Η Ταινιοθήκη της Ελλάδος χαιρετίζει την απόφαση του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού να εντάξει στη χρηματοδότηση του Ταμείου Ανάκαμψης το έργο Δημιουργίας Εργαστηρίου Ψηφιακής Αποκατάστασης Ταινιών της Ταινιοθήκης, με προϋπολογισμό 2.028.957 ευρώ.
Το έργο συνίσταται στη δημιουργία ειδικών εγκαταστάσεων και εξοπλισμού, ο οποίος είναι αναγκαίος για την αποκατάσταση και ψηφιοποίηση ταινιών, δηλαδή για τη μετατροπή τους από αναλογικές σε ψηφιακές.
Πέραν της προφανούς σημασίας του έργου για τη συντήρηση και ανάδειξη του κινηματογραφικού αποθέματος, το εξειδικευμένο εργαστήριο θα δημιουργήσει θέσεις εργασίας και νέες ειδικότητες, στον ταχύτατα αναπτυσσόμενο τομέα της συντήρησης και αποκατάστασης κινηματογραφικών ταινιών.
Στον ελληνικό κινηματογράφο γίνονται πολλές ψηφιοποιήσεις τόσο από τα κρατικά και ιδιωτικά κανάλια όσο και από ιδιώτες παραγωγούς ή διανομείς. Αυτές όμως δεν ακολουθούν τις καλές πρακτικές της αποκατάστασης όπως διαμορφώνονται από τις Ταινιοθήκες και τα εξειδικευμένα εργαστήρια του εξωτερικού, κάτι στο οποίο θα παίξει αποφασιστικό ρόλο η λειτουργία του νέου εργαστηρίου που θα επιτρέψει την προβολή αυτών των ταινιών σε διεθνή φεστιβάλ, σε κινηματογραφικά αρχεία και στις κινηματογραφικές αίθουσες της Ελλάδας και του εξωτερικού.
Επίσης ο εκσυγχρονισμός της λειτουργίας του εργαστηρίου θα επιτρέψει την χάραξη μιας συνολικής πολιτικής για τις προτεραιότητες, την αποκατάσταση και διάσωση του φιλμικού αποθέματος του ελληνικού κινηματογράφου.
Στο πλαίσιο του έργου προβλέπονται:
– Η προμήθεια ειδικού εξοπλισμού για το εργαστήριο συντήρησης για την επισκευή των φιλμ, τη μελέτη του υλικού, την σάρωση του, την ηλεκτρονική επεξεργασία δεδομένων (E.D.P), την ψηφιακή αποκατάσταση, τη χρωματική διόρθωση και το συγχρονισμό ήχου εικόνας (mastering).
– Η αναβάθμιση δύο υφιστάμενων χώρων της Ταινιοθήκης της Ελλάδος (Αγία Παρασκευή, Ιερά Οδός) για την μετατροπή τους σε εξειδικευμένα εργαστήρια.
– Η πιλοτική αποκατάσταση δύο ταινιών
– Η εκπαίδευση προσωπικού σε όλες τις επιμέρους φάσεις των εργασιών αποκατάστασης.
Το έργο εντάσσεται στην ευρύτερη στρατηγική του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, θεματοφύλακα της ελληνικής κινηματογραφίας, για τη στήριξη και προβολή των Ελλήνων κινηματογραφιστών και την ανάδειξη πρωτότυπου οπτικοακουστικού περιεχομένου.
Ταινιοθήκη της Ελλάδος: Κιβωτός της κινηματογραφικής μνήμης
Το Ίδρυμα της Ταινιοθήκης της Ελλάδος απόκτησε τη μοναδική συλλογή ταινιών του βωβού κινηματογράφου μέσα από δωρεές και αγορές που διενεργήθηκαν –ήδη από τη δεκαετία του ’60- από την Αγλαΐα Μητροπούλου και τους συνεργάτες της.
Από το τέλος της δεκαετίας του ’80 λειτούργησε και το μοναδικό στην Ελλάδα Εργαστήριο Φωτοχημικής Αποκατάστασης Ταινιών, με αποτέλεσμα να διασωθούν και να αποκατασταθούν ιστορικές ταινίες του βωβού κινηματογράφου όπως «Οι Περιπέτειες του Βιλλάρ», η «Μαρία Πενταγιώτισσα», ο «Μάγος της Αθήνας», το «Δάφνης και Χλόη» και η «Κοινωνική Σαπίλα». Οι δύο τελευταίες μάλιστα, σε συνεργασία με τους ίδιους τους σκηνοθέτες οι οποίοι, μαζί με τον Θόδωρο Αδαμόπουλο και άλλους τεχνικούς συνετέλεσαν στη μερική αποκατάσταση του σωζόμενου έργου.
Επίσης, σε συνεργασία με την Γαλλική Ταινιοθήκη, αποκαταστάθηκε η «Αστέρω» και σε συνεργασία με γερμανικά αρχεία «Ο Αγαπητικός της Βοσκοπούλας» και τα «Ματωμένα Χριστούγεννα».
Το 2008 αποκατατάθηκε η έγχρωμη ταινία «Η Φόνισσα» του Κώστα Φέρρη, και το 2013, σε συνεργασία με την Ταινιοθήκη των Βρυξελλών, έγινε η αποκατάσταση και ψηφιοποίηση της ταινίας «Κοινωνική Σαπίλα».
Μετά την ανακάλυψη στην Γαλλική Ταινιοθήκη της ταινίας «Οι Απάχηδες των Αθηνών» η Ταινιοθήκη της Ελλάδος ανέλαβε το σημαντικό έργο της αποκατάστασης και ψηφιοποίησης της ταινίας σε 4Κ και σε κόπια 35mm, και της ανασύνθεσης της μουσικής που συνόδευε το έργο. Η αποκατάσταση του φιλμ, για την οποία γράφτηκε και πρωτότυπη μουσική, έγινε στο εργαστήριο L’Immagine Ritrovata στη Μπολόνια, σε συνεργασία με τη Γαλλική Ταινιοθήκη.
Από το 2020, άρχισε και η αποκατάσταση της ταινίας «Πρόσωπο με πρόσωπο» του Ροβήρου Μανθούλη στο εργαστρήριο L’Immagine Ritrovata στη Γαλλία, η οποία εντάχθηκε και χρηματοδοτήθηκε μερικώς στο πρόγραμμα ”A Season of Classic Films” -μία συνεργασία μεταξύ της Ένωσης Ευρωπαϊκών Ταινιοθηκών και του προγράμματος Creative Europe ΜEDIA.
Αυτές είναι οι σημαντικότερες αποκαταστάσεις που έγιναν τις περασμένες δεκαετίες, ωστόσο, ο υπάρχει ένας πολύ μεγαλύτερος αριθμός ταινιών από την περίοδο 1940-2010 που έχουν μερικώς αποκατασταθεί από την Ταινιοθήκη.
Λόγω αυτής της σημαντικής τεχνογνωσίας και της πολύχρονης συνεισφοράς του Ιδρύματος, αλλά και της λαμπρής πορείας των αποκατεστημένων ταινιών της Ταινιοθήκης σε ομοειδή ιδρύματα και διεθνή φεστιβάλ, και με την στήριξη της Υπουργού Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνας Μενδώνη και του Υφυπουργού Νικόλα Γιατρομανωλάκη, το ΥΠΠΟΑ ενέταξε στη χρηματοδότηση του Ταμείου Ανάκαμψης το έργο Δημιουργίας Εργαστηρίου Ψηφιακής Αποκατάστασης Ταινιών της Ταινιοθήκης της Ελλάδος.
