“Goodbye, Lindita” στο Εθνικό Θέατρο: Ο σκηνοθέτης Μάριο Μπανούσι μιλάει για την απώλεια και τον ηλικιακό ρατσισμό  

«Έχω βιώσει τον ηλικιακό ρατσισμό και αυτό είναι κάτι που με ενοχλεί και με στεναχωρεί. Δύσκολα ο κόσμος πιστεύει στους νέους ανθρώπους»

Φωτογραφίες: © Θεόφιλος Τσιμάς

Eίναι μόλις 23 ετών αλλά έχει βιώσει τον πόνο, την απώλεια, την αγωνία για το αύριο και σίγουρα έχει την ικανότητα και κυρίως το πάθος και την έμπνευση να αναλάβει τα σκηνοθετικά ηνία μιας θεατρικής παράστασης. «Έχω βιώσει τον ηλικιακό ρατσισμό και αυτό είναι κάτι που με ενοχλεί και με στενοχωρεί. Δύσκολα ο κόσμος πιστεύει στους νέους ανθρώπους» μοιράζεται ο Μάριο Μπανούσι που μετά την περσινή θεατρική performance Ragada, αφιερωμένη στη μητρότητα και τη «γέννηση» έρχεται στην Πειραματική Σκηνή του Εθνικού Θεάτρου με τη νέα του παράσταση Goodbye, Lindita.

Μια δουλειά που πραγματεύεται την απώλεια που εκείνος πρόσφατα βίωσε χάνοντας τον πατέρα του και τη μητριά του πριν από ενάμιση χρόνο. Άλλωστε για τον Μάριο Μπανούσι είναι πολύ σημαντικό να μοιράζεσαι το προσωπικό βίωμα:

«Αισθάνομαι πως όταν μοιράζεσαι προσωπικό υλικό, ο άλλος μπορεί με αυτό τον τρόπο να σε γνωρίσει. Θυμάμαι έντονα να με σταματάει μια κυρία στο δρόμο που είχε δει τη Ragada και να μου λέει ότι νιώθει πολύ οικεία μαζί μου και πως νιώθει ότι με γνωρίζει χρόνια. Αυτή είναι μια οδός που με ενδιαφέρει σκηνοθετικά. Και όσο έχω προσωπικό υλικό και νιώθω την ανάγκη για μοίρασμα και όχι για τη μόδα, θα συνεχίσω να το μοιράζομαι. Άλλωστε κάνει πολύ καλό και σε εμένα τον ίδιο. Νιώθω ότι είναι μια καλή εκδοχή ψυχοθεραπείας, όσο περίεργο κι αν ακούγεται».

Goodbye, Lindita – Η σύλληψη και το περιεχόμενο

Μια ιδέα που θα γεννηθεί και σταδιακά θα να μορφοποιείται αρχικά στο μυαλό, στη συνέχεια σε σκίτσα και τελικά να ολοκληρώνεται μέσα από τις ζυμώσεις με την υπόλοιπη ομάδα. Μια πορεία δημιουργική, αρχικά μοναχική αλλά τελικά ομαδική:

«Πολύ υλικό απορρίπτεται αλλά τελικά αυτό που εν τέλει κρατάμε στην παράσταση είναι τρομερά κοντά σε αυτό που είχα εξ αρχής στο μυαλό μου και αυτό είναι εντυπωσιακό». Μια ενδοσκοπική διαδικασία που ελαφρύνει το τραύμα της απώλειας, συνθέτοντας ένα προσωπικό, χειροποίητο εικαστικό θεατρικό σύμπαν, εμπνευσμένο από ταφικά έθιμα και παραδόσεις πολλών χωρών. «Ο πόνος δεν αλλάζει, αλλά τουλάχιστον τον μοιράζεσαι. Είναι σα να έχεις ένα μεγάλο φορτίο πάνω σου που το μαθαίνουν και οι άλλοι, το κοινωνείς και το μοιράζεσαι. Και τότε μαγικά και ο άλλος που ίσως έχει το ίδιο βάρος νιώθει να το επικοινωνεί μαζί σου. Και έτσι φεύγοντας νιώθει ο καθένας λίγο πιο ανάλαφρος».

