Πώς η «Χορευτική Πανούκλα» ξεκινά στον Πειραιά και εξαπλώνεται σε όλη την Αθήνα;

Ο Κωνσταντίνος Μάρκελλος, συγγραφέας και σκηνοθέτης της παράστασης «Χορευτική Πανούκλα» στη Σκηνή Ωμέγα του Δημοτικού Θεάτρου Πειραιά, μιλάει για το νέο του έργο που έχει ως αφετηρία ένα ανεξήγητο ιστορικό γεγονός

Στις 14 Ιουλίου του 1518 και για διάστημα μερικών εβδομάδων, χιλιάδες πολίτες-μέλη της Τρίτης Τάξης, υπό το καθεστώς ανέχειας και επισφάλειας για την υγεία και τη ζωή τους, οδηγημένοι από μια ακατανίκητη και μυστηριώδη παρόρμηση, βρέθηκαν να χορεύουν ασταμάτητα, μέχρις εξαντλήσεως στους δρόμους της πόλης όπου σήμερα χτυπά η καρδιά της Ευρωπαϊκής Κοινότητας.

Οι θρησκευτικές και πολιτικές αρχές, θορυβημένες, θέλησαν να εντοπίσουν την προέλευση της ακατανόητης Χορεομανίας επιχειρώντας να την αποδώσουν κατά σειρά σε αστρολογικά, υπερφυσικά, βιολογικά, ιατρικά και άλλα αίτια. Μα πάνω απ’ όλα έσπευσαν να περιορίσουν την εξάπλωσή της προκειμένου να διατηρήσουν έναν επιθυμητό βαθμό ευταξίας στους δρόμους. Παρά τις προσπάθειές τους, η μανία πήρε γρήγορα τις διαστάσεις ανεξέλεγκτης επιδημίας, η οποία έγινε γνωστή με το όνομα “Χορευτική Πανούκλα”. Μέχρι το τέλος Αυγούστου, το φαινόμενο είχε εκτονωθεί κάτω από ανεξακρίβωτες μέχρι και σήμερα, για τους ιστορικούς, συνθήκες. Στο μεταξύ εκατοντάδες άνθρωποι είχαν χάσει τη ζωή τους από εξάντληση, αφυδάτωση, εγκεφαλικά επεισόδια ή εμφράγματα.

Κωνσταντίνος Μάρκελλος

Το ομώνυμο θεατρικό έργο του Κωνσταντίνου Μάρκελλου ανεβαίνει σε σκηνοθεσία του συγγραφέα και πρωτότυπη μουσική του Λευτέρη Βενιάδη στη Σκηνή Ωμέγα του Δημοτικού Θεάτρου Πειραιά, από τις 16 Μαΐου και για 10 μόνο παραστάσεις. Πρόκειται για μια αλληγορία πάνω στα όρια και τις ανεπάρκειες της ανθρώπινης φύσης, τον φόβο του Θανάτου, την αναπόφευκτη φθορά (σωμάτων και ιδεολογιών), την ενστικτώδη αντίδραση του ανθρώπου στην καταπίεση, στη χειραγώγηση και στην ανέχεια, αλλά και μια σπουδή, ταυτόχρονα, πάνω στην σύγκρουση ανάμεσα στην επιθυμία της ελευθερίας και στην αναγκαιότητα του «συν-ανήκειν».

Ο Κωνσταντίνος Μάρκελλος, συγγραφέας και σκηνοθέτης της παράστασης, μιλά για το νέο του έργο που έχει ως αφετηρία ένα ανεξήγητο ιστορικό γεγονός:

Πώς ένα ιστορικό γεγονός που όμως μοιάζει βγαλμένο από λογοτεχνικό βιβλίο έγινε το κεντρικό θέμα της νέας παράστασής σου;

