Κώστας Τσώλης

Η θεματική της ζωγραφικής του Τσώλη επικεντρώνεται στις σχέσεις δύναμης και εξουσίας. Η επιλογή του ελαφιού, μιας χαρακτηριστικής και επαναλαμβανόμενης φιγούρας στους πίνακες του παραπέμπει στη σχέση θύτη και θύματος. Η σχέση αυτή αναφέρεται στο προσωπικό αλλά επεκτείνεται και στο συλλογικό. Ζωγραφίζοντας σχεδόν εμμονικά σε αποχρώσεις του μαύρου εικόνες αρχείου που καταγράφουν ευαίσθητες στιγμές στην ιστορία της Ελλάδος, ο καλλιτέχνης επιχειρεί ένα σχόλιο σχετικά με την αμφισημία της ερμηνείας της ιστορίας. Η εσκεμμένα θαμπή απόδοση του θέματος απαιτεί ένα θεατή σε εγρήγορση, που θα επικεντρωθεί στο θέμα, προτού πάρει θέση ή εξάγει τα όποιο συμπέρασμα. Σε αντίθεση με πολλούς σύγχρονους καλλιτέχνες που καταπιάνονται με μια πολιτική εικονογραφία, ο Τσώλης επιχειρεί να αφυπνίσει το θεατή χωρίς όμως να επιβάλλει μια συγκεκριμένη οπτική, αλλά αντίθετα του δίνει απόλυτη ελευθερία στη θέαση και ερμηνεία της εικόνας.

Παράλληλα με την τολμηρή θεματική της, η ζωγραφική του Τσώλη χαρακτηρίζεται από μια εννοιολογική προσέγγιση στο μέσο.  Ο καλλιτέχνης ζωγραφίζει καταρχήν παραστατικά με αφετηρία μια δημοσιευμένη φωτογραφία. Δε μένει όμως στην πιστή απόδοση του θέματος, ούτε στο σχολιασμό της σχέσης φωτογραφίας και ζωγραφικής. Προχωρά στην αποδόμηση της παράστασης, όχι αφαιρώντας, αλλά προσθέτοντας επιστρώσεις από διαφορετικά υλικά όπως κάρβουνο, γραφίτης και διάφορα βερνίκια, τα οποία σε συνδυασμό με το λάδι της επιφάνειας αποσυνθέτουν την αρχική παράσταση χωρίς ποτέ όμως να την εξαφανίζουν ολοκληρωτικά. Αυτή η διαδικασία “διαγραφής” όπως ο ίδιος ο καλλιτέχνης την χαρακτηρίζει, αποτελεί μια νέα πρόταση για την αφαιρετική ζωγραφική σήμερα. 

Μέσα από τη μονοχρωματική επιφάνεια αναδύεται η παράσταση, την οποία καλείται να ανακαλύψει ο θεατής από απόσταση. Ο καλλιτέχνης ενεργοποιεί με αυτό τον τρόπο το βλέμμα του θεατή. Γράφοντας για τη δουλειά του καλλιτέχνη στον κατάλογο της έκθεσης  “Paint-id”, ο Σωτήρης Μπαχτσετζής αναφέρεται σε μια “ζωγραφική της τυφλότητας” που υπερβαίνει τις συμβάσεις του βλέμματος. Με άλλα λόγια, ο Τσώλης καταθέτει μια τολμηρή πρόταση για μια ζωγραφική εννοιολογική και ουσιαστική, πέρα από τα προφανή όρια της ορατότητας.