Μια χρονιά δυναμικής επιστροφής της αγαπημένης ερμηνεύτριας Έλλης Πασπαλά που φέτος θα την απολαύσουμε, τουλάχιστον για την αρχή της χρονιάς, σε δύο παραστάσεις. Στη μουσική παράσταση “Elly loves jazz – Vol.2” στο θέατρο Άλσος για λίγες βραδιές και αμέσως μετά πάνω στο θεατρικό σανίδι του Εθνικού Θεάτρου στη νέα παραγωγή «Μια νύχτα στην Επίδαυρο» σε σκηνοθεσία Νίκου Καραθάνου.
Δύο χρόνια μέσα στη σιωπή σχεδόν, λόγω της πανδημίας, μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας, μακριά από το καλλιτεχνικό πάλκο, η Έλλη Πασπαλά βρήκε ευκαιρία για εσωτερική περιήγηση:
«Αυτά τα χρόνια του εγκλεισμού είχαν κάτι από όλα. Είχαν ξεκούραση, ενδοσκόπηση, αξιολόγηση του παρελθόντος αλλά και το τι μπορεί να γίνει στο μέλλον. Δεν μπορώ να πω ότι ήμουν δημιουργική και θαυμάζω όσους κατάφεραν να είναι. Αυτό που έκανα είναι να διαβάσω πολύ, κάτι που μου έδωσε χαρά και μάλλον έγινα σπιτόγατα, κάτι που ποτέ δεν ήμουν καθώς δούλευα πολύ και για πολλά χρόνια».
Ωστόσο αυτός ο αναγκαστικός εγκλεισμός, έφερε μαζί του και πολλές ακόμα δυσκολίες, οι οποίες κυρίως για τους καλλιτέχνες που τα έσοδά τους είναι άρρηκτα συνδεδεμένα με τις εμφανίσεις τους, αυτές μπορούν να κορυφωθούν.
«Το χρήμα το χρειάζομαι μόνο για να ανταπεξέλθω στα έξοδά μου. Δεν επιδιώκω τη χλιδή και την πλουσιοπάροχη ζωή. Θέλω να νιώθω ασφάλεια. Όταν αυτό κλονίζεται τα πράγματα δυσκολεύουν. Απολάμβανα δηλαδή το σπίτι και το διάβασμα, είχε επιστρέψει και ο γιος μου από την Αγγλία και τον βρήκε εδώ το lockdown. Και έτσι αρχικά ήταν όμορφα. Μετά όμως άρχισα να δυσκολεύομαι». Μια δυσκολία που πέρα από την οικονομική της φύση ήταν άρρηκτα συνδεδεμένη με την ίδια τη δημιουργική της ανάγκη:
«Όταν απέχω για καιρό από συναυλίες κάτι μου φταίει και δεν ξέρω τι είναι αυτό κα πώς να το προσδιορίσω. Χρειάζομαι αυτή τη διέξοδο. Την έχω απόλυτη ανάγκη. Μου έλειψε η επικοινωνία με το κοινό και τους μουσικούς».
Πριν από λίγο μόλις καιρό, σπιτόγατα και σήμερα μια ασταμάτητη ερμηνεύτρια που ισορροπεί ανάμεσα στους ήχους της Jazz και σε ένα ιδιότυπο μιούζικαλ μέσα σε μια ταβέρνα:
«Μετά τα επαναλαμβανόμενα lockdown με αυτό που ζω τώρα είναι σα να γεμίζουν οι ώρες και οι μέρες με πράγματα που δεν τα κάναμε πριν ή τουλάχιστον εγώ. Και αυτό μπορώ να ομολογήσω ότι κάπως με αγχώνει καθώς θέλω να είμαι άρτια σε όλα όσα κάνω. Δεν θέλω να κάνω εκπτώσεις και σε καμία περίπτωση δεν είμαι multitasker. Δεν μπορώ να ισορροπώ ανάμεσα σε πολλά πράγματα παράλληλα από τη μια πλευρά, και από την άλλη, είναι και μια επιλογή μου να θέλω να ασχολούμαι με ένα και μόνο πράγμα αποκλειστικά. Ωστόσο οι συνθήκες δεν μου το επιτρέπουν πλέον αυτό».
