Ξέρατε ότι ένα από τα εκατομμύρια μικρόβια του εδάφους, το Mycobacterium vaccae, διεγείρει την παραγωγή της σεροτονίνης και ενισχύει τα επίπεδά της στον ανθρώπινο οργανισμό, επιδρώντας στους νευρώνες όπως φαρμακευτικά αντικαταθλιπτικά σκευάσματα σαν το “PROZAC”; Ότι ένα κουταλάκι γλυκού με χώμα καλής ποιότητας περιέχει περισσότερους ζωντανούς μικροοργανισμούς από όσους ανθρώπους υπάρχουν στη Γη…Ότι το 95% της τροφής μας και το 80% της μέσης πρόσληψης θερμίδων ανά άτομο προέρχεται από καλλιέργειες κι επομένως άμεσα ή έμμεσα από το έδαφος;
Αυτά και πολλά άλλα έμαθα από την κουβέντα μας με τον Παναγιώτη Παπαδόπουλο, γεωπόνο, γεωργικό σύμβουλο και συνιδρυτή της εταιρείας med culture. Ο οργανισμός υλοποιεί τα προγράμματα Open farm και Farm2school, κάνει συμβουλευτική, υποστήριξη και μελέτες για πολυλειτουργικά αγροκτήματα και αγροτουριστικές μονάδες, προβολή και προώθηση προϊόντων από μικρούς παραγωγούς, διοργανώνει σεμινάρια, βιωματικές δράσεις και εκπαιδευτικά προγράμματα στην πόλη και την ύπαιθρο.
«Το med culture είναι μια προσπάθεια να φέρουμε σ’ επαφή ανθρώπους της πόλης με τα αγροκτήματα και την πρωτογενή παραγωγή, με τους ανθρώπους που παράγουν τροφή στην ύπαιθρο», μου εξηγεί ο Παναγιώτης. «Το med παραπέμπει στη Μεσόγειο που παράγει υψηλής διατροφικής αξίας προϊόντα, με ιδιαίτερες φαρμακευτικές ιδιότητες. Η μεσογειακή διατροφή είναι πολύ σημαντική, τόσο για την υγεία του ανθρώπου όσο και για το περιβάλλον.
Το culture παραπέμπει σε μια προσπάθεια διαφορετικής κουλτούρας κατανάλωσης προϊόντων, γιατί αν δεν αλλάξουν οι διατροφικές συνήθειες των ανθρώπων της πόλης, δεν αλλάζει και ο αγρότης τον τρόπο και το μοντέλο της καλλιέργειας του. Η νέα στρατηγική της ΕΕ “farm to fork”, τονίζει αυτή την ανάγκη μιας νέας σχέσης παραγωγού – καταναλωτή κι επίσης ενθαρρύνει πολιτικές και δράσεις που βοηθούν στην βιοποικιλότητα, την προστασία του εδάφους, τη βιολογική γεωργία. Είναι μια καλή προσπάθεια να διαφοροποιηθεί η Ευρώπη με βάση πιο ποιοτικά χαρακτηριστικά προϊόντων κι εμείς επιδιώκουμε να το κάνουμε κατανοητό στον κόσμο, ώστε να επιλέγει σωστά τα προϊόντα διατροφής του».
«Η πρώτη μας δουλειά είναι να εκπαιδεύσουμε το κοινό στην πόλη… σε θέματα που αφορούν τη διατροφή, την υγεία και το περιβάλλον, με βιωματικά εργαστήρια κηπουρικής, καλλιεργώντας κηπευτικά σε αστικούς & σχολικούς λαχανόκηπους, οργανώνοντας εργαστήρια όπως για παράδειγμα πέρυσι στο ΚΠΙΣΝ, κηπουρική με την οικογένεια κ.ά.
