Η αλήθεια του Μίτσιτς

Οι τελευταίες αλήθειες που ισχύουν για όλους

Kοίτα τι γίνεται όταν το σκορ στο Βελιγράδι είναι 74-74 και ο Βασίλιε Μίτσιτς σηκώνεται και ευστοχεί σε τρίποντο στο τελευταίο δευτερόλεπτο του ημιτελικού της ευρωλίγκας. Δεν προσφέρει μόνο στην ομάδα του την πρόκριση στον τελικό. Προσφέρει επίσης σε όλον τον κόσμο που παρακολουθεί το παιχνίδι ή που θα πληροφορηθεί εκ των υστέρων το τελικό του αποτέλεσμα έναν χώρο αντικειμενικής, απόλυτης, αδιαμφισβήτητης και μοναδικής αλήθειας: σηκώθηκε, σουτάρισε, η μπάλα κατέληξε στο καλάθι, η ομάδα του κέρδισε.

Η αλήθεια του Μίτσιτς, η αλήθεια του αθλητικού αποτελέσματος, φαντάζει πια σαν ένα από τα τελευταία εναπομείναντα περιθώρια ξεκάθαρης και αναντίρρητης αποτύπωσης της πραγματικότητας, σε ένα περιβάλλον που κυριαρχείται από αλήθειες που δεν μοιάζουν αληθινές, από μετα-αλήθειες, από φέικ νιουζ, από σχετικοποιήσεις και θολούρες, από το η κάθε πλευρά έχει τη δική της γνώμη. Όταν τελειώσει όμως ένα παιχνίδι στο γήπεδο, η αλήθεια του σκορ είναι μία. Δεν υπάρχουν εκτιμήσεις. Δεν θα δώσει άλλο τελικό αποτέλεσμα ο Ολυμπιακός και άλλο η Εφές. Ούτε στη συνέχεια τα ΜΜΕ θα καλύψουν το θέμα με τίτλους «Διχογνωμία για τον νικητή» και «Διαφορετικά αποτελέσματα δίνει η κάθε ομάδα». Δεν είναι ελληνικές φοιτητικές εκλογές εδώ, είναι ένας αγώνας μπάσκετ. Με μία και μόνη αλήθεια στο τελικό του αποτέλεσμα.

Όλες οι συζητήσεις μετά μπορούν να γίνουν και όντως θα γίνουν για τα πώς και τα γιατί. Γιατί πάρθηκε η μία ή η άλλη απόφαση. Γιατί δεν δόθηκε εντολή για φάουλ. Γιατί έφτασε το παιχνίδι να κριθεί στο τελευταίο σουτ. Εκεί θα επιστρέψει η υποκειμενικότητα και οι άπειρες υποκειμενικές οπτικές γωνίες και καλά θα κάνουν και θα επιστρέψουν, αλλά σε κάθε περίπτωση είναι οπτικές γωνίες πάνω σε μια αλήθεια που υφίσταται και δεν αμφισβητείται. Είναι ερμηνείες επί της πραγματικότητας – δεν φέρνει ο καθένας στο τραπέζι τη δική του εκδοχή περί πραγματικότητας.

Ένα ρητό που ακούσαμε κατά κόρον τους τελευταίους μήνες, με αφορμή τον πόλεμο στην Ουκρανία, λέει ότι «το πρώτο θύμα σε έναν πόλεμο είναι η αλήθεια». Ένα άλλο πασίγνωστο ρητό λέει ότι «ο πόλεμος είναι η συνέχιση της πολιτικής με άλλα μέσα». Συνδυάζοντάς τα ίσως δεν πρέπει να απορούμε και τόσο για το τι συμβαίνει στην αλήθεια όταν η συζήτηση είναι πολιτική. Ακόμη κι αν είναι αυτό όμως το γενικότερο πλαίσιο, έχει κανείς την αίσθηση ότι έχουμε μπει σε μια εποχή που υπάρχει επίταση του φαινομένου και διεύρυνσή του σε πολλά άλλα πεδία εκτός της πολιτικής: η αλήθεια έχει μετατραπεί κι αυτή με έναν τρόπο σε ατομικό δικαίωμα και ιδιωτική υπόθεση, έχει ταυτιστεί με την άποψη και την οπτική. Η οπτική σου είναι η «αλήθειά σου», είναι η αλήθεια.