Και η αλήθεια είναι πως όταν γίνονται κάποιες προτάσεις την ίδια χρονική στιγμή, είναι μάλλον πολυτέλεια, την εποχή που διανύουμε, για έναν καλλιτέχνη να τις αρνηθεί, ειδικά όταν αυτές οι προτάσεις είναι και άκρως δελεαστικές καλλιτεχνικά: «Μου έγιναν προτάσεις για πράγματα που ήθελα να κάνω πάρα πολύ την ίδια στιγμή και ήταν αδύνατον χρονικά να πάνε αργότερα».
Η φωνή ωστόσο ενός τραγουδιστή που είναι και το βασικό του μέσο έκφρασης, το σημαντικότερο εργαλείο που διαθέτει χρειάζεται φροντίδα και ξεκούραση και αυτό φαίνεται να είναι και το μεγαλύτερο άγχος της Έλλης Πασπαλά:
«Η σωματική κούραση δεν με απασχολεί καθόλου. Το φάρμακο όμως για τη φωνή είναι η ξεκούραση. Η φωνή όμως αντέχει μέχρι κάποιο σημείο».
Elly loves jazz – Vol.2 – Μια απόλυτη αλήθεια
Η παράσταση “Elly loves jazz – Vol.2”, είναι μια παράσταση αφιερωμένη στην τεράστια μουσική παράδοση της jazz και στα θρυλικά τραγούδια που σφράγισαν ανεξίτηλα την ιστορία της παγκόσμιας μουσικής. Μια παράσταση που απότομα διακόπηκε όταν όλα σταμάτησαν πριν από δύο χρόνια και φέτος επανέρχεται για να «ζεστάνει» το αθηναϊκό κοινό.
Με την αισθαντική φωνή της αποδίδει ξανά κορυφαία jazz standards που σφράγισαν με την ερμηνεία τους φωνές μυθικές, από την Μπίλι Χαλιντέι, την Έλα Φιτζέραλντ και τη Νίνα Σιμόν, μέχρι τον Νατ Κινγκ Κόουλ και τον Φρανκ Σινάτρα. Ήχοι στενά συνδεδεμένοι με την Έλλη Πασπαλά που γεννήθηκε και μεγάλωσε στη Νέα Υόρκη και κρατά ζωντανούς μέσα της τους θησαυρούς της αμερικάνικης μουσικής και της ελευθερίας που την ορίζει.
«Δεν είμαι jazz τραγουδίστρια. Απλώς έχω πει πολλά αγγλόφωνα τραγούδια και με ένα χρώμα παιξίματος jazz, κάτι που προέρχεται και από τους μουσικούς που συνεργάζομαι και καθώς έχω μια απόλυτη σχέση με τη γλώσσα καθώς γεννήθηκα, μεγάλωσα και έζησα τα πρώτα 25 χρόνια της ζωής μου στην Αμερική, είναι μέρος του μουσικού μου DNA, έχω συνδεθεί με αυτή τη μουσική. Αλλά την αγαπώ πολύ, μεγάλωσα με αυτό το άκουσμα, παρότι όσο ήμουν στην Αμερική δεν τραγουδούσα ποτέ αυτά τα τραγούδια. Ζώντας εδώ είχα μια ανάγκη να κολυμπήσω σε αυτά τα νερά. Εγώ μεγάλωσα ακούγοντας Beatles, όπως και οι περισσότεροι της γενιάς μου ενώ η μεγάλη μου αδυναμία ήταν και είναι η Joni Mitchell. To τραγούδι της ρέει στο αίμα μου. Για το ευρύ κοινό, αυτή η μουσική θεωρείται jazz ενώ δεν είναι. Είναι λοιπόν μια γλώσσα που μιλάω, είμαι κοντά σε αυτό το χρώμα, νιώθω οικεία και ζεστά. Σα να βρίσκομαι στο σπίτι μου».
