«Το παιδί, η πόλη και τα μνημεία»: Λογοτεχνικές εικόνες της άφιξης και εγκατάστασης προσφύγων του 1922 στην Αθήνα και τον Πειραιά

Ομιλία της συγγραφέως και εκπαιδευτικού Τόνιας Καφετζάκη με “Διαδρομές” στη μεσοπολεμική “προσφυγική” Αθήνα μέσα από λογοτεχνικές αναφορές

Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα του Δήμου Αθηναίων «Το παιδί, η πόλη και τα μνημεία», συμμετέχει στις εκδηλώσεις μνήμης για τα 100 χρόνια από τη Μικρασιατική καταστροφή με εκπαιδευτικές δράσεις, ομιλίες, προβολές ντοκιμαντέρ και ταινιών και μια έκθεση ειδικά σχεδιασμένη για μαθητές και εκπαιδευτικούς.

Τη Δευτέρα 30 Μαΐου και ώρα 18.00-20.00, στο κτήριο Innovathens, στην Τεχνόπολη Δήμου Αθηναίων, θα πραγματοποιηθεί η ομιλία της συγγραφέως και εκπαιδευτικού Τόνιας Καφετζάκη με τίτλο: “Λογοτεχνικές εικόνες της άφιξης και εγκατάστασης προσφύγων του 1922 στην Αθήνα και τον Πειραιά”. Την ομιλία θα πλαισιώσει ολιγόλεπτη προβολή οπτικοακουστικού υλικού της Ελληνικής Ραδιοφωνίας Τηλεόρασης/Αρχείο ΕΡΤ.

Η ομιλία προτείνει ενδεικτικές “διαδρομές” στη μεσοπολεμική “προσφυγική” Αθήνα, όπως αυτή συντίθεται μέσα από λογοτεχνικές αναφορές. Συγκεντρώνει, δηλαδή, και παρουσιάζει λογοτεχνικά παραθέματα προκειμένου να αναδειχθούν εικόνες και αφηγήσεις της άφιξης και εγκατάστασης Μικρασιατών προσφύγων στην ελληνική πρωτεύουσα. Παρακολουθώντας τους πρόσφυγες της λογοτεχνίας κατά την αποβίβασή τους στο λιμάνι του Πειραιά, τις περιπλανήσεις τους σε χώρους της Αθήνας, τη διαμονή τους στους προσωρινούς καταυλισμούς, την εγκατάστασή τους στους προσφυγικούς συνοικισμούς, την παρουσία τους στους χώρους δουλειάς, αντιμετωπίζουμε ταυτόχρονα και ζητήματα όπως το τραύμα της προσφυγιάς, οι δυσκολίες της προσαρμογής, η ανοικειότητα στον νέο χώρο-νέα πατρίδα και η επίμονη νοσταλγία της παλαιάς, οι σχέσεις με τους γηγενείς και το ελληνικό κράτος, ο αγώνας της επιβίωσης, η σταδιακή ανασύνταξη και προσαρμογή, η αποτίμηση των αλλαγών στην εικόνα της πόλης αλλά και πρακτικές της καθημερινότητας, που προκάλεσε η έλευσή τους.

Μέσα από τις εικόνες αυτές αναδεικνύονται βασικά στοιχεία της προσφυγικής λογοτεχνικής εικόνας, όπως αυτή διαμορφώθηκε στο πλαίσιο κυρίως της πεζογραφίας του Μεσοπολέμου, ανάλογα ασφαλώς και με τις ιδιαίτερες ταυτότητες και προθέσεις των δημιουργών και τις διαφοροποιήσεις που προκαλεί στη συνέχεια το διαφορετικό ιστορικό-κοινωνικό πλαίσιο στο οποίο ενσωματώνονται τα γεγονότα της Καταστροφής και της προσφυγιάς.

Λίγα λόγια για το πρόγραμμα

«Το παιδί, η πόλη και τα μνημεία» είναι ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα του Δήμου Αθηναίων που τελεί υπό την Αιγίδα της Α.Ε. της Προέδρου της Δημοκρατίας Κατερίνας Σακελλαροπούλου και υλοποιείται από την Τεχνόπολη Δήμου Αθηναίων σε συνεργασία με το Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων (Διευθύνσεις Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Α΄ Αθήνας) και με την ενεργό συμμετοχή της Ανώτατης Σχολής Καλών Τεχνών.

To πρόγραμμα διανύει την έκτη συνεχόμενη χρονιά εφαρμογής του. Έως τώρα, έχουν συμμετάσχει σε αυτό συνολικά 217 σχολεία, 463 εκπαιδευτικοί και 6.540 μαθητές. Έχει βραβευτεί με το χρυσό και το ασημένιο βραβείο στον ετήσιο διαγωνισμό Education Leaders Awards και από την σχολική χρονιά 2021-2022 συμμετέχει με εκπαιδευτικό υλικό στην πλατφόρμα 21+, στα εργαστήρια δεξιοτήτων.