Πώς τα πήγαμε τελικά ως κράτος στην αντιμετώπιση της πανδημίας; Πάρα πολύ καλά τηρουμένων των αναλογιών; Πάρα πολύ άσχημα; Κάτι ενδιάμεσο; Πώς τα πάμε ως χώρα στην ελευθερία του Τύπου; Κέρδισε προχθές στις φοιτητικές εκλογές η μία ή η άλλη παράταξη; Ήταν ή δεν ήταν βιώσιμη πριν λίγα χρόνια η ΔΕΗ; Μειώθηκαν ή αυξήθηκαν οι εκκρεμείς συντάξεις τα προηγούμενα χρόνια; Ενώ υποτίθεται ότι οι αριθμοί, οι στατιστικές, τα στοιχεία, οι τεχνοκρατικές αποτυπώσεις των πραγμάτων θα βοηθούσαν στο να μειωνόταν η αερολογία, παραδόξως την μεγεθύνουν, αφού χρησιμοποιούνται κατά το δοκούν και επιλεκτικά.

Ο καθένας μπορεί να λέει για το κάθε τι περίπου ό,τι του ‘ρχεται. Όχι ότι πίσω από το κάθε ένα μεμονωμένο ζήτημα δεν μπορεί τελικά να αποκαλυφθεί μια αλήθεια, οποία ακόμη κι αν δεν θα έχει τη σαφήνεια της αλήθειας ενός αποτελέσματος αθλητικού αγώνα, πάντως θα δίνει μια αρκετά καθαρή εικόνα. Αλλά αυτά τα πράγματα απαιτούν ενδεχομένως και μια έρευνα. Ή έστω να είσαι στοιχειωδώς διαβασμένος. Ώστε ακούγοντας τις αντικρουόμενες οπτικές και «αλήθειες», να δεις τι ποσοστό αλήθειας και τι ποσοστό μπουρδολογίας και ψεμάτων έχει η κάθε μία.

Θα χρειαζόμασταν βέβαια για κάτι τέτοιο από τη μια δημοσιογράφους που να έκαναν σωστά τη δουλειά τους και από την άλλη ένα ελάχιστο δικό μας κόπο, ώστε η προσοχή μας να μη διασπαστεί και να προσπαθήσουμε κι εμείς να καταλάβουμε σε κάθε επιμέρους θέμα ποιος λέει αλήθεια και ποιος μας κοροϊδεύει μες τα μούτρα μας. Διόλου απίθανο οι ρόλοι να εναλλάσσονταν. Εν πάση περιπτώσει δεν θα μάθουμε ποτέ. Είναι πολύ κουραστικό και δεν είναι αυτή η κουλτούρα μας.

Ας παρηγορηθούμε λοιπόν με τις τελευταίες εναπομείνασες μη αμφισβητούμενες αλήθειες. Σαν αυτή του Μίτσιτς. Αλλά και σαν αυτή των παικτών του Ολυμπιακού που έφτασαν ένα βήμα απ’ τον τελικό. Ή σαν αυτή των Σέλτικς. Αλλά και σαν αυτή του Γιάννη απέναντί τους που παραλίγο να τους περάσει μόνος του. Είτε σε πονά ως φίλαθλο είτε σε απογειώνει, δεν μπορείς ποτέ να προσάψεις στην αλήθεια των αθλητικών αποτελεσμάτων ότι είναι διφορούμενη ή θολή.

Εγγραφείτε στο newsletter μας

Κάθε Σάββατο θα λαμβάνετε στο e-mail σας το newsletter του ελc με τις προτάσεις μας για την εβδομάδα!

Podpourri. Ιστορίες που ακούγονται

Ακολουθήστε το ελculture.gr στο Google News

το ελculture σας προσκαλεί σε εκδηλώσεις

ΓΡΑΨΕ ΤΟ ΣΧΟΛΙΟ ΣΟΥ

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.