Η εκτελεστική και η νομοθετική εξουσία (ή με μια λέξη η πολιτική εξουσία) δικαίως μπαίνουν στο στόχαστρο, αλλά αν η τρίτη συνταγματικά κατοχυρωμένη εξουσία, η δικαστική, όπως και η αποκαλούμενη «τέταρτη εξουσία», ο Τύπος, επιτελούσαν τον ρόλο τους με τον τρόπο που θα έπρεπε, η πολιτική εξουσία θα ένιωθε ότι δεν μπορεί να λειτουργεί ανεξέλεγκτα και θα ήταν υποχρεωμένη να λογοδοτεί. Το ίδιο ακριβώς ισχύει και για την οικονομική εξουσία, μόνο που αυτή, ούσα ιδιοκτήτρια των τηλεοπτικών καναλιών και των συγκροτημάτων Τύπου, δεν είναι ελεγχόμενη αλλά ελέγκτρια.
Αν υπάρχει κάτι που έχει σαπίσει στην Ελλάδα περισσότερο απ’ όλα τα άλλα είναι η δημοσιογραφία της. Όχι γιατί δεν υπάρχει μεγάλο ποσοστό δημοσιογράφων που προσπαθούν να κάνουν έντιμα και αξιοπρεπώς τη δουλειά τους. Φυσικά και υπάρχει. Αλλά γιατί τα μικρόφωνα των ραδιοτηλεοπτικών εκπομπών δεν δίνονται σε αυτούς και ο λόγος που παράγεται στις τηλεοράσεις, στα ραδιόφωνα, στα μεγάλα σάιτ και στις μεγάλες εφημερίδες είναι, στην απάλευτα μεγάλη του πλειοψηφία, λόγος όχι ενημερωτικός, αλλά διαστρεβλωτικός και προπαγανδιστικός. Ένα ασταμάτητο σπινάρισμα, ένα ασταμάτητο damage control, μια ασταμάτητη αναπαραγωγή από σκονάκια.
Δεν υπάρχει απεργία τα τελευταία χρόνια που να μην έχει κατασυκοφαντηθεί από τους εκπομπάρχες και να μην έχει κηρυχθεί παράνομη από τα δικαστήρια:
«Αν υπήρχαν τόσα προβλήματα στον σιδηροδρομικό δίκτυο και αν ήταν τόσο επικίνδυνο το ταξίδι με τρένο, γιατί δεν είχατε απεργήσει τόσα χρόνια; Γιατί απεργείτε μόνο για τα συντεχνιακά σας;». «Μα είχαμε απεργήσει, μα είχαμε βγάλει Δελτία Τύπου, μα είχαμε στείλει εξώδικα». «Καλά, δεν θα μιλάμε για τα συνδικαλιστικά σας τώρα».
Η χώρα το 2010 δεν μπήκε απλώς σε Μνημόνια. Άλλαξε και εντελώς ιδεολογική πίστα, καθώς η όποια «Κουλτούρα της Μεταπολίτευσης» τελείωσε κάπου εκεί, καθώς λυσσαλέα τηλεοράσεις, ραδιόφωνα και οι -ακόμη τότε έχοντας κάποια τελευταία χιλιόμετρα ζωής- εφημερίδες, άρχισαν να μας εξηγούν πόσο μας έφεραν στη χρεωκοπία παθογένειες σχετιζόμενες με συντεχνιακά συμφέροντα.
Η Ελλάδα που στις αρχές του 2010 είχε πιο ασφαλείς σιδηροδρομικές μεταφορές από το 2023 δεν ήταν απλά μια χώρα που δεν είχε ακόμη αντιμετωπίσει τη μνημονιακή ισοπέδωση. Ήταν και μια χώρα στην οποία ο Τύπος δεν είχε ακόμη ομογενοποιηθεί σε τόσο μεγάλο βαθμό και δεν είχε ενώσει τη φωνή του σε τόσο μεγάλο βαθμό προς μία και μόνη κατεύθυνση. Η μονοφωνία υπέρ των μνημονίων, η μονοφωνία κατά του δημοψηφίσματος, η μονοφωνία υπέρ της μίας από τις δύο κύριες πολιτικές παρατάξεις, η μονοφωνία της εποχής του κόβιντ, έχουν παγιώσει για δεκατρία τουλάχιστον χρόνια τώρα ένα καθεστώς μίας και μόνης κατήχησης.
Στο πλαίσιο αυτό, αν η πολιτική εξουσία από τη μία έχει να ασχοληθεί με τη διακυβέρνηση της χώρας και την αντιμετώπιση των προβλημάτων, από την άλλη έχει να ασχοληθεί με την επικοινωνιακή διαχείριση της εικόνας της. Φαίνεται πως επικρατεί η εντύπωση ότι αν προς τα έξω παρουσιάζουμε μια κολακευτική εικόνα για μας και μια αποκρουστική εικόνα για τους πολιτικούς μας αντιπάλους, τότε, ανεξάρτητα από το πώς έχουμε αντιμετωπίσει τα προβλήματα, το μεγαλύτερο μέρος της δουλειάς μας το έχουμε κάνει. Πολύ πιθανόν να είναι μια δικαιολογημένη εντύπωση.
Το θέμα είναι πως ανάμεσα στη διαχείριση των προβλημάτων και τη διαχείριση της επικοινωνίας μεσολαβεί η πραγματική ζωή. Και καμιά φορά και ο πραγματικός θάνατος. Στις περιπτώσεις αυτές θα προτιμούσες πάρα πολύ να ζούσες όντως στην Ελλάδα της επικοινωνίας, στην Ελλάδα της Τέταρτης Βιομηχανικής Επανάστασης, στην Ελλάδα που δεν εξαρτώνται όλα από ένα ανθρώπινο λάθος.