Με τον Παναγιώτη σταθήκαμε κυρίως σε δυο βασικά προγράμματα της med culture, το Farm2school και το Open Farm. «Το εκπαιδευτικό μας πρόγραμμα farm2school περιλαμβάνει εργαστήρια σε σχολεία (εβδομαδιαία ή θεματικά) στο πλαίσιο προγραμμάτων περιβαλλοντικής εκπαίδευσης και ομίλων κηπουρικής. Μπορεί να πάμε στα παρτέρια των σχολείων ή να φτιάξουμε ένα σχολικό κήπο εξαρχής.
Όπως λέμε, «δεν έχει κάθε σχολείο κήπο, αλλά κάθε κήπος κρύβει ένα σχολείο». Έχουμε συνεργαστεί τα τελευταία δύο χρόνια με δημόσια και ιδιωτικά σχολεία, όπως π.χ. με το Κολλέγιο Αθηνών, σε θεματικά εργαστήρια για τα φυτά, το έδαφος, τη μέλισσα και τα βότανα, αλλά και στο πλαίσιο του ομίλου Κηπουρικής. Με την GAIA ΕΠΙΧΕΙΡΕΙΝ και σε συνεργασία με τις υπευθύνους της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης της Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας της Γ’ Αθήνας, υλοποιήσαμε τη δράση “CAP3D-Farm 2 School” με ενημέρωση των εκπαιδευτικών για τους σχολικούς κήπους.
Φέτος ετοιμάσαμε – παρά την καραντίνα κι αντίστοιχα προγράμματα βιωματικής και ψηφιακής εκπαίδευσης για την κηπουρική, το περιβάλλον και τη διατροφή στα σχολεία, όπως το Digital Farm2school. Η κηπουρική μας διδάσκει για τη φύση, τη συνεργασία, τη διατροφή, ενισχύει τη συναισθηματική ωριμότητα και τις σωματικές δεξιότητες. Είναι ένα πολλαπλό εργαλείο που θα έπρεπε κανονικά να ενταχθεί σε κάθε πρόγραμμα σπουδών», σε όλα τα σχολεία, δημόσια και ιδιωτικά.
Τι γίνεται λοιπόν με τους μικρούς κηπουρούς – παραγωγούς, όταν βρίσκονται μπροστά σε έναν κήπο με τις τσουγκράνες τους;
«Σπέρνουμε φυτά, κάνουμε βοτάνισμα, μαθαίνουμε τι είναι τα λαχανικά και τη σημασία τους για τη διατροφή και την υγεία μας, μιλάμε για αγριόχορτα, για ασθένειες και ζημιές εντόμων στα φυτά και πώς μπορούμε οικολογικά, με φυσικά λιπάσματα, να προστατεύσουμε τα φυτά μας. Επιδιώκουμε να ξεκινάμε από φθινόπωρο, ώστε να έχουν τα παιδιά ολοκληρωμένη εικόνα της διαδικασίας από τη σπορά ως τη συγκομιδή. Στο τέλος κάθε καλλιεργητικού κύκλου, «τα κάνουμε σαλάτα», καθώς τα παιδιά συγκομίζουν τα μαρούλια, τα καρότα, τα ραπανάκια, τις σαλάτες και τα δοκιμάζουν … ακόμη και παιδιά που στο σπίτι τους δεν συνηθίζουν να τρώνε πρασινάδες.
Τα παιδιά αγαπάνε τα φυτά, αλλά και το έδαφος. Τους αρέσει να πιάνουν χώμα (dirt). Πρέπει να δώσουμε στα παιδιά τη δυνατότητα να λερωθούν, να έρθουν σε επαφή με τη γη, να μάθουν από πού προέρχεται η τροφή τους. Μαθαίνουν τη συνεργασία στον κήπο αλλά και πώς να σέβονται και να αγαπούν τα φυτά και τη φύση. Έχω παρατηρήσει ότι φυτά που φυτεύουν τα παιδιά, ακόμα και άτσαλα, σπάνια αποτυγχάνουν!».