Και πώς να μην νιώθει έτσι αφού φέτος, μαζί της στη σκηνή βρίσκεται και ο γιος της Tommy Lynch στο σαξόφωνο. «Κάλεσα και το γιο μου φέτος, ένα νέο παιδί που ξεκινάει τώρα τα πρώτα του μουσικά βήματα, και έχει ένα μεγάλο μουσικό χάρισμα. Είναι λοιπόν μεγάλη η χαρά μου να τραγουδάω αυτά τα τραγούδια που είναι μέσα στην ψυχή μου, σε μια γλώσσα που γνωρίζω, με αυτούς τους μουσικούς αλλά και με τον γιο μου».
Μια άκρως οικογενειακή υπόθεση λοιπόν γιατί πέρα από την Έλλη Πασπαλά, τον David και τον Tommy Lynch υπάρχει και μια ομάδα μουσικών και συνεργατών που χρόνια δουλεύουν μαζί:
«Με τον Τάκη Φαραζή συνεργαζόμαστε πάρα πολλά χρόνια, νιώθω ότι είμαστε μια οικογένεια. Καταλαβαίνει ο ένας τον άλλον αμέσως. Και με τον Πέτρο Βαρθακούρη έχουμε συνεργαστεί στο παρελθόν. Ίσως η πιο νέα προσθήκη είναι ο Γιάννης Αγγελόπουλος. Νιώθω πολύ οικεία με όλους. Νιώθω ότι με φροντίζουν και με νταντεύουν».
Το πρόγραμμα είναι αρκετά διαφορετικό από την πρώτη φορά καθώς έχουν αλλάξει περισσότερα από τα μισά τραγούδια που συνολικά είναι περίπου 28, ανάμεσά τους κάποιες μεγάλες αδυναμίες της Έλλης Πασπαλά όπως τα “A case of you” της Joni Mitchell, το “The First Time Ever I Saw Your Face” που το είχε πρωτοτραγουδήσει η Roberta Flack, το “You don’t know what love is“, “Fly me to the moon”, “Blue Moon”, και πολλά ακόμα, με τον David Lynch να έχει κάνει μερικές νέες ενορχηστρώσεις για τα δύο πνευστά.
Η σχέση με τον γιο της Tommy Lynch
Πώς βλέπει άραγε τον εαυτό της σήμερα η Έλλη Πασπαλά ως μητέρα; Μετά από 24 ολόκληρα χρόνια κάνει έναν μικρό απολογισμό:
«Δεν θα έλεγα τον εαυτό μου ότι ήμουν κακή μητέρα. Δεν ήμουν τέλεια, δεν ήμουν υπέροχη μητέρα. Υπήρξα μια καλή μητέρα. Ήμουν αυστηρή σε κάποια πράγματα που ίσως δεν έπρεπε, ήμουν πάρα πολύ χαλαρή πάλι σε πράγματα που δεν έπρεπε. Σε κάποιες μικρές δυσκολίες, έπρεπε να ήμουν πιο παρούσα, παρότι επιλέξαμε να μεγαλώσουμε εμείς το παιδί μας, κι όχι κάποιος άλλος. Θα ήθελα να μην είμαι σε κάποια πράγματα τόσο τετράγωνη. Για παράδειγμα το δημόσιο προφίλ μου, τη μουσική μου ζωή δεν ήθελα να την ξέρει απόλυτα και να εκτεθεί σε όλα αυτά στην καθημερινότητά του. Αυτό ωστόσο ίσως ήθελε ένα άλλο ζύγισμα. Ίσως τελικά να ήταν λάθος αυτή η επιλογή».
