50 χρόνια ΘΕΑΤΡΟ ΣΤΟΑ και με μια συρραφή αποσπασμάτων από ένα μεγάλο μέρος της παραγωγής του Μποστ – θεατρικά, πεζά, ποιήματα, λεζάντες, διαφημίσεις, τραγούδια, επιθεωρησιακά νούμερα – που έκανε ο ίδιος ο Θανάσης Παπαγεωργίου θα γιορτάσει την επέτειο των 50 χρόνων από την ίδρυσή του.
Η Φαύστα, ο Γιάννης, το Ριτσάκι, η Μήδεια, ο Ιάσων, η Καλόγρια, η Μαρία Πενταγιώτισσα, ο Κολόμβος, ο κ. και η κ. Ιατρού, ο πάτερ Αμβρόσιος, ο Πάρις, η Μαριάνθη, συνολικά 20 ήρωες του Μποστ, συναντιόνται στους γάμους του Ριτσακίου με τον Πάρι, αμφότεροι ανευρεθέντες μέσα στην κοιλιά ψαριών. 15 ηθοποιοί και μια μικρή λαϊκή ορχήστρα αποτελούμενη από τους ίδιους τους ηθοποιούς του θιάσου με διευθυντή τον Διονύση Τσακνή, θα παραβρεθούν στον γάμο, ο οποίος όμως θα έχει τραγική κατάληξη από την ξαφνική εμφάνιση του Κολόμβου, «που πήγε κι ανακάλυψε την Αμερική» και καθόρισε το μέλλον ολόκληρης της ανθρωπότητας, αλλά και από τη γνωστή απόφαση της Μήδειας να σφάξει τα παιδιά της, λόγω της ερωτικής διαγωγής του Ιάσονα.
Η Λήδα Πρωτοψάλτη και ο Θανάσης Παπαγεωργίου θα γιορτάσουν την επέτειο της Στοάς μαζί με πολλούς από τους βασικούς τους συνεργάτες αλλά και νεότερους καλλιτέχνες, απαγγέλλοντας, χορεύοντας και τραγουδώντας τα κείμενα του Μποστ, με μουσικές του αείμνηστου συνεργάτη Βασίλη Δημητρίου, αλλά και με νέα τραγούδια που έγραψε ο Διονύσης Τσακνής, πάντα πάνω σε στίχους του Μποστ.
Ο Θανάσης Παπαγεωργίου μοιράζεται το Ημερολόγιο Προβών για την παράσταση:
Σ’ αυτά τα ημερολόγια του ελculture, αν μη τι άλλο, μπορεί να διακρίνει κανείς την τεράστια δουλειά που προηγείται για μια καλλιτεχνική δημιουργία, το βάθος χρόνου, οι αγωνίες που γεμίζουν αυτό το βάθος, για να έρθει η πολυπόθητη στιγμή της παρουσίασης της δημιουργίας αυτής στο κοινό, στον τελικό αποδέκτη, που είναι και ο μεγάλος κριτής της.
Το «Ακούω ήχον κώδωνος» χρειάστηκε δύο χρόνια μελέτης του Μποστικού έργου, επειδή δεν βασίστηκε μόνο στα θεατρικά έργα του Μποστ, αλλά σε όλη σχεδόν την παραγωγή του, που δεν είναι καθόλου ευκαταφρόνητη. Ποιήματα, στίχοι, λεζάντες, ανακοινώσεις, διαμαρτυρίες, μπροσούρες, επιστολές, πεζά, πίνακες, αντικείμενα ζωγραφισμένα από το χέρι του και μαζί με τη Μαρία Πενταγιώτισσα, τη Φαύστα, τη Μήδεια, τον Ρωμαίο και Ιουλιέτα, τον Δον Κιχώτη, το 40 χρόνια Μποστ συνθέτουν αυτή την ‘’Μποστειάδα’’ που επιλέχτηκε για τον εορτασμό των γενεθλίων μας. Κάποτε για τα 30 μας χρόνια, αφού πρωτοπαίχτηκε το 2001, σήμερα για τα 50 μας! Ποιος να το φανταζότανε πως θα φτάναμε εδώ…
2022, λοιπόν, γιορτή για τα 50 χρόνια μας
Xρειάζονται χοροί και γλέντια για τους εορτασμούς, τους παντός είδους εορτασμούς. Ο Μποστ προσφέρεται πολύ για κάτι τέτοιο, γιατί έτσι έβλεπε πάντοτε τα προβλήματα. Στους πίνακες του με πολύ χρώμα, στις λεζάντες του με πολύ χιούμορ και στα θεατρικά του με τραγούδια και χαρά. Αν από κάτι ξεχειλίζει αυτός ο συγγραφέας είναι η χαρά που προσφέρει στο έργο του ολόκληρο.
