Πολλά τα βιβλία που διαβάσαμε αυτό τον μήνα που σύντομα θα αποχαιρετήσουμε. Βιβλία κλασσικά, με διαχρονική αξία στα οποία πλέον έχουν προστεθεί σύγχρονοι τίτλοι από εμπνευσμένους συγγραφείς από όλο τον κόσμο και που σίγουρα, τα επόμενα χρόνια θα πάρουν επάξια θέση δίπλα στους μεγάλους κλασικούς. Αξίζει να εξετάσουμε εν συντομία μία εξαιρετική σειρά από σύγχρονα κλασικά αριστουργήματα της παγκόσμιας λογοτεχνίας.
[1]
Το Εκκρεμές του Φουκώ – Ουμπέρτο Έκο
Το Εκκρεμές του Φουκώ ήταν το δύσκολο εγχείρημα του δεύτερου βιβλίου που ακολουθούσε ένα εκδοτικό φαινόμενο, το περίφημο Όνομα του Ρόδου. Το αποτέλεσμα είναι ένας ιδιαίτερα ενδιαφέρων συνδυασμός: αφ’ ενός ένα άκρως απολαυστικό και ψυχαγωγικό βιβλίο, ένα αναγνωστικό ταξίδι, μία διανοητική περιπέτεια και ένα συναρπαστικό θρίλερ. Αφ’ ετέρου είναι ένα έργο αληθινής λογοτεχνίας με πολλαπλά επίπεδα ερμηνείας. Οι χαρακτήρες είναι ολοκληρωμένοι και αληθοφανείς, το χιούμορ διαπεραστικό, η ευρυμάθεια λαμπερή και διανοητικά ερεθιστική, τα σχόλια γύρω από την ανθρώπινη φύση και τον ανθρώπινο πολιτισμό οξυδερκή. Με ειρωνική διάθεση ο Έκο αποδομεί τη σύγχρονη εμμονή της συνωμοσιολογίας, εκθέτοντάς τη σαν απελπισμένη απόπειρα εύρεσης νοήματος και σαν απλοϊκή ερμηνεία του ανθρώπινου πολιτισμού που αγνοεί την πολυπλοκότητα των αλληλεπιδράσεων, επιδιώκοντας την ενοποίηση των σημείων σε ένα ενιαίο, κλειστό σύστημα. Έτσι, ο Έκο ουσιαστικά υπονοεί ότι το σημειωτικό σύμπαν οδηγεί σε διαρκείς ερμηνείες και παρερμηνείες, οι οποίες τελικά σημαίνουν ότι με τη σωστή χειραγώγηση των σημείων μπορεί κανείς να βγάλει όποιο νόημα θέλει από οτιδήποτε.
Το βιβλίο «Το Εκκρεμές του Φουκώ» κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Ψυχογιός.
[2]
Κουτσό – Χούλιο Κορτάσαρ
Με το Κουτσό, ο Αργεντίνος Χούλιο Κορτάσαρ έβαλε έναν από τους ακρογωνιαίους λίθους στο φαινόμενο της μεταπολεμικής λατινοαμερικάνικης πεζογραφίας. Το μυθιστόρημα του Κορτάσαρ είναι ένα απαιτητικό και ιδιαίτερα πειραματικό υφολογικά κείμενο το οποίο βρίθει μεταμοντέρνων στοιχείων, προσεγγίζει με παιχνιδιάρικη διάθεση την γλώσσα και τις δυνατότητές της, ενώ παράλληλα αποτυπώνει μία αισθητική και φιλοσοφία που παραπέμπει στον υπαρξισμό. Είναι ένα βιβλίο που επινοήθηκε έτσι ώστε να αποτελεί ένα είδος παζλ και για αυτό τον λόγο ο ίδιος ο Κορτάζαρ προτείνει να διαβάσουμε τα κεφάλαια τόσο με τη σειρά όσο και εκτός σειράς με βάση μια εσωτερική αφηγηματική λογική, εξ’ ου και το «κουτσό» του τίτλου: ο αναγνώστης μπορεί να προσεγγίσει το μυθιστόρημα «πηδώντας» από κεφάλαιο σε κεφάλαιο.
