Για πολλά χρόνια, ένας πίνακας του 19ου αιώνα με τρία λευκά παιδιά σε ένα τοπίο της Λουιζιάνα έκρυβε ένα μυστικό. Κάτω από ένα στρώμα υπερβαφής που προοριζόταν να μοιάζει με τον ουρανό: η φιγούρα ενός νεαρού σκλάβου.
Η εικόνα του νεαρού άνδρα αφρικανικής καταγωγής για λόγους που παραμένουν απροσδιόριστοι, σβήστηκε από το έργο γύρω στις αρχές του περασμένου αιώνα και παρέμεινε για δεκαετίες σε σοφίτες και υπόγεια μουσείων.
Όμως κατά τη διάρκεια της αποκατάστασής του το 2005, η φιγούρα του νεαρού άνδρα αποκαλύφθηκε και τώρα ο πίνακας έχει μια νέα στέγη στο Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης της Νέας Υόρκης. Ο πίνακας με τίτλο ”Ο Belizaire και τα παιδιά Frey”, του 1837 αποδίδεται στον Jacques Guillame Lucien Amans, τον Γάλλο νεοκλασικό ζωγράφο που εργάστηκε στη Νέα Ορλεάνη από τα τέλη της δεκαετίας του 1830 έως τη δεκαετία του 1850.
Το Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης ανακοίνωσε την απόκτηση αυτού του σημαντικού πίνακα ο οποίος και πρόκειται να εκτεθεί στην Πινακοθήκη 756 της Αμερικανικής Πτέρυγας αυτό το φθινόπωρο. «Ο πίνακας θα φιλοξενηθεί σε ένα από τα πιο σημαντικά έργα του κόσμου: Ο Bélizaire και τα παιδιά Frey είναι μια εξαιρετικά σημαντική προσθήκη στη συλλογή του The Met και ένα ακόμη βήμα στην πορεία μας προς τη διεύρυνση και τη διαφοροποίηση των αφηγήσεων στις γκαλερί μας. Ο βαθιά συναρπαστικός και σπάνιος πίνακας φέρει τεράστια ιστορική και καλλιτεχνική σημασία και αποτελεί σημαντικό ορόσημο στη συνεχή δέσμευσή μας να μοιραζόμαστε βαθιές ιστορίες ταυτοτήτων και τόπων, καθώς και μνήμης και διαγραφής» δήλωσε ο Max Hollein, Διευθυντής και Διευθύνων Σύμβουλος της γαλλικής Marina Kellen του The Met.
Ένας λόγος για τον οποίο το έργο ”Belizaire και τα παιδιά Frey” έχει προσελκύσει την προσοχή είναι η νατουραλιστική απεικόνιση του Belizaire, του νεαρού άνδρα αφρικανικής καταγωγής που κατέχει την υψηλότερη θέση στον πίνακα, ακουμπισμένος σε ένα δέντρο ακριβώς πίσω από τα παιδιά της οικογένειας Frey. Παρόλο που παραμένει χωρισμένος από τα λευκά παιδιά, ο Amans τον ζωγράφισε σε μια ισχυρή στάση, με κοκκινισμένα μάγουλα και ένα είδος εσωτερικότητας ασυνήθιστο για την εποχή.
Σύμφωνα με μια ιστορική έρευνα που διεξήγαγε η Katy Morlas Shannon, ιστορικός της Λουιζιάνα που ερευνά τη ζωή των σκλαβωμένων ατόμων, κατέληξε στις ταυτότητες όλων όσων απεικονίζονται στο πορτρέτο και έτσι κατέληξε με το όνομα Bεlizaire αλλά και τις λεπτομέρειες της ζωής του.