Στόχος του προγράμματος είναι να καλλιεργήσει τον σεβασμό στον δημόσιο χώρο, και κυρίως τον σεβασμό των μνημείων, δηλαδή της μνήμης της πόλης των Αθηνών. Με σύνθημα «Γιατί η πόλη είναι μνήμη και πολιτισμός» αγωνίζεται να δημιουργήσει ενεργούς πολίτες (active citizens) που να αγαπούν και να φροντίζουν την πόλη και τα μνημεία της, διατηρώντας έτσι ζωντανή την ιστορία της.

Η συμμετοχή στο πρόγραμμα είναι εντελώς δωρεάν για τα σχολεία και τους εκπαιδευτικούς της Αθήνας. Παρέχονται επίσης επιμορφωτικά σεμινάρια, ομιλίες, επισκέψεις συντηρητών στα σχολεία, βοηθητικά εγχειρίδια, ξεναγήσεις, βιβλία και μετακινήσεις στους συμμετέχοντες. Στις συνεργασίες του περιλαμβάνονται επίσης η Monumenta (Εταιρεία για την Προστασία της Φυσικής και Αρχιτεκτονικής Κληρονομιάς), η Εθνική Πινακοθήκη και Γλυπτοθήκη και το Πολιτιστικό Ίδρυμα Ομίλου Πειραιώς. Το Πρόγραμμα διαχειρίζεται το Βιομηχανικό Μουσείο Φωταερίου της Τεχνόπολης Δήμου Αθηναίων. Περισσότερες πληροφορίες:www.kids4thecity.gr

Τεχνόπολη Δήμου Αθηναίων Πειραιώς 100, Γκάζι 213 0109300 (int. 115) [email protected]

Πρόσβαση: Μετρό: Σταθμός «Κεραμεικός», Τρόλεï: No. 21 (από Ομόνοια), Στάση «Φωταέριο», Λεωφορεία: 049, 815, 838, 914, Β18, Γ18, Στάση «Φωταέριο»

Βιογραφικό σημείωμα Τόνιας Καφετζάκη

Η Τόνια Καφετζάκη γεννήθηκε στην Αθήνα. Είναι πτυχιούχος του τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, κάτοχος μεταπτυχιακού τίτλου ειδίκευσης στην Ιστορία της Τέχνης από το Πανεπιστήμιο ParisI-Sorbonne και διδάκτωρ του Τμήματος Κοινωνιολογίας του Παντείου Πανεπιστημίου. Τα ερευνητικά ενδιαφέροντά της και οι δημοσιεύσεις της (άρθρα σε επιστημονικά περιοδικά και εισηγήσεις σε επιστημονικά συνέδρια) αφορούν στη σχέση ιστορίας και λογοτεχνίας. Από το 1999 υπηρετεί στη δημόσια δευτεροβάθμια εκπαίδευση, από το 2005 στο Πρότυπο Γυμνάσιο Ευαγγελικής Σχολής Σμύρνης. Είναι συγγραφέας των παρακάτω βιβλίων:

· Προσφυγιά και Λογοτεχνία. Εικόνες του Μικρασιάτη πρόσφυγα στη μεσοπολεμική πεζογραφία, Αθήνα, Πορεία 2003.

· Αθήνα. Ιχνηλατώντας την πόλη με οδηγό την ιστορία και τη λογοτεχνία (σε συνεργασία με τον Θανάση Γιοχάλα), Αθήνα, Βιβλιοπωλείον της «Εστίας» 2012 (7η έκδοση 2021).

· Στιγμές του Κρητικού ζητήματος στον Ρωμηό του Γεωργίου Σουρή, Ηράκλειο, Βικελαία Δημοτική Βιβλιοθήκη 2020.

· Γρίφοι για την Αθήνα, Αθήνα, Πολιτιστικό Ίδρυμα Ομίλου Πειραιώς 2021.

Οι δράσεις του προγράμματος «Το παιδί, η πόλη και τα μνημεία» εντάσσονται στο πλαίσιο του Culture Is Athens / Πολιτισμός είναι η Αθήνα, του προγράμματος του Δήμου Αθηναίων για τον πολιτισμό που στοχεύει στην ενίσχυση των καλλιτεχνών και των εργαζόμενων στον χώρο του πολιτισμού, στην αξιοποίηση και τη δημιουργία σύγχρονων υποδομών αλλά και στην πραγματοποίηση ενός ενιαίου προγράμματος πολιτιστικών εκδηλώσεων για όλους.

Για να δηλώσετε συμμετοχή στην εκδήλωση ακολουθήστε τον σύνδεσμο, εδώ

*Η συμμετοχή στην εκδήλωση μπορεί να πραγματοποιηθεί μόνο κατόπιν κράτησης μέσω της φόρμας και θα τηρηθεί σειρά προτεραιότητας.

Εγγραφείτε στο newsletter μας

Κάθε Σάββατο θα λαμβάνετε στο e-mail σας το newsletter του ελc με τις προτάσεις μας για την εβδομάδα!

Podpourri. Ιστορίες που ακούγονται

Ακολουθήστε το ελculture.gr στο Google News

το ελculture σας προσκαλεί σε εκδηλώσεις

ΓΡΑΨΕ ΤΟ ΣΧΟΛΙΟ ΣΟΥ

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.