Η έκθεση είναι σχεδιασμένη έτσι ώστε να παρουσιάζει τα κινήματα της ρωσικής πρωτοπορίας με χρονολογική σειρά στους δύο ορόφους της Μονής Λαζαριστών. Στο ισόγειο λειτουργούν δωμάτια αφιερωμένα στις άλλες τέχνες της περιόδου (Ποίηση, Θέατρο, Μουσική, Κινηματογράφος, Αρχιτεκτονική) όπου τονίζεται η συνέργεια των άλλων τεχνών με τις εικαστικές τέχνες. Με τον τρόπο αυτό παρουσιάζεται το φαινόμενο της οργανικής σύνθεσης των τεχνών που χαρακτηρίζει ευρέως την εποχή της ρωσικής πρωτοπορίας. Η έκθεση είναι εμπλουτισμένη με αρχειακό υλικό και κείμενα τεκμηρίωσης ενώ ειδική μνεία γίνεται στον συλλέκτη Γιώργο Κωστάκη.

Συγκεκριμένα η πρώτη ενότητα παρουσιάζει έργα επηρεασμένα από τον συμβολισμό, τον εξπρεσιονισμό και τον μετεμπρεσιονισμό, έργα που ανοίγουν το δρόμο στην πρωτοπορία που θα ακολουθήσει.

Στη συνέχεια παρουσιάζονται έργα που δηλώνουν τη σχέση των Ρώσων καλλιτεχνών με την ευρωπαϊκή τέχνη των δύο πρώτων δεκαετιών του 20ού αιώνα, την επίδραση του κυβισμού και του φουτουρισμού, την αναζήτηση μιας νεωτερικότητας μέσα από την επαναπροσέγγιση της παράδοσης, την κατάργηση της γραμμικής εξέλιξης, νέες αισθητικές προτάσεις όπως η «Αναλυτική τέχνη» του Πάβελ Φιλόνοφ και η «Οργανική Παιδεία» του Μιχαήλ Ματιούσιν που βασίζονται στις θεωρίες ότι ο κόσμος είναι ένα αυστηρά δομημένο σύστημα που διέπεται από νόμους, κινείται αέναα και έχει τον δικό του βιολογικό ρυθμό ακόμη κι όταν πρόκειται για ανόργανη ύλη όπως είναι το κρύσταλλο ή η πέτρα.

Η επόμενη ενότητα παρουσιάζει έργα βασισμένα σε φιλοσοφικές θεωρίες για την τέχνη, με έμφαση στον σουπρεματισμό του Καζιμίρ Μαλέβιτς, που διερευνούν τρόπους διεύρυνσης της αντίληψης με τη βοήθεια της εικαστικής δημιουργίας που οδηγεί σε μια νέα πραγματικότητα στην οποία για να φτάσει κανείς πρέπει να απομακρυνθεί από την ορατή πλευρά της ζωής.

Στην έκθεση παρουσιάζονται και λιγότερο γνωστά κινήματα, όπως αυτά του «Κοσμισμού», του «Ηλεκτρο-οργανισμού» και του «Προβολισμού», τα οποία όμως συνέβαλαν ουσιαστικά στην εξέλιξη της εικαστικής νεωτερικότητας.

Ειδική ενότητα της έκθεσης είναι αφιερωμένη στο κίνημα του Κονστρουκτιβισμού, όπου παρουσιάζονται έργα που είναι συναφή με την ιδεολογία της Οκτωβριανής Επανάστασης και υποστηρίζουν μια υλιστική προσέγγιση της τέχνης που είναι ενταγμένη στο όραμα της αλλαγής του κόσμου.

Η τελευταία ενότητα παρουσιάζει έργα καλλιτεχνών που αρνήθηκαν να ενταχθούν στην αισθητική του σοσιαλιστικού ρεαλισμού παρά συνέχισαν μια δύσκολη και μοναχική πορεία καταθέτοντας με ιδιαίτερο τρόπο – είτε με την επιστροφή τους στην αναπαράσταση είτε όχι – τα παλαιότερα συμπεράσματα των πρωτοποριακών πειραμάτων.

Επιμέλεια: Μαρία Τσαντσάνογλου

Ξεναγήσεις

Στο πλαίσιο της έκθεσης πραγματοποιούνται ξεναγήσεις τις παρακάτω ώρες και μέρες, ανοιχτές για το κοινό. Για περισσότερες πληροφορίες, τηλ. +302310589141 
– Τετάρτη 13 Ιουλίου και 17 & 24 Αυγούστου στις 12:00-13:00 και 17:30-18:30
– Κυριακή 3, 10, 17, 24 Ιουλίου στις 12:00-13:00