Οι πολιτικές και κοινωνικές προεκτάσεις της Χορεομανίας του 1518 -φαινόμενο ανεξήγητο που πήρε διαστάσεις επιδημίας- είναι τέτοιες που αναπόφευκτα δημιουργούν πολλούς συνειρμούς σε σχέση με τη δυστοπία που βιώνουμε τα τελευταία δυο χρόνια ή και αυτήν που φοβόμαστε ότι θα επακολουθήσει. Έχοντας απεμπλακεί από τις ψευδαισθήσεις κάποιας παρελθούσης και επίπλαστης ευμάρειας, έχοντας χάσει πια την εμπιστοσύνη μας στην πολιτική εξουσία ή στην αυθεντία της επιστήμης, ταυτιζόμαστε σήμερα περισσότερο από ποτέ με τους -ακατάτακτους ακόμη για την Ιστορία- Χορευτές του Στρασβούργου, οι οποίοι είδαν το σώμα τους να προβαίνει αυτοβούλως και ανεξέλεγκτα σε μια πράξη αντίστασης -ή έστω, αντίδρασης- στην οποία η σκέψη ή η συνείδησή τους δεν τολμούσε να τους σπρώξει. Αν πριν από 4 χρόνια, που συνάντησα την ιστορία της Χορευτικής Πανούκλας, μου είχε αυτή φανεί ενδιαφέρουσα, από τον εγκλεισμό της πρώτης καραντίνας κι έπειτα άρχισα να τη νιώθω σαν μια συγγενή κατάσταση και σαν ένα όχημα να ερμηνεύσω το παρόν μου.

Photo: Alex Kat

Ποιο ρόλο έπαιξε στη δημιουργία και διαμόρφωση της παράστασης η ιστορική μελέτη του John Waller “A Time to Dance, A Time to Die: The Extraordinary Story of the Dancing Plague of 1518”;

Όπως και στο πρώτο θεατρικό μου έργο «Η Απαγωγή της Τασούλας», έτσι και στη «Χορευτική Πανούκλα», τα ιστορικά ντοκουμέντα αποτελούν μόνο μια αφορμή. Τα πραγματικά γεγονότα φιλτράρονται μέσα από μια ανάγκη να μιλήσω για το σήμερα -γιατί όχι και για το αύριο- με συστατικά του ιστορικού παρελθόντος που θα χαρακτήριζα «απαράγραπτα» και που αφορούν την ανθρώπινη κατάσταση εν γένει ή αλλιώς: τον άνθρωπο στην οντολογική του διάσταση και στην αλληλεπίδρασή του ως κοινωνικού και πολιτικού όντος. Η υπόσταση και των δυο έργων που ανέφερα, επομένως, είναι καθαρά αλληγορική.

Photo: Alex Kat

Πόσο και πώς συμμετάσχει στα δρώμενα η πρωτότυπη μουσική του Λευτέρη Βενιάδη;

Αισθάνομαι πως δεν θα μπορούσε να υπάρξει πιο εύστοχη επιλογή συνεργατών γι’ αυτή την παράσταση. Για τον Λευτέρη, συγκεκριμένα, για το θεατρικό του ένστικτο και το συνθετικό του ταλέντο δεν χρειάζεται να προσθέσω τίποτε, είναι ήδη σεσημασμένος! Θα μεταφέρω μόνο την εμπειρία της εξαρχής επικοινωνίας μας, του απίστευτου συντονισμού μας. Ήταν σαν να συνεργαζόμασταν χρόνια, όπως έλεγαν πολλές φορές μέσα στην πρόβα οι ηθοποιοί βλέποντάς μας να προσθέτουμε ο ένας στη δουλειά του άλλου. Η μουσική που γράφτηκε για την παράσταση ανέδειξε όσα η δραματουργία υπονοούσε και δεν επιθυμούσε να παραδώσει μασημένη τροφή στο κοινό. Κατά τόπους καθόρισε και ύφος -ή μάλλον «ύφη» για να είμαι πιο ακριβής, αφού πρόκειται για μια μουσική ενιαίας σύλληψης μεν, πολυσυλλεκτική δε και πολυδιάστατη.

