Μια νέα θεατρική παράσταση παρουσιάζεται στη σκηνή του Εθνικού θεάτρου με τη Σοφία Πάσχου στο σκηνοθετικό τιμόνι. «Ο Άλλος», είναι ένα έργο βασισμένο στο θεατρικό έργο της Πένυς Φυλακτάκη με αρκετές δραματουργικές αλλοιώσεις.
Έξι χαρακτήρες εγκλωβισμένοι σε ελάχιστα τετραγωνικά έρχονται αντιμέτωποι ο ένας με τον άλλον αλλά κι ο καθένας με τον εαυτό του. Η νέα, καυστική κωμωδία της Πένυς Φυλακτάκη «Ο Άλλος» ανεβαίνει σε πρώτη πανελλήνια παρουσίαση από το Εθνικό Θέατρο.
Η γαμήλια τελετή του νεαρού υποψήφιου βουλευτή αντιμετωπίζει ανυπέρβλητες δυσκολίες: η μερσεντές που μεταφέρει τους μελλόνυμφους θάβεται στο χιόνι και το γραφικό εκκλησάκι στο οποίο καταφθάνουν μετά κόπων και βασάνων δεν είναι το εκκλησάκι του γάμου τους. Χωρίς κουμπάρους και καλεσμένους, παρά μόνο με τους νευρωτικούς γονείς και τον παπά της εκκλησίας, το ζευγάρι πρέπει να αναβάλει επ’ αόριστον τον πολυτελή γάμο που σχεδίαζε, αλλά και να βρει τρόπο να επιβιώσει κατά τη διάρκεια του πολυήμερου αποκλεισμού του.
Ο φόβος μας για το διαφορετικό, οι παθογένειες της ελληνικής κοινωνίας και οι στρεβλώσεις της νεοελληνικής οικογένειας αποτελούν την πρώτη ύλη γι’ αυτό το έργο με τους ανάγλυφους χαρακτήρες που ζωντανεύει σε μία παράσταση με αφηνιασμένο ρυθμό και αλλεπάλληλες ανατροπές. Ένα έργο που αρχικά η Σοφία Πάσχου δεν γνώριζε και μάλλον κοίταξε με δυσπιστία. «Μου αρέσει πολύ να γράφω από την αρχή τα θεατρικά κείμενα. Δεν είχα ιδέα για το έργο αλλά και στην πρώτη ανάγνωση μου φάνηκε ξένο προς τα εμένα και απόρησα με την επιλογή του Γιάννη Μόσχου να το αναλάβω».
Όλα όμως θα πάρουν νέα τροπή όταν θα δοθεί το πράσινο φως να αλλάξει και να διαμορφώσει το κείμενο, να το φέρει στα δικά της μέτρα αναφορικά με τον τρόπο που έχει επιλέξει να δουλεύει. «Θέλω να έχω μια βάση κειμενική, αλλά να δουλεύουμε το κείμενο στη συνέχεια με τους ηθοποιούς. Και φέτος δουλεύω με μια φοβερή ομάδα, ένα καταπληκτικό καστ που εκτός από ηθοποιοί είναι και εξαιρετικοί δημιουργοί», μου υπογραμμίζει, «κι έτσι κάπως ξεκίνησαν οι τρελές πρόβες, οι αυτοσχεδιασμοί, αρχίσαμε να δουλεύουμε το υλικό, να γράφουμε νέα κείμενα πάνω στα παλιά και έτσι έχει φτιαχτεί ένα νέο δραματουργικά έργο, επεξεργασμένο από τον θίασο και την Κατερίνα Μαυρογεώργη. Ένα έργο που ταυτίζομαι τελικά απόλυτα. Ένας καθρέφτης της ελληνικής κοινωνίας, της ελληνικής οικογένειας».
Απολαμβάνει τη δημιουργία συλλογικών και νέων έργων, ίσως έχει ένα φόβο με τα κλασικά, χιλιοανεβασμένα έργα. Και με την αγωνία να μην χάσει την παιδικότητα και τη δημιουργία της θέλει να προκαλεί συνεχώς νέες ζυμώσεις. «Έχει πολύ ενδιαφέρον που μόλις απέκτησα εγώ τη δική μου οικογένεια, μου ζητήθηκε να κάνω ένα έργο για την ελληνική οικογένεια», μου αναφέρει στην κουβέντα μας.
