Αυτή την ξεχωριστή χρονιά της συμπλήρωσης 40 χρόνων από την ίδρυσή του, το Ίδρυμα Ωνάση γιορτάζει σχεδιάζοντας τα επόμενα 40 χρόνια δημόσιας προσφοράς στην παιδεία, τον πολιτισμό και την κοινωνική αλληλεγγύη, σύμφωνα με τη διαθήκη του Αριστοτέλη Ωνάση. Το Ίδρυμα Ωνάση με την ευθύνη και την ικανοποίηση που προσφέρει η αέναη δέσμευσή του να κάνει το μέγιστο δυνατό για να δημιουργήσει ίση πρόσβαση προς όλους στον εκπαιδευτικό και πολιτιστικό πλούτο, προχωρά σε νέα μονοπάτια.
Το Ωνάσειο Πολιτιστικό Κέντρο γιορτάζει 15 χρόνια παρουσίας στη Νέα Υόρκη. Ανεβαίνοντας την 5η Λεωφόρο, στην καρδιά του πολυσύχναστου Μανχάτταν, η μοναδική ελληνική σημαία που κυματίζει, ανήκει στην έδρα του Ιδρύματος Ωνάση στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού. Στα πρώτα χρόνια δράσης του, το Ωνάσειο Πολιτιστικό Κέντρο, επικεντρώθηκε στην προβολή της ελληνικής πολιτιστικής κληρονομιάς. Σήμερα ανοίγει τα φτερά του για να αγκαλιάσει το παρόν και το ακόμη δυναμικότερο μέλλον της ελληνικής δημιουργίας. Με ανανεωμένο Διοικητικό Συμβούλιο που περιλαμβάνει ανθρώπους από τον χώρο του πολτισμού και των ανθρωπιστικών σπουδών, όπως τον φιλόσοφο και καθηγητή φιλοσοφίας στο NYU Simon Crichley, την επί 16 χρόνια πρόεδρο του BAM και μια από τις σημαντικότερες προσωπικότητες της πολιτιστικής διαχείρισης διεθνώς Karen Brooks Hopkins, τον πανεπιστημιακό καθηγητή αρχαιολογίας Alan Shapiro, τον καθηγητή Αρχαίας Ιστορίας στο Institute for Advanced Study του Princeton Άγγελο Χανιώτη καθώς και πολλούς νέους συνεργάτες, το Ίδρυμα χτίζει νέες γέφυρες. Σε αυτό το πλαίσιο ενισχύει το φάσμα του κοινού και του περιεχομένου του εγκαινιάζοντας δημιουργικές συνεργασίες με σπουδαίους πολιτιστικούς φορείς όπως το BAM (Brooklyn Academy of Music) και τη New York Public Library. Πλέον η σύγχρονη ελληνική δημιουργία προβάλλεται ισότιμα με την πλούσια ελληνική πολιτιστική κληρονομιά σε μια από τις πιο σημαντικές μητροπόλεις του κόσμου.
Ας ρίξουμε μια ματιά στις δράσεις του νέου προγράμματος:
Το Ωνάσειο Πολιτιστικό Κέντρο της Νέας Υόρκης εγκαινιάζει την εναρκτήρια φθινοπωρινή σαιζόν με το Onassis Festival NY 2015. Το πρώτο ετήσιο φεστιβάλ τεχνών και ιδεών, με τίτλο (Ο Νάρκισσος σήμερα: Μια ανάπλαση του μύθου), πραγματοποιείται στον πρόσφατα ανακαινισμένο χώρο του Ολυμπιακού Πύργου (Olympic Tower) στη Νέα Υόρκη. Το φεστιβάλ προσφέρει μια καλειδοσκοπική όψη του μύθου του Νάρκισσου, μέσα από τα πεδία της μουσικής, των εικαστικών τεχνών, του κινηματογράφου, των επιστημών, της λογοτεχνίας, της χορογραφίας, της μαγειρικής τέχνης, της μόδας και των ψηφιακών μέσων, που απευθύνεται σε ανήσυχα μυαλά. Με δωρεάν είσοδο και ανοιχτό στο κοινό, το φεστιβάλ Narcissus Now, που διεξάγεται από τις 8 έως τις 11 Οκτωβρίου, θα περιλαμβάνει περισσότερες από 40 εκδηλώσεις για κοινό κάθε ηλικίας, απευθυνόμενο από αρχαρίους έως ακαδημαϊκούς.
Η κεντρική θεματική του φεστιβάλ, ο μύθος του Νάρκισσου, έχει σαγηνεύσει την ανθρώπινη φαντασία σε όλες τις εποχές και τους πολιτισμούς. Με τις ρίζες του να χάνονται στην αρχαιότητα, εμφανίζεται για πρώτη φορά στον ομηρικό ύμνο στη Δήμητρα, όπου ο νάρκισσος ήταν το λουλούδι που μάδησε η παρθένα Περσεφόνη όταν την απήγαγε ο Άδης, ο θεός του Κάτω Κόσμου. Η γνωστότερη αφήγηση του μύθου προέρχεται από τις Μεταμορφώσεις του Οβίδιου: ένας όμορφος Έλληνας νέος ερωτεύεται το είδωλό του, μαραζώνει από τον ανεκπλήρωτο πόθο και αυτοκτονεί· στη θέση του φυτρώνει ένα λουλούδι, ο νάρκισσος, που σηματοδοτεί τον ερχομό της άνοιξης. Αυτή η εκδοχή του μύθου είναι η κατεξοχήν αλληγορία της μεταμοντέρνας εποχής. Από την ψυχανάλυση έως τις selfies, ο μύθος του Νάρκισσου λειτουργεί ως ένα εμβληματικό παράδειγμα της απαράμιλλης επίδρασης της κλασικής αρχαιότητας στην κουλτούρα μας.