Ένα ακόμα πρόγραμμα της med culture, που προσφέρει μοναδικές εμπειρίες στη φύση είναι το Open farm. «Xαρτογραφούμε και αναδεικνύουμε αγροκτήματα διάσπαρτα στη χώρα, στην ύπαιθρο, αλλά και τα αστικά και περιαστικά, κοντά δηλαδή στην πόλη. Επιδιώκουμε τα αγροκτήματα αυτά να είναι ανοικτά προς τους επισκέπτες, εξωστρεφή, με ποιοτικά προϊόντα και να έχουν μια ενδιαφέρουσα ιστορία.
Ταξιδεύουμε στην όμορφη ελληνική ύπαιθρο, γνωρίζουμε τους παραγωγούς, τι καλλιέργειες έχουν, αν προσφέρουν διαμονή ή και διατροφή, αν διαθέτουν προϊόντα, αν είναι προσβάσιμα σε ΑμεΑ, αν έχουν τουαλέτες, κ.ο.κ.
Μέχρι τώρα έχουμε χαρτογραφήσει πάνω από 150 αγροκτήματα, με στόχο να πάμε στα 1.000. Επιδιώκουμε την εκπαίδευση των αγροτών στον αγροτουρισμό και στην εξωστρέφεια. Συνεργαζόμαστε και με πρακτορεία τουρισμού που προσφέρουν εμπειρίες αγροτουρισμού. Μπορεί κάποιος να επιλέξει στην ιστοσελίδα μας openfarm.gr το αγρόκτημα της αρεσκείας του και να το επισκεφθεί σε απευθείας συνεννόηση με το αγρόκτημα ή με τη βοήθεια της ομάδας μας.
Σχεδιάσαμε επίσης και τον θεσμό “open farm days“, που θα γίνεται σε συγκεκριμένες μέρες, κάθε χρόνο και στον οποίο θα συμμετέχουν με δράσεις κι εμπειρίες τα αγροκτήματα του δικτύου μας. Για το 2021 το προγραμματίζουμε να γίνει στο διήμερο 25 & 26 Σεπτεμβρίου με όλα τα προβλεπόμενα και ισχύοντα φυσικά υγειονομικά πρωτόκολλα.
Γίνονται ξεναγήσεις, εργαστήρια, οργανώνεται φαγητό ή πικνίκ, ο κόσμος μπορεί να δοκιμάσει και να αγοράσει προϊόντα από τον παραγωγό, σε κάποια κτήματα μπορεί ναι να διανυκτερεύσει.
Μικροί και μεγάλοι μπορούν να μάθουν πώς να αρμέγουν τις κατσίκες, να δουν πώς παράγεται το γάλα, και να φτιάξουν τυρί, να συγκομίσουν φρούτα και λαχανικά, να συμμετάσχουν σε εργαστήρια γευσιγνωσίας, αλλά και να παίξουν ελεύθερα στη φύση. Μπορούμε επίσης να οργανώσουμε σχολικές εκδρομές στα κτήματα αυτά».
Φέτος ξεκινήσαμε και το ηλεκτρονικό μας κατάστημα, open farm e-shop με εξαιρετικά προϊόντα και θεματικές συλλογές προϊόντων από τοπικούς παραγωγούς και μονάδες μεταποίησης του δικτύου open farm, που παράγουν σε μικρή κλίμακα προϊόντα υψηλής διατροφικής αξίας, χρησιμοποιώντας τοπικές πρώτες ύλες.
Επίσης υπάρχουν βιωματικά εργαστήρια για μεγάλους και παιδιά, διαδικτυακά σεμινάρια/webinars, εμπειρίες γευσιγνωσίας, εκδηλώσεις, εκθέσεις, εκδρομές και δραστηριότητες στα ανοιχτά αγροκτήματα.
Ανακαλύψτε την ιστορία των παραγωγών και ενημερωθείτε για την προέλευση των προϊόντων τους.
Μάθετε περισσότερα για το med culture και το open farm