Η Σοφία Πάσχου, μεγαλωμένη μέσα σε μια οικογένεια που στο μυαλό της ως παιδί τουλάχιστον, μάλλον διέφερε από μια κλασική ελληνική οικογένεια, ο μπαμπάς της συχνά ταξίδευε στο εξωτερικό, η μητέρα της μια πολυάσχολη εργαζόμενη γυναίκα και οι θείες της όλες στο εξωτερικό, με διαφορετικές προσλαμβάνουσες, θα αναγνωρίσει πολύ αργότερα, ως ενήλικη πλέον, ότι στον πυρήνα της παραμένει μια ελληνική οικογένεια.
Πώς θα χαρακτήριζες αυτό το έργο Σοφία και ποιο το φετινό σας στοίχημα;
Ένα έργο μαύρη κωμωδία που έρχεται με ένα ανατρεπτικό στοιχείο να σε προβληματίσει. Έχουμε όλους τους στερεοτυπικούς ρόλους, μία νύφη, ένα γαμπρό, πεθερικά, και ένας «άλλος». Το ζευγάρι έχει αποκλειστεί σε μια λάθος εκκλησία, με έναν περίεργο παπά που ήταν κάποτε ναυτικός και έναν τύπο λίγο περίεργο, ο «άλλος» που μπορεί να είναι ο οποιοσδήποτε, ένας άστεγος, κάποιος ξένος που φοβόμαστε, ή ο ίδιος μας ο εαυτός. Και έτσι περνούν οι μέρες, και όλες οι ελληνικές παθογένειες που έχουμε ζήσει, τραπέζια Χριστουγέννων, Δεκαπενταύγουστος, βγαίνουν. Όμως όσο η παράσταση ξετυλίγει την ιστορία της, έχουμε μια μεγάλη ανατροπή, αρκετά συμβολική. Εκεί αντιλαμβάνεται κανείς και το νόημα όλων όσων έχουν συμβεί.
Στοίχημά μας με αυτό το έργο είναι ο κόσμος που θα το δει να περάσει καλά. Να υπάρχει μια «πόρτα ανοιχτή» στο μυαλό του ώστε να ταυτιστεί και τελικά, έστω και λίγο να ταρακουνηθεί.
Ένα νέο κείμενο που πάντα είναι φορτισμένο με αγωνία και άγχος για το αποτέλεσμα. Ποια τα συναισθήματά σου;
Με ενδιαφέρει πάρα πολύ η ουσία. Έχω περάσει πολύ ωραία και δημιουργικά στις πρόβες, έχουμε γελάσει, έχουμε δυσκολευτεί και όλοι μαζί σαν ομάδα έχουμε πάει και λίγο παρακάτω. Νιώθω ότι έχουμε κατακτήσει κάτι πολύ σημαντικό εδώ, κάτι το οποίο και θα πάρω μαζί μου φεύγοντας στο τέλος και κλείνοντας την πόρτα. Έχω σαφώς μια γλυκιά προσμονή να μοιραστούμε όλο αυτό που έχουμε δημιουργήσει, σα να θέλουμε να «ανοίξει» το σπίτι μας, ο χώρος που τόσο καιρό δουλεύαμε και να υποδεχτούμε τον κόσμο.