Μια παράσταση με αφετηρία την απώλεια, τον θάνατο, που έρχεται ωστόσο να θίξει πολλά ζητήματα. Θίγει το θέμα της καταγωγής, της θρησκείας, της αλλαγής ονόματος ενός ανθρώπου. Η αφήγηση δομείται πάνω σε μια συνειρμική ακολουθία εικόνων που συνδέουν την κατάσταση του πένθους με μια νέα γέννηση. Μια βουβή παράσταση, παραβολή για τη ζωή μετά τον θάνατο ενός αγαπημένου προσώπου.

Στο κέντρο έχουμε την ιστορία μιας οικογένειας. Μια σειρά από παράδοξα γεγονότα που συμβαίνουν στο σπίτι φέρνουν στην επιφάνεια έναν κόσμο κρυμμένο, φτιαγμένο από όνειρα και εφιάλτες, μια ανάποδη πραγματικότητα με τους δικούς της κανόνες. Τι χρειάζεται να γίνει για να ολοκληρωθεί ο ύστατος αποχαιρετισμός; Πώς μπορεί να συνεχιστεί η ζωή; Τι σημαίνει (αυτός) ο θάνατος;

Με καταγωγή από την Αλβανία ο Μάριο Μπανούσι έχει άλλες προσλαμβάνουσες για τον θάνατο, άλλες εικόνες, άλλες τελετουργίες:

«Στην Αλβανία έχουμε ακόμα κάποιες παραδόσεις που εδώ στην Ελλάδα έχουν εκλείψει. Στην Ελλάδα μόνο στα χωριά ακούω να κλαίμε το νεκρό για 24 ώρες στο σπίτι του. Ή οι μοιρολογίστρες που υπάρχουν ακόμα στην Αλβανία αλλά εδώ πλέον δεν υπάρχουν. Το στόλισμα του νεκρού, το πώς φεύγει από το σπίτι, υπάρχει μια έντονη τελετουργία που μπορεί για κάποιους να είναι σκληρό αλλά εμένα μου μοιάζει καθαρτικό. Γιατί με έναν τρόπο το αντιμετωπίζεις, το βλέπεις. Ο καθένας φυσικά μπορεί να διαχειριστεί διαφορετικά τον νεκρό του αλλά εγώ προσωπικά πιστεύω πως κάποιες παραδόσεις, κάποιες τελετουργίες γινόντουσαν εύλογα. Με κάποιον τρόπο το αντιμετωπίζεις».

Ο ήχος, η μυρωδιά, η ατμόσφαιρα έχουν πρωταγωνιστικό ρόλο στην παράσταση δίχως πρόθεση ανάδειξης στοιχείου εκκλησιαστικής μανίας ή της βαθιάς πίστης του ιδίου σε μια συγκεκριμένη θρησκεία.

Η απώλεια είναι ένα θέμα που αφορά τους νέους ανθρώπους όταν δεν το έχουν βιώσει; Όλοι σκέφτονται το θάνατο, ακόμα και νέοι που μπορεί να μην τον έχουν βιώσει. Ο θάνατος είναι πάντα κοντά μας, υπάρχει πάντα η σκέψη του. Πόσο μάλιστα όταν κάποιος έχει χάσει ένα δικό του άνθρωπο.

Η σκηνοθεσία στη ζωή του Μάριο Μπανούσι και ο ηλικιακός ρατσισμός

Ο Μάριο Μπανούσι, δουλεύει πολύ με την υλικότητα των αναμνήσεων και οι αφηγήσεις του δεν περιορίζονται σε ένα καλλιτεχνικό μέσο. Το εικαστικό στοιχείο είναι έντονο στην παράστασή μου. Είναι έντονο το φως, η φωτογραφία, τα χρώματα:

«Όλα με απασχολούν πάρα πολύ. Για αυτό και ασχολούμαι σχεδόν με όλα γύρω από την παράσταση. Έχω πολύ καθαρή ιδέα για αυτό που θέλω να κάνω. Πειραματίζομαι συχνά αλλά αυτό θεωρώ ότι είναι και λίγο πολύ αυτονόητο για έναν σκηνοθέτη. Να τα βλέπει δηλαδή όλα αυτά. Γιατί πρέπει με έναν τρόπο να φτιάξει έναν κόσμο. Άρα πρέπει να ασχοληθεί με όλες τις εισόδους που οδηγούν σε αυτό τον κόσμο».

