Η αυλαία του Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου 2019 ανοίγει στην Πειραιώς 260 με δύο ανατρεπτικές γυναίκες καλλιτέχνιδες που βγαίνουν έξω από τα καλλιτεχνικά στερεότυπα. Η μία είναι η Angélica Liddell, είναι ήδη από το 2014 γνωστή στο ελληνικό κοινό με το «Όλος ο ουρανός πάνω στη γη (Το σύνδρομο της Γουέντυ)», που αναφερόταν στη μαζική δολοφονία εφήβων στο νησί Ουτόγια της Νορβηγίας από τον Άντερς Μπέρινγκ Μπρέιβικ. Η άλλη, η nora chipaumire, είναι ένα νέο και πολλά υποσχόμενο όνομα στον παγκόσμιο θεατρικό χάρτη που μας συστήνεται για πρώτη φορά με το #PUNK, μια performance – συναυλία, με επιρροές από την indie μουσική, την Americana, αλλά και τις αναμνήσεις της καλλιτέχνιδας από τα παιδικά της χρόνια στη Ζιμπάμπουε.
Στην περίπτωση της Angélica Liddell που κάποιοι αποκαλούν «Ισπανίδα Μαρίνα Αμπράμοβιτς», με τη «Γένεσις 6, 6-7» εξερευνά τη σύγκλιση μεταξύ του μύθου της Μήδειας και του κεφαλαίου «Γένεσις» από την Παλαιά Διαθήκη μέσω της ποίησης και του θεάτρου. Από τη μία έχουμε τον Θεό να μετανιώνει για τη δημιουργία του Ανθρώπου και αποφασίζει να αφανίσει αυτόν και όλη τη ζωή από τη Γη, ενώ από την άλλη έχουμε την αυτοκαταστροφική διάθεση του ανθρώπου που μπροστά σε δυσκολίες και τη «λαχτάρα για αιωνιότητα» κορυφώνεται. Η ίδια αναφέρει σε συνέντευξή της:
«To να προτείνεις την εξαφάνιση του κόσμου είναι ο μόνος τρόπος να επιβιώσεις από τον πόνο – το να υποκύπτεις σε αυτό το συναίσθημα και να “χτίζεις” πάνω σε αυτό […] Η σχέση μου με τον κόσμο είναι πλήρως αντικοινωνική. Λόγω της φύσης μου, των γονιδίων μου, της δυστυχισμένης παιδικής ηλικίας μου, της απογοήτευσης και του ρεαλισμού».
Πόνος, αυτοκαταστροφή και μισανθρωπισμός λοιπόν σε μία παράσταση που ανατρέπει το όλο νόημα της «Γένεσις».
Γεν. 6,6:
και ἐνεθυμήθη ὁ Θεός ὅτι ἐποίησε τόν ἄνθρωπον ἐπί τῆς γῆς, καί διενοήθη.
Γεν. 6,7:
καί εἶπεν ὁ Θεός· ἀπαλείψω τόν ἄνθρωπον, ὃν ἐποίησα ἀπό προσώπου τῆς γῆς, ἀπό ἀνθρώπου ἕως κτήνους καί ἀπό ἑρπετῶν ἕως πετεινῶν τοῦ οὐρανοῦ, ὅτι μετεμελήθην ὅτι ἐποίησα αὐτούς.
Στην περίπτωση της nora chipaumire, το ανθρώπινο σώμα «προσφέρει μία πιθανή σωτηρία», όσο λικνίζεται στον ρυθμό της μουσικής. Με αφετηρία το τραγούδι της Patti Smith “Rock ‘n’ roll Nigger”, η έννοια της ζωντανής τέχνης αποκτά σάρκα και οστά στην παράσταση της chipaumire με τραγούδι, χορό, εγκατάσταση και performance, συνθέτοντας ηχητικά και οπτικά τοπία. Η ίδια αναφέρει για το #PUNK ότι: «αμφισβητώ τους συμβατικούς κανόνες των παραστάσεων χορού και μπαίνω στην περιοχή της ζωντανής τέχνης, αρνούμενη να διαχωρίσω τα χορογραφικά, ηχητικά και εικαστικά στοιχεία της παράστασης».
Το #PUNK είναι μια παράσταση που αποτελεί το πρώτο μέρος μιας τριλογίας, που περιλαμβάνει τα “100% POP” και “NIGGA*”, και ο τίτλος της αναφέρεται στο γνωστό είδος μουσικής που κυριάρχησε στη Ζιμπάμπουε τις δεκαετίες του ’70 και του ’80, κατά τη διάρκεια των παιδικών και νεανικών χρόνων της.
Βέβαια, οι δύο επεισοδιακές γυναίκες καλλιτέχνιδες που ανοίγουν την αυλαία του Φεστιβάλ στην Πειραιώς 260, δεν θα μπορούσαν παρά να έχουν μεταξύ τους κάτι που τους ενώνει, πέρα από την αντισυμβατικότητά τους: και οι δύο προσεγγίζουν το θέμα της κληρονομιάς από τη μία γενιά στην άλλη – η καθεμία με το δικό της τρόπο βέβαια: Η Angélica Liddell αναρωτιέται «Πόση αιωνιότητα υπάρχει μέσα στις γεννήσεις του καθενός από εμάς;», ενώ η nora chipaumire αναφέρει πως μέσα από το #PUNK «διερευνώ πώς η κοινωνική κατάσταση και η εξουσία βιώνονται και πώς αποτυπώνονται στο σώμα, έχοντας και η ίδια κληρονομήσει τα ιστορικά και πολιτικά βάρη της Ζιμπάμπουε». Από τη μία δηλαδή, διέξοδος στην «ασήκωτη» κληρονομιά των γενεών είναι η (αυτο)-καταστροφή, ενώ από την άλλη είναι το ίδιο μας το σώμα, μια σανίδα πιθανής σωτηρίας για αυτούς που έχουν γεννηθεί «χωρίς περιουσία, όνομα ή κοινωνική επιφάνεια».