Το βιβλίο Κουτσό κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Opera.
[3]
Λολίτα – Βλάντιμιρ Ναμπόκοφ
Αφηγηματικά ριζοσπαστικός όμως υπήρξε και ένας από τους μεγάλους εστέτ της παγκόσμιας λογοτεχνίας, ο Βλάντιμιρ Ναμπόκοφ, μία από τις πιο σπάνιες φιγούρες στην πεζογραφία του 20ού αιώνα. Μία ιδιοφυία που μπορούσε να γράψει εκπληκτικά σε διαφορετικές γλώσσες και την ίδια στιγμή να νιώθει παντού ξένος, ο Ναμπόκοφ έχει αφήσει μια κληρονομιά περίπλοκων και δομικά καινοτόμων έργων. Η περίφημη Λολίτα, το διασημότερο μυθιστόρημά του, (του οποίου ο τίτλος έχει εισχωρήσει στα λεξικά όλων των χωρών του δυτικού κόσμου αποδεικνύοντας έτσι την τεράστια πολιτισμική του επίδραση), είναι ένα αριστούργημα στην άσκηση της αναξιόπιστης αφήγησης και των τεχνασμάτων της οπτικής γωνίας. Με αυτό τον τρόπο καταφέρνει να παγιδέψει τον αναγνώστη στα δίχτυα ενός επικίνδυνου ανθρώπου, του οποίου η αφηγηματική σαγήνη μασκαρεύει τις αποτρόπαιες τάσεις του χαρακτήρα του.
Το βιβλίο Λολίτα κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Πατάκης.
[4]
Χρυσό Σημειωματάριο – Ντόρις Λέσινγκ
Το Χρυσό Σημειωματάριο της Ντόρις Λέσινγκ είναι το σπουδαιότερο έργο της και ταυτόχρονα ένα από τα πιο νευραλγικά κείμενα του εικοστού αιώνα γύρω από την γυναικεία εμπειρία. Η γεννημένη στην Περσία και μεγαλωμένη στη Ροδεσία Βρετανίδα συγγραφέας μας προσφέρει μία πληθωρική όσο και μνημειώδη ανατομία της γυναικείας ύπαρξης όπως αυτή εκφράζεται με ποικίλους τρόπους και όχι μονοδιάστατα. Το σε μεγάλο βαθμό αυτοβιογραφικό αυτό μυθιστόρημα αποτελείται από πέντε ενότητες, πέντε διαφορετικά «σημειωματάρια» της αφηγήτριας, το κάθε ένα γραμμένο σε διαφορετικό ύφος. Το μαύρο σημειωματάριο έχει να κάνει με την παιδική της ηλικία στην Αφρική και την αρχή της συγγραφικής της καριέρας, το κόκκινο σημειωματάριο έχει να κάνει με την πολιτική και την σταδιακή απογοήτευσή της με τον κομμουνισμό, το κίτρινο με μια μυθοπλαστική εκδοχή του alter ego της και το μπλε με ένα είδος ημερολογίου που εξερευνά τον ψυχικό της κόσμο.
Όλα τα παραπάνω όμως τέμνονται στο περίφημο «χρυσό» σημειωματάριο, εκεί που προσπαθεί να συνθέσει όλα τα προηγούμενα σημειωματάρια και έτσι να κατανοήσει, να προσπαθήσει να εκμαιεύσει κάποιο νόημα από τη ζωή της. Ταυτόχρονα όμως συνδέοντας τα διαφορετικά αυτά ύφη γραφής, η Λέσινγκ επιχειρεί να θέσει ερωτήματα γύρω από την ίδια τη φύση της αφήγησης και το πώς αυτή συνδέεται με την εύρεση της αυθεντικής εσωτερικής φωνής ενός συγγραφέα.
Το βιβλίο Χρυσό Σημειωματάριο κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Διόπτρα.