Photo: Alex Kat

Ποια ήταν η μεγαλύτερη πρόκληση στη διάρκεια των προβών και πώς συνετέλεσε στη διαμόρφωση του τελικού αποτελέσματος;

Το έργο γραφόταν παράλληλα με τις πρόβες. Είχα κατά νου τη βασική του δομή, τα θέματα, τα ιδεοσχήματα πάνω στα οποία θα στήριζα τη δραματουργία. Αυτό που, όμως, δεν γνώριζα ξεκινώντας, ήταν η εξέλιξη της πλοκής, οι χαρακτήρες, τα συμβάντα. Δεν είχα καν αποφασίσει το ύφος της γραφής και τον σκηνικό κώδικα που αυτό θα απαιτούσε στη συνέχεια. Η εμπιστοσύνη και υπομονή των συνεργατών μου, κάτι για το οποίο τούς είμαι ευγνώμων, μου/μας  έδωσαν την πολυτέλεια να ερευνήσουμε και να συν-υφάνουμε το παραστασιακό αποτέλεσμα αποδεχόμενοι το κενό, το άγνωστο και προσεγγίζοντας την πρόβα ως γραφή και τη γραφή ως πρόβα. Βρίσκω αφάνταστα διασκεδαστικό να γράφω έναν θεατρικό χαρακτήρα εμπνεόμενος από την ιδιαίτερη ιδιοσυγκρασία και την ταυτότητα κάποιου από τους ηθοποιούς μου. Σε αυτό το έργο, σε αυτή την παράσταση όλοι οι χαρακτήρες είναι μια προβολή της φαντασίωσής μου για τον καθένα τους.

Photo: Alex Kat

Εάν σήμερα εμφανιζόταν στην Αθήνα το φαινόμενο της χορευτικής πανούκλας στην Αθήνα τι μουσική θα έπαιζε όσο χορεύαμε,  ποια γειτονιά της Αθήνας θα ήταν η αρχική εστία, ποιοι θα συμμετείχαν και πώς θα τελείωνε όλο αυτό;

Πιστεύω ότι η εστία θα ήταν ο Πειραιάς, η μουσική θα θύμιζε Λευτέρη Βενιάδη, θα συμμετείχαν -αρχικά- νέοι άνθρωποι με ήθος, σεβασμό, αλληλεγγύη, καλλιτεχνικές ανησυχίες και με ονόματα όπως Ελένη Στεργίου, Χρήστος Παπαδόπουλος, Γιάννης Μαστρογιάννης, Σταύρος Ζαφείρης, Μυρτώ Παπά ή  Ilya Algaer, οι οποίοι ενδεχομένως θα παρέσερναν και άλλους, και δεν πιστεύω, πραγματικά ότι θα τελείωνε ποτέ.

Photo: Alex Kat

Info παράστασης:

Χορευτική Πανούκλα/Dancing Plague | Δημοτικό Θέατρο Πειραιά, Σκηνή ΩΜΕΓΑ

Εγγραφείτε στο newsletter μας

Κάθε Σάββατο θα λαμβάνετε στο e-mail σας το newsletter του ελc με τις προτάσεις μας για την εβδομάδα!

Podpourri. Ιστορίες που ακούγονται

Ακολουθήστε το ελculture.gr στο Google News

το ελculture σας προσκαλεί σε εκδηλώσεις

ΓΡΑΨΕ ΤΟ ΣΧΟΛΙΟ ΣΟΥ

2 Απαντήσεις

  1. Διάβασα για την παράσταση σας μέσω του link πουου έστειλε φίλος μου,μου άρεσε πολύ που ασχοληθηκατε με ψυχολογικές αντιδράσεις ανθρώπων όταν αντιμετωπίζουν ακραίες καταστάσεις ζωής και θανάτου και η επιλογή του χορού που σε παρασέρνει σε ελεύθερη έκφραση και κίνηση ,αλλά και φυγή από την δυστοπικη πραγματικότητα με ιντριγκάρει να δω την παράσταση σας!

  2. Διάβασα για την παράσταση σας μέσω του link πουου έστειλε φίλος μου,μου άρεσε πολύ που ασχοληθηκατε με ψυχολογικές αντιδράσεις ανθρώπων όταν αντιμετωπίζουν ακραίες καταστάσεις ζωής και θανάτου και η επιλογή του χορού που σε παρασέρνει σε ελεύθερη έκφραση και κίνηση ,αλλά και φυγή από την δυστοπικη πραγματικότητα με ιντριγκάρει να δω την παράσταση σας!

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.