Οκτώβριος του 2021
Η γιορτή θα έπρεπε να γίνει τον περασμένο Οκτώβριο. Τον χειμώνα δεν άνοιξα το θέατρο καθόλου διαφωνώντας με την επιβολή του διαχωρισμού του κοινού σε εμβολιασμένους και μη. Δεν είμαι από αυτούς που θα κάνω θέατρο επιλέγοντας το κοινό μου, για οποιονδήποτε λόγο και αν απαιτηθεί. Έμενε το καλοκαίρι. Περιοδεία με Μποστ.
Φθινόπωρο του 2021 πέφτει η ιδέα στον παραγωγό. Του αρέσει. Ξεκινάει η περιπέτεια.
Όλον τον χειμώνα επαφές με ηθοποιούς. Οι πιο επώνυμοι, ευγενικά, αρνούνται. Ίσως να φοβούνται τον Μποστ, ίσως να μην τους λέει τίποτα, ίσως να προτιμούν κάτι πιο φανταχτερό για το καλοκαίρι. Ψυχραιμία. Είναι δύσκολη η συνεργασία με ηθοποιούς που δεν τους ξεσηκώνει κάτι από την πρώτη στιγμή. Και ειδικά σε τέτοια έργα, που προϋπόθεση είναι η συμμετοχή σε ένα πανηγύρι χαράς, ξεφαντώματος, χορού και πολλής μουσικής.
Νοέμβριος του 2021
Όλον τον χειμώνα γίνονται συναντήσεις, συζητήσεις, το εύρος της αναζήτησης παίρνει τις σωστές του διαστάσεις, ο κύκλος των ατόμων που πλησιάζω στενεύει και εστιάζεται σε παιδιά που το λέει καρδούλα τους, στα λεγόμενα ψώνια της δουλειάς, πράγμα απαραίτητο για πανηγύρι, οπότε αρχίζει να παίρνει μορφή η ομάδα που θα ερωτευτεί μαζί με τη Λήδα κι εμένα τον λατρεμένο Μποστ. Τον Δεκέμβριο η διανομή ολοκληρώνεται κατά το 90%. Αρχίζουν οι συνεργασίες με τον Διονύση Τσακνή για τα καινούργια τραγούδια της παράστασης, οι συναντήσεις με τους ηθοποιούς πληθαίνουν μιλώντας για τους ρόλους τους, οι αναλύσεις πάνω στον Μποστ παίρνουν και δίνουν και αρχές Φεβρουαρίου γίνεται η πρώτη πρόβα με τις γυναίκες της πρώτης πράξης.
Είναι δύσκολες οι πρόβες. Όχι επειδή πρόκειται για Μποστ και οι περισσότεροι πιστεύουν ότι παίζεται αλλιώτικα από τα άλλα έργα. Η δυσκολία η μεγάλη είναι ο 15σύλλαβος και η ρίμα. Και κυρίως να γίνει κατανοητό ότι οι ήρωες του Μποστ μπορεί να μοιάζουν με καρτούν, αλλά και τα καρτούνς έχουν χαρακτήρα, όπως όλοι οι ήρωες των θεατρικών έργων. Μπορεί ο Πειναλέων και η Ανεργίτσα να είναι σχεδιασμένοι έτσι όπως είναι, αλλά αφού τους έχει βάλει ο ζωγράφος τους «συννεφάκια» και μιλάνε είσαι υποχρεωμένος να φανταστείς, ή να το εφεύρεις, πώς το εννοούσε ο ποιητής όταν το έκανε. Και πάμε παρακάτω: ένα παιδί που μεγάλωσε μέσα στην κοιλιά ενός ψαριού επί δώδεκα χρόνια και ύστερα ήρθε στην κοινωνία των ανθρώπων πώς μπορεί να διηγείται τις εμπειρίες του; Ή, ακόμα, πώς να συνομιλεί ο Ιάσων με τον Κολόμβο ή ο Οιδίποδας με τη Μήδεια και μια σεξομανής καλόγρια με τη Φαύστα;
Άνοιξη του 2022
Μια περίοδος κατανόησης του ύφους του συγγραφέα και των προτάσεων του σκηνοθέτη. Πρώτο μέλημα να μπει το νερό στ’ αυλάκι, μετά θα είναι πιο εύκολα τα πράγματα. Τώρα όμως είναι δύσκολα. Όλοι μας, διαβάζοντας ένα έμμετρο κείμενο, έχουμε συνηθίσει να κόβουμε τον στίχο στη μέση, να το διαβάζουμε όπως τα στιχάκια των ημερολογίων τοίχου. Πρέπει να μιληθεί σαν καθημερινός λόγος. Πώς όμως όταν το μέτρο σε οδηγεί συνεχώς σε ρυθμούς; Η μετατροπή του μέτρου και του ρυθμού σε καθημερινό λόγο είναι δύσκολη αλλά όχι ακατόρθωτη. Ώρες αμέτρητες για να το μάθουμε. Αλλά το μαθαίνουμε, είναι σίγουρο ότι μέχρι τότε θα το κάνουμε δικό μας. Μέχρι τότε; Μέχρι πότε δηλαδή; Οι γνωστές ανασφάλειες του ηθοποιού.
