Το κομμουνιστικό παρελθόν της Μαλαισίας που αποσιωπήθηκε, μα ακόμα την στοιχειώνει, επιστρέφει χάρη στη συνταρακτική αναβίωση των Baling Talks. Ο Μαλαισιανός σκηνοθέτης Mark Teh αξιοποιεί αυθεντικά αρχεία και συνθέτει μια φορτισμένη περφόρμανς, που ακροβατεί ανάμεσα στο ντοκιμαντέρ και το πολιτικό δράμα, ενώ διαπραγματεύεται τις έννοιες της συμφιλίωσης, της θυσίας, της ταυτότητας και της ανεξαρτησίας.
5ο Onassis Fast Forward Festival Athens
Αυτή η περφόρμανς, που παρουσιάζεται στην Κεντρική Σκηνή της Στέγης στις 9 και 10 Μαΐου, φέρνει στο φως το χρονικό των ιστορικών συνομιλιών που έγιναν στην προσπάθεια για επίτευξη ειρήνης, μεταξύ των βρετανικών αποικιακών δυνάμεων και των εξεγερμένων Μαλαισιανών κομουνιστών, οι οποίοι μάχονταν για την ανεξαρτησία της πατρίδας τους. Τον Δεκέμβριο του 1955, σε μια σχολική τάξη της σπαρασσόμενης από τον παρατεταμένο πόλεμο Μαλαισίας, τρεις πολιτικοί συναντήθηκαν σε μια μακρά διαδικασία ειρηνευτικών διαπραγματεύσεων. Στα ονομαζόμενα Baling Talks συμμετείχαν ο τότε πρόεδρος της Ομοσπονδίας της Μαλαισίας, Tengku Abdul Rahman, ο Βρετανός διοικητής της Σιγκαπούρης, David Marshall, και ο ηγέτης του Κομουνιστικού Κόμματος και επικεφαλής της αντιαποικιοκρατικής εξέγερσης, Chin Peng. Μολονότι δεν απέφεραν την άρση κατάστασης εκτάκτου ανάγκης στην οποία είχε περιέλθει η χώρα, οι συνομιλίες σηματοδότησαν έναν σταθμό για τη γέννηση του κράτους της Μαλαισίας.
Εβδομήντα χρόνια μετά, ο Μαλαισιανός σκηνοθέτης και ερευνητής Μαρκ Τεχ με το Baling επανεξετάζει το ιστορικό συμβάν, αποκαλύπτοντας καλά κρυμμένα μυστικά για το παρελθόν της πατρίδας του και ερευνώντας την πολυπρόσωπη φύση της Ιστορίας.
Αξιοποιώντας τα αυθεντικά αρχεία των διαπραγματεύσεων και δουλεύοντας με τέσσερις μη επαγγελματίες ηθοποιούς, ο Τεχ φέρνει στο φως σπαράγματα από φωνές του παρελθόντος και συνθέτει μια φορτισμένη περφόρμανς, που ισορροπεί ανάμεσα στο ντοκιμαντέρ και το πολιτικό δράμα.
Στη διάρκεια αυτού του ελλειπτικού ιστορικού ταξιδιού, περφόρμερ και θεατές μετακινούνται διαρκώς, δημιουργώντας πεδία χώρου και χρόνου και αντανακλώντας τις γεωπολιτικές και ιδεολογικές μετατοπίσεις του νεαρού μαλαισιανού κράτους, που ιδρύθηκε μόλις το 1963.
Εμμονικά αφοσιωμένος στην υπόθεση των Baling Talks, ο Μαρκ Τεχ παρουσίασε την πρώτη εκδοχή της περφόρμανς το 2005, ως εν εξελίξει έργο, που ολοκληρώθηκε δέκα χρόνια αργότερα. Καθώς επιμένει να έρχεται αντιμέτωπος με τα «φαντάσματα» που στοιχειώνουν μέχρι σήμερα τη χώρα του, αναδεικνύει συνάμα την οικουμενικότητα της αφήγησης του, αφού διαπραγματεύεται τις έννοιες της συμφιλίωσης, της θυσίας, της ταυτότητας και της ανεξαρτησίας.