Ο Belizaire γεννήθηκε το 1822 στη γαλλική συνοικία. Η μητέρα του ονομαζόταν Sallie. Ο πατέρας του είναι άγνωστος. Ο Bélizaire είχε και άλλα αδέλφια – όλα εκτός από ένα πουλήθηκαν. Όταν ήταν έξι ετών, ο Bélizaire και η μητέρα του πουλήθηκαν στον Frederick Frey, έναν τραπεζίτη και έμπορο, ο οποίος, μαζί με τη σύζυγό του, Coralie, και την οικογένειά τους, ζούσαν σε ένα μεγάλο σπίτι της Γαλλικής συνοικίας στη Royal Street και είχαν στην ιδιοκτησία τους αρκετούς σκλάβους. Ο Bélizaire δηλώθηκε ως οικιακή βοηθός και η μητέρα του ως μαγείρισσα, ρόλοι που θα τους κρατούσαν κοντά στην οικογένεια.
Τα αρχεία δείχνουν ότι το πορτρέτο ζωγραφίστηκε γύρω στο 1837, όταν ο Bélizaire ήταν 15 ετών. Ήταν το μόνο πρόσωπο στον πίνακα που επέζησε μέχρι την ενηλικίωσή του. Οι δύο αδελφές της οικογένειας Frey, η Elizabeth και η Léontine, πέθαναν την ίδια χρονιά, πιθανότατα από κίτρινο πυρετό. Ο αδελφός τους Frederick πέθανε λίγα χρόνια αργότερα.
Σχεδόν 20 χρόνια αργότερα, αφού οι επιχειρήσεις του Frederick Frey δεν πήγαιναν πλέον καλά και ο ίδιος πέθανε, η χήρα του πούλησε τον Bélizaire στην Evergreen Plantation. Ο Bélizaire περιλαμβανόταν στις απογραφές μέχρι το 1861, όταν άρχισε ο εμφύλιος πόλεμος. Λίγο αργότερα, η Νέα Ορλεάνη έπεσε στα χέρια του στρατού της Ένωσης.
«Μήπως επέζησε μετά τον Εμφύλιο Πόλεμο και έζησε αρκετά για να βιώσει την ελευθερία;», θα δηλώσει η Shannon στους Ney York Times σε συνέντευξή της. Δυστυχώς δεν θα μάθουμε ποτέ καθώς τα ίχνη σταμάτησαν εκεί.
Το πορτρέτο παρέμεινε στην οικογένεια Frey για περισσότερο από έναν αιώνα. Δεν είναι σαφές πότε ο Bélizaire βάφτηκε, αλλά ο Craig Crawford, συντηρητής που έκανε πρόσθετες εργασίες αποκατάστασης, εκτιμά ότι με βάση το μοτίβο των ρωγμών, η συγκάλυψη πιθανότατα έγινε κάποια στιγμή γύρω στο 1900. Ποιος το έκανε και γιατί είναι άγνωστο, αλλά είναι γνωστό ότι ο διαχωρισμός ανάμεσα στους λευκούς και τους μαύρους είχε βαθύνει στη Νέα Ορλεάνη εκείνη την εποχή. Σίγουρα κανένας λευκός με οποιαδήποτε κοινωνική θέση στη Νέα Ορλεάνη εκείνη την εποχή δεν θα ήθελε να απεικονίζεται στον τοίχο του ένα μαύρο πρόσωπο με την οικογένειά του.
Η Elizabeth Kornhauser, επίτιμη επιμελήτρια του The Met, με αφορμή την προσθήκη αυτού του έργου δήλωσε: «Ο Παριζιάνος καλλιτέχνης Jacques Amans έλαβε αυτή τη σημαντική παραγγελία λίγο μετά την άφιξή του στη Νέα Ορλεάνη το 1836. Με μεγάλη επιδεξιότητα, αποκάλυψε τη λεπτή φυλετική ένταση της εποχής στη σύνθεση, απεικονίζοντας τον δεκαπεντάχρονο Bélizaire χαμένο στις σκέψεις του και διακριτικά διαχωρισμένο από τα παιδιά του λευκού ιδιοκτήτη του».
«Ήθελα να προσθέσω ένα τέτοιο έργο στη συλλογή του Met τα τελευταία 10 χρόνια», δήλωσε η Betsy Kornhauser, η επιμελήτρια για την αμερικανική ζωγραφική και γλυπτική που χειρίστηκε την απόκτηση, «και αυτό είναι το εξαιρετικό έργο που εμφανίστηκε».
(με πληροφορίες από τη New York Times)