Από μικρός θυμάται τον εαυτό του να ασχολείται με τα εικαστικά και η επιλογή του να στραφεί στη Δραματική Σχολή ριζώνει περισσότερα στην επιθυμία του να ασχοληθεί με κάτι δημιουργικό. «Από τους ανθρώπους που έβλεπα γύρω μου όλα μου έμοιαζαν γκρίζα, έβλεπα συγγενείς να κάνουν δουλειές που τους βασάνιζαν. Ήταν καθαρίστριες, εργάτες. Δεν ήθελα να κάνω μια τέτοια δουλειά. Ήθελα να δημιουργήσω, να κάνω τέχνη, να βάλω φως».

Αυτή είναι η δεύτερη σκηνοθετική δουλειά σου στο θέατρο. Μέχρι αυτή τη στιγμή, τι νιώθεις να σε κερδίζει; Η υποκριτική ή η σκηνοθεσία;

Με γεμίζει αυτό που δημιουργώ. Γιατί είναι πολύπλευρο και αυτόματα έχει πιο πολύ ενδιαφέρον. Γιατί ακόμα και όταν σκηνοθετώ, σκέφτομαι και ως ηθοποιός. Συνδέομαι απόλυτα με τα παιδιά στην παράσταση. Και όταν συμμετέχω και εγώ, έχω ένα μικρό, συμβολικό περισσότερο μέρος στην παράσταση, μπαίνω πολύ μέσα σε αυτό, βυθίζομαι και εγώ ως ηθοποιός.

Πώς βλέπεις αυτή την στιγμή τα θέματα που έχουν προκύψει στον πολιτισμό;

Με στενοχωρεί πάρα πολύ αυτή η κατάσταση. Νιώθω ότι δεν μας ακούνε όσο και αν προσπαθούμε. Και ενώ είναι μια υπέροχη στιγμή να δοθεί φωνή στους καλλιτέχνες αυτό δεν γίνεται. Ζούμε σε μια χώρα που τους καλλιτέχνες τους έχουν μόνο για να διασκεδάσουν. Υπάρχει κόσμος που δε γνωρίζει τι επιδιώκουμε, τι ζητάμε. Δε γνωρίζουν τι βιώνει ένας καλλιτέχνης, την προσπάθεια που καταβάλλει, το πώς ζούμε συχνά. Και επίσης θα ήθελα να δίνονται και ευκαιρίες και στους νέους.

Νιώθεις ότι η ηλικία αποτελεί εμπόδιο στη δουλειά σου;

Πρόσφατα επισκέφτηκα ένα φίλο μου να δούμε ένα χώρο και όταν ο υπεύθυνος με είδε και έμαθε ότι εγώ είμαι ο σκηνοθέτης ένιωσα ένα περίεργο βλέμμα σα να λένε «αυτός είναι ο σκηνοθέτης;». Νιώθω λίγο να υπάρχει ένας ηλικιακός ρατσισμός σαν να λένε «τι έχεις να πεις σε αυτή την ηλικία;». Είμαι ευγνώμων που ο Γιάννης Μόσχος τώρα και ο Γιώργος Κουτλής με εμπιστεύθηκαν. Είναι από τους λίγους που εμπιστεύονται τους νέους.

Info παράστασης:

Goodbye, Lindita | Εθνικό Θέατρο – Πειραματική Σκηνή Νέων Δημιουργών – Πειραιώς 260 – Χώρος Β

Εγγραφείτε στο newsletter μας

Κάθε Σάββατο θα λαμβάνετε στο e-mail σας το newsletter του ελc με τις προτάσεις μας για την εβδομάδα!

Podpourri. Ιστορίες που ακούγονται

Ακολουθήστε το ελculture.gr στο Google News

το ελculture σας προσκαλεί σε εκδηλώσεις

ΓΡΑΨΕ ΤΟ ΣΧΟΛΙΟ ΣΟΥ

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.