Για αυτό ίσως και δεν είχε ποτέ φανταστεί ότι κάποια μέρα θα βρισκόταν με τον γιο της πάνω στη σκηνή. Μπορεί να έβλεπε τα μουσικά του χαρίσματα, αλλά δεν μπορούσε από την αρχή να καταλάβει τον δρόμο που θα ακολουθούσε. Άλλωστε πρόκειται για έναν άνθρωπο πολυτάλαντο σε πολλά επίπεδα. Και σίγουρα ο μουσικός δρόμος δεν ήταν εμφανής από την αρχή:
«Ξεκινώντας τα μαθήματά του και με το βιολοντσέλο δεν τον θυμάμαι να έχει μεγάλο πάθος. Δεν έδειξε την επιθυμία να ακολουθήσει αυτό τον δρόμο. Και είναι ίσως και αναμενόμενο όταν και οι δύο γονείς σου είναι μουσικοί. Κρατούσε αρχικά απόσταση. Με το που έβαλε όμως το σαξόφωνο στο στόμα του, ήταν σα να είχε γεννηθεί με το όργανο».
Αν και ακολούθησε διαφορετικές σπουδές, τις οποίες και ολοκλήρωσε, μάλλον η μουσική θα τον κερδίσει. Και έτσι κάπως μία και από τις μεγάλες αγωνίες της μητέρας Έλλης Πασπαλά, θα κοπάσει. «Αγαπούσα πολύ τη μουσική και ποτέ στο μυαλό μου δεν την είχα συνδέσει με το επάγγελμα. Δεν το ένιωθα έτσι. Αν και τελικά από αυτήν ζω. Αυτό όμως με οδήγησε στο λάθος να μην ενισχύσω αυτό το συναίσθημα και στον γιο μου. Αυτό που ήθελα πάντα όμως είναι να ασχοληθεί με αυτό που αγαπάει. Γιατί σ’ αυτό που αγαπάς, εκεί δίνεσαι και προσφέρεις όλη σου την ενέργεια. Αρκεί να έχεις και ένα ταλέντο σε αυτό που επιθυμείς. Και τώρα τον βλέπω να έχει πάρει τον δρόμο του. Ένα δρόμο που πρέπει να βρει μόνος του. Το μόνο που μπορώ εγώ να κάνω είναι να τον υποστηρίξω εκεί που μπορώ. Όλα τα υπόλοιπα απαιτούν τη δική του δουλειά. Κι αν επιτύχει, αυτό θα είναι η δική του επιτυχία. Ακόμα κι αν αποτύχει, και πάλι θα είναι δική του η αποτυχία».
Η σχέση της με τη διδασκαλία
Η διδασκαλία είναι σημαντική στη ζωή της για πολλά χρόνια. Την απασχολεί πολύ όπως άλλωστε και οι σχέσεις της με όλους τους μαθητές της με τους οποίους και επιδιώκει να αναπτύσσει διαπροσωπικές, στενές σχέσεις:
«Με έχει επηρεάσει πολύ η Ντόρα Μπακοπούλου και οι σχέσεις με τους μαθητές της, γιατί εκτός από αγαπημένη μου φίλη, και σπουδαία καλλιτέχνιδα είναι και μια πάρα πολύ σπουδαία δασκάλα. Με απασχολεί πολύ η διδασκαλία, γιατί έχω υπάρξει μαθήτρια και ξέρω τι σημαίνει να έχεις έναν καλό ή όχι δάσκαλο. Μέσα σε ένα μάθημα, είναι σαφές ότι δεν θα γίνουν όλοι τραγουδιστές αλλά καλλιεργούνται ακροατές και αυτό το παίρνω πολύ στα σοβαρά. Μαθαίνεις στους μαθητές σου και μουσικό ήθος».
Η σοβαρότητα με την οποία αντιμετωπίζει τη διδασκαλία και η σημασία που δίνει στην επιρροή που ασκεί ένας δάσκαλος σε ένα μαθητή, για αρκετά χρόνια την κράτησαν μακριά από αυτή. «Πρέπει κανείς να είναι πολύ σοβαρός απέναντι σε έναν άνθρωπο έτοιμο να σε ακούσει, με όλους τους πόρους του ανοιχτούς. Είναι πολύ σοβαρό τι θα μεταφέρεις σε έναν άνθρωπο που είναι δέκτης. Δεν μπορείς να μεταφέρεις ανοησίες και σκουπίδια».
