«Εγώ που ήρθα στον κόσμο άρρωστος, σε άρρωστο περιβάλλον, όπου η νιότη ήταν ένα ιατρείο και η ζωή μια λάμψη, και εκεί έξω ήθελα τόσο πολύ να πάρω μέρος στον χορό, στον χορό της ζωής» – Edvard Munch
Ένας μνημειώδης πίνακας του Edvard Munch, ο οποίος ήταν κρυμμένος από τους Ναζί σε έναν απομακρυσμένο αχυρώνα σε νορβηγικό δάσος μαζί με μια εκδοχή της «Κραυγής», αναμένεται να παρουσιαστεί σε πλειστηριασμό με αρχική εκτιμώμενη τιμή 15 έως 25 εκατομμύρια δολάρια στον οίκο Sotheby’s στο Λονδίνο, την 1η Μαρτίου.
Με πλάτος λίγο μεγαλύτερο από τέσσερα μέτρα, το «Χορός στην παραλία» ήταν μέρος μιας ζωφόρου 12 πλαισίων που παρήγγειλε ο Βερολινέζος θεατρικός σκηνοθέτης Max Reinhardt το 1906. Το θέατρο δημιουργήθηκε σε στρογγυλό χώρο και η ζωφόρος προοριζόταν να περιβάλλει το κοινό σε μια αίθουσα. Απεικονίζοντας «εικόνες από τον σύγχρονο ψυχισμό», όπως το είχε θέσει ο ίδιος ο Munch, η σύνθεση στον πίνακα του Sotheby’s περιλαμβάνει φιγούρες που χορεύουν, με δύο από τις μεγαλύτερες αγάπες του καλλιτέχνη, την Tulla Larsen και τη Millie Thaulow, σε πρώτο πλάνο. Και οι δύο σχέσεις κατέληξαν σε τραγωδία.
Το έργο φιλοτεχνήθηκε ενώ ο καλλιτέχνης βρισκόταν στη δίνη του εθισμού και θα αποδεικνυόταν η
τελευταία πριν από έναν οξύ κλονισμό το 1908 που είχε ως αποτέλεσμα την παραμονή του σε μια νευρολογική κλινική της Κοπεγχάγης. Με την επιστροφή του στη Νορβηγία, η τέχνη του Μουνκ αλλάζει, και επικεντρώνεται στο περιβάλλον και στο τοπίο.
Όταν το θέατρο ανακαινίστηκε το 1912, η ζωφόρος χωρίστηκε και το έργο αυτό αποκτήθηκε από τον κορυφαίο ιστορικό τέχνης και διευθυντή της Κρατικής Βιβλιοθήκης Τέχνης του Βερολίνου καθηγητή Curt Glaser, ο οποίος ήταν φίλος και βιογράφος του καλλιτέχνη, και την εποχή εκείνη βρισκόταν στο επίκεντρο της πολιτιστικής ζωής του Βερολίνου. Μαζί με τη σύζυγό του, ο Glaser συγκέντρωσε μια εξαιρετική συλλογή έργων τέχνης που περιελάμβανε έργα των Munch, Henri Matisse και Max Beckmann μαζί με σημαντικά έργα Παλαιών Δασκάλων.
Το 1917, ο Glaser δημοσίευσε την πρώτη γερμανική μονογραφία για τον Edvard Munch. Τον Απρίλιο του 1933, οι Ναζί απομάκρυναν τον Glaser από τη θέση του επειδή ήταν Εβραίος. Ένα μήνα αργότερα, ο ιστορικός τέχνης πούλησε τη συλλογή του, υπό πίεση και διέφυγε στην Ελβετία, για να φτάσει τελικά στην Αμερική, όπου και πέθανε το 1943. Ο Thomas Olsen, ένας Νορβηγός εφοπλιστής και γείτονας του Munch, αγόρασε το «Χορός στην παραλία» σε δημοπρασία στο Όσλο μαζί με πολλά άλλα έργα του Munch. Τόσο ο Glaser όσο και ο Olsen υπήρξαν φίλοι και προστάτες του καλλιτέχνη, ο οποίος ζωγράφισε πορτρέτα και των δύο συζύγων τους.
Ο Olsen, ο οποίος πέθανε το 1969, συνέχισε να συγκεντρώνει μια απαράμιλλη συλλογή από περίπου 30 έργα του Munch, συμπεριλαμβανομένης μίας από τις τέσσερις εκδοχές της «Κραυγής» και τοποθέτησε τον πίνακα «Χορός στην παραλία» στην πρώτη θέση του επιβατηγού του πλοίου MS Black Watch – το οποίο ταξίδευε μεταξύ Όσλο και Νιούκαστλ – από τον Ιανουάριο έως τον Σεπτέμβριο του 1939. Όταν η Βρετανία κήρυξε τον πόλεμο στη Γερμανία το 1939, έκρυψε τη συλλογή του για τη διάρκεια της σύγκρουσης σε έναν αχυρώνα στο δάσος, συμπεριλαμβανομένης της «Κραυγής», και μετά τη λήξη του πολέμου η συλλογή ανακτήθηκε από την κρυψώνα της και παρέμεινε έκτοτε στην οικογένεια Olsen.
Αυτή δεν είναι η πρώτη φορά που ο Οίκος Sotheby’s προσφέρει έργα του Munch που κάποτε ανήκαν στον Glaser, πουλήθηκαν υπό πίεση και στη συνέχεια αγοράστηκαν από τον Olsen. Το 2021, ο οίκος δημοπρασιών πούλησε μια άλλη ζωφόρο με παρόμοιο τίτλο, «Αγκαλιά στην παραλία» για 16,2 εκατομμύρια λίρες στο Λονδίνο, μαζί με μια αυτοπροσωπογραφία για 4,3 εκατομμύρια λίρες, αλλά και μία από τις εκδοχές της «Κραυγής» έναντι του τότε ρεκόρ των 119,9 εκατομμυρίων δολαρίων το 2012.
Το έργο, αποτελεί το μόνο μέρος της ζωφόρου που παραμένει σε ιδιωτικά χέρια, με εννέα από τα έργα να βρίσκονται στη συλλογή της Εθνικής Πινακοθήκης του Βερολίνου, ένα στην Kunsthalle του Αμβούργου και ένα στην Μουσείο Φόλκβανγκ στο Έσσεν.
Πριν από την πώληση, ο πίνακας θα εκτεθεί και πάλι στο κοινό, για πρώτη φορά μετά από το 1979, με μια έκθεση στο Λονδίνο (22 Φεβρουαρίου – 1 Μαρτίου), καθώς και με ψηφιακές προβολές στο Χονγκ Κονγκ (5-7 Φεβρουαρίου) και στη Νέα Υόρκη (11-15 Φεβρουαρίου).