Παράλληλη δράση
Τετάρτη 9 Μαΐου | Στα αγγλικά, με διερμηνεία στα ελληνικά
Συζήτηση του κοινού με τον Mark Teh και την June Tan
Συντονισμός: Tarek Abou El Fetouh, ανεξάρτητος επιμελητής
Διαβάστε περισσότερα
Ο σκηνοθέτης, επιμελητής και ερευνητής Μαρκ Τεχ γεννήθηκε το 1981 στη Μαλαισία. Το ενδιαφέρον του για το πολιτικό θέατρο εκδηλώθηκε από τα μαθητικά του κιόλας χρόνια και σταδιακά μετασχηματίστηκε στα υβριδικά θεάματα που παρουσιάζει την τελευταία δεκαπενταετία. Η Ιστορία, η μνήμη και ο αστικός χώρος τροφοδοτούν τα θέματα των περφόρμανς του, οι οποίες εμπνέονται από τα πεδία των εικαστικών και των νέων τεχνολογιών. Αποφοίτησε με μεταπτυχιακό πάνω στην Τέχνη και την Πολιτική από το πανεπιστήμιο Goldsmiths του Λονδίνου και διδάσκει στο Τμήμα Περφόρμανς και Νέων Μέσων του μαλαισιανού πανεπιστημίου Sunway. Ο Μαρκ είναι μέλος του Five Arts Centre, μιας συλλογικότητας καλλιτεχνών, ακτιβιστών και παραγωγών από τη Μαλαισία. Εκτός ασιατικού εδάφους, οι παραστάσεις του έχουν φιλοξενηθεί στο Βερολίνο, το Λονδίνο και τη Μελβούρνη.
Ο Τεχ επιλέγει συνειδητά να μη δουλεύει με επαγγελματίες ηθοποιούς, αλλά με περφόρμερ που έχουν ακτιβιστική δράση. Πιστεύει πως «το θέατρο είναι ένας χώρος κριτικής αντανάκλασης κάθε είδους έκφρασης και τόπος συλλογής ποικίλων απόψεων. Ακόμα περισσότερο, είναι ένας χώρος όπου το αόρατο καθίσταται ορατό». Είναι χαρακτηριστικό πως οι πρωταγωνιστές του στο Baling διατυπώνουν την προσωπική τους άποψη και εμπλοκή πάνω στα ιστορικά γεγονότα που αφηγούνται.
Ο Τσιν Πενγκ (1924-2013) υπήρξε για δεκαετίες επικεφαλής του Κομουνιστικού Κόμματος της Μαλαισίας. Κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου πολέμου αγωνίστηκε μαζί με τους Βρετανούς κατά της ιαπωνικής κατοχής της πατρίδας του· ωστόσο, τρία χρόνια μετά το τέλος του πολέμου, ηγήθηκε της ένοπλης αντιαποικιοκρατικής εξέγερσης κατά των Βρετανών, με αίτημα την ανεξαρτησία της Μαλαισίας και τη μετατροπή της σε Λαϊκή Δημοκρατία. Στα μέσα της δεκαετίας του 1960, αυτοεξόριστος πλέον στην Ταϊλάνδη –όπου και πέθανε–, κατηγορήθηκε πως επιχείρησε να ανατρέψει τη νόμιμη μαλαισιανή κυβέρνηση για να εγκαθιδρύσει κομουνιστικό καθεστώς. Το 2000 κατέθεσε αίτημα επιστροφής στη Μαλαισία, το οποίο απορρίφθηκε.
«Κατάσταση εκτάκτου ανάγκης» (Malayan Emergency) ονομάστηκε από τους Βρετανούς η δωδεκαετής περίοδος (1948-60) συγκρούσεων μεταξύ των αποικιοκρατικών δυνάμεων και του Εθνικού Απελευθερωτικού Στρατού της Μαλαισίας που τελούσε υπό τον έλεγχο του Κομουνιστικού Κόμματος της Μαλαισίας.
Ο Μαρκ Τεχ γεννήθηκε τη χρονιά που ανέλαβε καθήκοντα πρωθυπουργού της Μαλαισίας ο Mahathir Bin Mohamed, στον οποίο και αποδίδεται η οικονομική και βιομηχανική ανάπτυξη της χώρας. Η γενιά που ανδρώθηκε επί πρωθυπουργίας του, γνωρίζοντας ένα άλλο πρόσωπο της Μαλαισίας, αποκαλείται σχηματικά Mahathir babies.
Στα αγγλικά, με ελληνικούς υπέρτιτλους.