«Μια νύχτα στην Επίδαυρο» στο Εθνικό Θέατρο
Συντροφιά με μερικούς ακόμα σπουδαίους συντελεστές, θα απολαύσουμε την Έλλη Πασπαλά στο Εθνικό Θέατρο και την παράσταση «Μια νύχτα στην Επίδαυρο». Μια πρόσκληση που της έγινε το καλοκαίρι από τον Νίκο Καραθάνο, ο οποίος βρίσκεται πίσω από τη σύλληψη και τη σκηνοθεσία της παράστασης, πριν ακόμα οριστικοποιηθεί η ιδέα της παράστασης. Το κείμενο της παράστασης έχουν γράψει η Λένα Κιτσοπούλου και ο Γιάννης Αστέρης, ενώ συμμετέχει ένα πλήθος ταλαντούχων καλλιτεχνών.
Αν και είναι η πρώτη φορά που συμμετέχει σε παράσταση του Εθνικού, δεν είναι η πρώτη της συνεργασία με θεατρικές παραγωγές, αφού συμμετείχε πρόσφατα στην παράσταση του Δημήτρη Μπογδάνου «Δάφνις και Χλόη» στη Μικρή Επίδαυρο, αλλά και στην όπερα του Άγγελου Τριανταφύλλου στην Εθνική Λυρική Σκηνή.
Πρόκειται για ένα εντελώς καινούργιο έργο, με τις πρόβες να έχουν ξεκινήσει από τον Νοέμβριο, που αν και ακόμα βρίσκεται υπό διαμόρφωση και ο δικός της ρόλος δεν είναι ακόμα ξεκάθαρος εκτός από κάποια τραγούδια που θα ερμηνεύσει, δηλώνει μεγάλο ενθουσιασμό:
«Έχω απόλυτη εμπιστοσύνη στον Νίκο Καραθάνο και στον Άγγελο Τριανταφύλλου που γράφει τη μουσική. Μου αρέσει ο τρόπος που δουλεύουν. Αγαπώ και τον Νίκο και τον Άγγελο».
Μια παράσταση που όπως δηλώνει: «Έχει πολύ ενδιαφέρον τώρα που παρακολουθώ τις πρόβες, με μια ομάδα ταλαντούχων ηθοποιών και συνεργατών, διαφορετικών μεταξύ τους. Όλη η παράσταση έχει ένα αυτοσχεδιαστικό κομμάτι. Μια παράσταση με χιούμορ, σκοτεινά σημεία, έχει μια ενδοσκόπηση, χαρακτηριστικά άλλωστε των παραστάσεων του Καραθάνου που αγγίζουν όλο το εύρος των ανθρώπινων συναισθημάτων, από το ύψος μέχρι το βάθος. Η συγκίνηση πάλλεται πολύ μέσα μου αυτό τον καιρό. Νιώθω πολύ ωραία μέσα σε αυτή την ομάδα. Ελπίζω και εγώ να είμαι καλή».
Επόμενα σχέδια για το μέλλον έχει πολλά, αλλά για την ώρα τίποτα που να μπορεί επίσημα να ανακοινωθεί. Λίγο πριν την αποχαιρετήσω θα της κάνω μια τελευταία ερώτηση. Ρίχνοντας ένα βλέμμα λίγο στη ζωή της μέχρι σήμερα: Πώς νιώθει;
«Έχω σταθεί πάρα πολύ τυχερή στη ζωή μου και είμαι ευγνώμων για αυτά που μου έχουν συμβεί, κι αυτά που έχω κάνει. Γιατί κακά τα ψέματα, αν σκεφτώ από πού ξεκίνησα και τι έκανα, μου έχουν συμβεί πολλά όμορφα πράγματα, έχω συναντήσει πολύ σπουδαίους ανθρώπους, έχω δημιουργήσει φιλίες με υπέροχους ανθρώπους, καλλιτέχνες και μη. Έχω ένα υπέροχο παιδί και αυτό για μένα είναι το παν. Life is good».