Υπάρχουν σημεία που ήθελες να αναδείξεις περισσότερο σε αυτή την παράσταση;
Ήθελα πρωτίστως να αγαπήσω τους χαρακτήρες που ενώ στην αρχή μου φάνταζαν λίγο έξω από εμένα και τελικά να δούμε ποιος είναι αυτός «ο άλλος». Και έτσι ήταν γραμμένο και από την Πένυ (Φυλακτάκη) το έργο. Άφηνε ελεύθερη ερμηνεία για το ποιος είναι αυτός ο άλλος. Κάτι που και εμένα μου έδωσε τεράστια ελευθερία και άρχισα να σκέφτομαι πόσους «άλλους» έχω συναντήσει εγώ η ίδια στη ζωή μου. Και τελικά βρήκαμε όλοι μια κοινή θέση για το ποιος είναι αυτός ο άλλος πολύ απλά γιατί είναι όποιος εσύ αποφασίσεις να είναι. Είναι ένας καθρέπτης του εαυτού σου. Μπορεί κάποια στιγμή να είναι κάποιος που δεν θέλεις να θυμάσαι, ή κάποιος που φοβάσαι, ή κάποιος που ήσουν και πλέον είσαι μακριά. Γενικά το διαφορετικό και πώς μπορούμε να το αποδεχτούμε, όχι απαραίτητα να το αγκαλιάσουμε. Και φυσικά να αναλογιστούμε πως μέσα από την οπτική αυτό μπορεί να αλλάζει γιατί μπορεί εμείς να είμαστε ο «άλλος» για κάποιους ανθρώπους.
Η Σοφία Πάσχου ακολουθεί το ένστικτό της. Ακόμα και τα βράδια μετά τις πρόβες που επιστρέφει σπίτι, σκεπτόμενη την παράσταση και πιθανές αλλαγές, προσθήκες, διαφοροποιήσεις δεν θα πάρει χαρτί να σημειώσει. Όλα υπάρχουν μέσα της και αυτά θα φέρει μαζί της την επόμενη ημέρα στην πρόβα. «Ανοίγει πάντα ένα κανάλι μεταξύ της σκηνής, του μυαλού και της ψυχής μου, υπάρχει μια ροή», θα μου πει χαρακτηριστικά.
Αποκάλυψέ μας μια αγαπημένη σκηνή ή ατάκα;
Μία από τα αγαπημένες του σκηνές είναι το «Κακό το βράδυ». Ένα από τα πολλά βράδια που παραμένουν εγκλωβισμένοι μέσα στο εκκλησάκι και μερικές από τις αγαπημένες μου ατάκες: «Τα ύστερα του κόσμου», «Θα γίνει εδώ η Μέκκα της Λειβαδιάς, η Ιερουσαλήμ της Βοιωτίας».
Τώρα, βάλε όλα αυτά σε ένα έργο….
Τι θέλεις να αποκομίσει ο θεατής από αυτή την παράσταση;
Να έχει παρακολουθήσει μια ιστορία που ίσως και την επόμενη ημέρα να μην την ξεχάσει… Και να σκεφτεί: «Α κοίτα!», αυτά τα πολλά «α κοίτα» είναι αυτά που μπορεί να αλλάξουν τον κόσμο.
Πώς είναι αλήθεια να συνεργάζεσαι με έναν οργανισμό όπως το Εθνικό Θέατρο ή τη Λυρική Σκηνή που έχεις στο παρελθόν συνεργαστεί, σε σχέση πάντα με τις προηγούμενες δουλειές σου όπως με τους Patari Project σε άλλες, μικρότερες θεατρικές σκηνές;
Eδώ υπάρχει ένα μαξιλάρι προστασίας που τα κάνει όλα να γίνονται και να μοιάζουν πιο εύκολα. Υπάρχει μια μεγάλη ομάδα για την παραγωγή, τα κοστούμια, τα σκηνικά. Αυτό σαφώς μπορεί να έχει και τα αρνητικά του. Γιατί όταν υπάρχει πολλή βοήθεια, υπάρχει ο φόβος να χάσεις τον στόχο σου. Στο Patari Project όταν δουλεύαμε, υπήρχαν τόσα πολλά να γίνουν με τόσα λίγα. Αυτό φυσικά σου δίνει πολλές δυνατότητες. Μπορούν να γίνουν μαγικά πράγματα. Και οι δύο καταστάσεις έχουν αρνητικά και θετικά. Είναι πολύ σημαντικό να ξέρουμε να επιβιώνουμε και στις δύο καταστάσεις γνωρίζοντας ότι τίποτα δεν είναι μόνιμο. Την αγαπάω πολύ τη δική μου αρχή και δεν ξεχνάω ποτέ από που έχω ξεκινήσει.
–