Στο Εναρκτήριο Φεστιβάλ Τεχνών και Ιδεών για τη Διερεύνηση Σύγχρονων Ερμηνειών στο Μύθο του Νάρκισσου θα συμμετάσχουν, μεταξύ άλλων, οι: Ανδρέας Αγγελιδάκης, Ελένη Αλεξοπούλου, Σταύρος Γασπαράτος, Βανέσα Γρηγοριάδη, Άγγελος Πλέσσας, Jonah Bokaer, Bruce High Quality Foundation, Jenny Holzer, Jennifer Homans, Paul Giamatti, Narciso Rodriguez, Lorin Stein και Judith Thurman.
«Μέσα από αυτή τη νέα πρωτοβουλία, ενός ετήσιου φεστιβάλ τεχνών και ιδεών, ρίχνουμε μια φρέσκια ματιά στην κλασική παράδοση και στους πολυδαίδαλους τρόπους που αυτή διαμορφώνει ένα μέρος του δικού μας λεξιλογίου. Προσκαλούμε την κοινότητα να σμίξει μαζί μας σε αυτό το ταξίδι, όπου διερευνούμε το πώς ιδέες και αρχαία πρότυπα, όπως αυτό του Νάρκισσου, ερμηνεύονται σήμερα και τι μαθαίνουμε από αυτά», λέει η Αμαλία Κοσμετάτου, Εκτελεστική Διευθύντρια και Διευθύντρια Μορφωτικών Υποθέσεων του Θυγατρικού Ιδρύματος Ωνάση στις ΗΠΑ. «Θα προσφέρουμε ευκαιρίες σε Έλληνες και Αμερικανούς καλλιτέχνες να δουλέψουν πλάι πλάι, σε έργα ανατεθειμένα ειδικά για το φεστιβάλ, και να διερευνήσουν το πώς η ελληνική κουλτούρα εμπνέει τις δημιουργικές τέχνες και σφυρηλατεί τη ζωή μας».
Μέσα από αποκλειστικές αναθέσεις και με τη χάραξη απρόσμενων συνδέσεων, το πρόγραμμα Narcissus Now αναδεικνύει την επίδραση του μύθου του Νάρκισσου σε ένα ευρύτατο και πολυποίκιλο φάσμα καλλιτεχνικών ιδιωμάτων, ενώ συγχρόνως πυροδοτεί νέες συνεργασίες μεταξύ Ελλήνων και Αμερικανών καλλιτεχνών. Χάρη στην online παρουσία του, το πρόγραμμα του φεστιβάλ θα είναι διαθέσιμο σε όλο τον πλανήτη. Προσκεκλημένη επιμελήτρια του πρώτου φεστιβάλ είναι η Violaine Huisman, ενώ την παραγωγή του έχει αναλάβει η Ellen Dennis.
«Την ιστορία του Νάρκισσου την συναντάς παντού, από τις selfies έως τις υπερβολές στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Είναι τόσο επίκαιρη που μοιάζει προφητική. Ωστόσο, ο μύθος έχει επίσης και μια αινιγματική ποιότητα, εκθέτοντας τους κινδύνους της ενασχόλησης με τον εαυτό, της μοναξιάς, της ομορφιάς. Το Φεστιβάλ παρουσιάζει όλες αυτές τις απόψεις του Νάρκισσου, όπως τις έχουν αναπλάσει οι τέχνες. Πρόθεσή μας είναι να διερευνήσουμε το πνευματικό βάθος του μύθου με σοβαρότητα, με κέφι και με χιουμοριστική διάθεση», λέει η Violaine Huisman.
Παραπέμποντας νοερά στα αρχαιοελληνικά συμπόσια, το Ωνάσειο Πολιτιστικό Κέντρο της Νέας Υόρκης διοργανώνει μια σύγχρονη συζήτηση με τίτλο: Πολίτες του Κόσμου (World Citizens), στις 23 Οκτωβρίου. Ξεκινώντας από την έννοια του κοσμοπολιτισμού, όπως την εισήγαγε ο Έλληνας φιλόσοφος Διογένης, ένα πάνελ διεθνώς διακεκριμένων στοχαστών θα συζητήσει για την πολιτιστική κατανόηση μεταξύ λαών και εθνών και για τις διαχρονικές αξίες που μας ενώνουν. Ανάμεσα στους συμμετέχοντες, θα είναι και οι: Γιώργος Λούκος, Διευθυντής των Μπαλέτων της Όπερας της Λυών και Πρόεδρος του Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου· K. Anthony Appiah, Καθηγητής Φιλοσοφίας και Δικαίου στο New York University· Elizabeth Diller, Ιδρυτικό στέλεχος της Diller Scofidio + Renfrew· Pico Iyer, Μυθιστοριογράφος και Δοκιμιογράφος· Susan Meiselas, Φωτογράφος, Magnum Photos· και Orhan Pamuk, Νομπελίστας συγγραφέας. Τη συζήτηση θα συντονίσει ο Paul Holdengräber, Διευθυντής του προγράμματος της Δημόσιας Βιβλιοθήκης της Νέας Υόρκης, LIVE from the NYPL.
Το Ωνάσειο Πολιτιστικό Κέντρο της Νέας Υόρκης θα παρουσιάσει επίσης δύο σημαντικές μουσικές εκδηλώσεις αυτή τη σαιζόν: ένα αναδρομικό αφιέρωμα στη μακρά παράδοση του ρεμπέτικου τραγουδιού (Rebetika: The Blues of Greece), στις 10 και 12 Νοεμβρίου και την παγκόσμια πρεμιέρα της νέας τζαζ σύνθεσης του Πέτρου Κλαμπάνη, με τίτλο Chroma, στις 9 Δεκεμβρίου.