Μάρτης
Τα σκηνικά προχωράνε, τα κοστούμια που προϋπήρχαν προσαρμόζονται πάνω στα νέα κορμιά. Κάποια καινούργια κόβονται και ράβονται, υφάσματα, φόδρες, τρέσες και από την άλλη πήχεις, πλακάζ, σιδερένιοι σκελετοί, τα συνεργεία έχουν πάρει φωτιά. Η αγαπημένη μου Λέα Κούση, βασική μου σκηνογράφος-ενδυματολόγος, μια συνεργασία που κρατάει από το 1992, τρέχει και δεν φτάνει. Η μέση της την πονάει αλλά κάνει πως δεν της δίνει σημασία.
Απρίλης
Όλα σχεδόν έχουν φορμαριστεί. Οι πρόβες έχουν μπει σε ένα καλούπι, και τώρα αρχίζουν να μπαίνουν και τα μουσικά όργανα. Όλο αυτό το διάστημα ο Διονύσης έχει γράψει τρεις και τέσσερις φορές ένα τραγούδι. Αλλά η παράσταση έχει ζωντανή ορχήστρα από ηθοποιούς. Ο Τρουπάκης παίζει κιθάρα και πιάνο, ο Χουσμέν πιάνο, η Εύα πιάνο και ακορντεόν, εγώ μπουζούκι, η Αναστασία και η Μαρία βιολί, ο Αργύρης κιθάρα και μπεντίρ. Ο Γιώργος ντέφι. Πρέπει να γίνουμε ορχήστρα.
Μάιος
Τα πράγματα έχουν διαμορφωθεί σχεδόν σε τελική μορφή. Οι πρόβες έχουν γίνει «περάσματα» ολόκληρης πράξης, η ορχήστρα παίζει ανεκτά πλέον τα τραγούδια του Τσακνή, η Εύα που τραγουδάει κάποια soli τα έμαθε και τώρα γίνονται κάποιες απόπειρες να περαστεί ολόκληρο το έργο. Το σκηνικό έχει ήδη τοποθετηθεί στη σκηνή της Στοάς, παρόλο που είναι τέσσερα μέτρα μικρότερη σε βάθος και σε πλάτος από το απαιτούμενο, η Κλεοπάτρα το ζωγραφίζει, τα κοστούμια είναι έτοιμα και τα έπιπλα έχουν έρθει.
Μικρές λεπτομέρειες, μικρά προβληματάκια και έρχεται και η πρώτη πρόβα με τα κοστούμια. Τα πρώτα προβλήματα. Το ένα είναι μακρύ, το άλλο «τραβάει», του Γιώργου είναι κοντό, του Χρήστου σφίγγει λίγο τον καβάλο όταν κάθεται. Ωραίες και αγαπημένες δυσκολίες που σηματοδοτούν το πλησίασμα στο τέλος. Η λατρευτή περίοδος της δημιουργίας. Γύρω στα 25 άτομα εργάζονται πυρετωδώς και αγωνιούν για μια παράσταση δύο ωρών! Τρέχουμε όλη μέρα πάνω κάτω. Για να δημιουργήσουμε συγκίνηση στον θεατή, για να του αρέσει αυτό που ετοιμάσαμε, για να αισθανθούμε πως κανένας κόπος για την Τέχνη δεν είναι μάταιος και δεν πάει χαμένος.
Ιούνιος
Τώρα είμαστε στον υπαίθριο χώρο, οι πρόβες γίνονται σε φυσιολογικό χώρο, η σκηνή έχει τις κανονικές διαστάσεις, ο ήχος παίρνει μορφή και ένταση που χρειάζεται και προστίθενται και τα φώτα.
Την άλλη Κυριακή γενική δοκιμή! Και φύγαμε.
