Με θυμάμαι πάντα να χώνομαι σε κάθε μικρό βιβλιοπωλείο που συναντούσα στον δρόμο. Δεν είναι δα και πολλά τα μικρά βιβλιοπωλεία, ειδικά στις μέρες μας. Τείνουν να μοιάζουν με είδος υπό εξαφάνιση. Συνήθως ένας μικρός διάδρομος, και ένα κεντρικό ξύλινο τραπέζι που χωρούσε ολάκερους κόσμους. Με το χέρι απαλά «περνούσα» τις ράχες όλων των κάθετα βαλμένων βιβλίων και περίμενα να νιώσω μια πρόσκληση, μια εσωτερική φωνή για να το πάρω από το ράφι.
Είναι περίεργος ο τρόπος που δένεσαι, όταν δεν το γνωρίζεις αρχικά, όταν δεν ήταν ο αρχικός σου προορισμός με ένα βιβλίο. Μια λέξη στο οπισθόφυλλο, η πρώτη παράγραφος στην αρχή του, η μυρωδιά του, η υφή των σελίδων του; Η απάντηση καθόλου εύκολη. Η ουσία είναι πως η σωστή επιλογή του μπορεί να σταθεί καθοριστική για ολόκληρη τη ζωή σου. Και αυτό δεν μπορεί να είναι παρά ένα βιβλίο που δεν θέλεις απλώς να το διαβάσεις αλλά θέλεις να το κρατήσεις κοντά σου, όπως σύντομα θα διάβαζα και θα συγκρατούσα. Και πλέον έχω μάρτυρες για αυτό.
Τομόκα (21 ετών) πωλήτρια σε κατάστημα ρούχων, Ρίο (35 ετών) λογιστής σε εταιρεία επίπλων, Nατσουμί (40 ετών) πρώην στέλεχος εκδοτικού τμήματος περιοδικού, Χιρόγια (30 ετών) άνεργος, Μασάο (65 ετών) συνταξιούχος. Οι πέντε, άγνωστοι μεταξύ τους ήρωες του βιβλίου της Μιτσίκο Αογιάμα που μόλις μεταφράστηκε στα ελληνικά από την Αγγελική Τσέλιου με τίτλο «Η βιβλιοθήκη των κρυφών ονείρων» και κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Πατάκη.
«Τι ψάχνεις;» θα ρωτήσει η Σαγιούρι Κοματσί τον Ρίο. «Μάλλον τον τρόπο για να κάνω το όνειρό μου πραγματικότητα» θα σκεφτεί εκείνος αλλά εκείνο που το στόμα του θα ψελλίσει είναι «Μήπως έχετε κάποιο οδηγό για τη δημιουργία επιχείρησης;», προσθέτοντας σύντομα «και τη δημιουργία παραίτησης».
Δύο μικρές σύντομες ερωτήσεις που εσωκλείουν νοηματικά και για τους πέντε μάρτυρές μου την επιθυμία τους για αλλαγή. Την επιτακτική ανάγκη τους να ανακαλύψουν εκείνο το κάτι που θα τους κάνει ευτυχισμένους, εκείνο που αόριστα για χρόνια μέσα τους κουβαλάνε, ένα μικρό μαράζι, μια μικρή ακαθόριστη επιθυμία που και μόνο ο ορισμός της συνειδητοποίησής της μπορεί να ανοίξει έναν ολόκληρο νέο δρόμο ευτυχίας.
Η Σαγιούρι Κοματσί η βιβλιοθηκάριος του τοπικού, γειτονικού βιβλιοπωλείου στην καρδιά του Τόκιο, μια γυναίκα που «η φιγούρα της θύμιζε πολική αρκούδα που ξεχειμωνιάζει σε μια σπηλιά» ήταν η καρδιά και η ψυχή της βιβλιοθήκης. Η Σαγιούρι Κοματσί και τα βιβλία της είναι τα υλικά που θα φέρουν κοντά τους πέντε χαρακτήρες, όχι κυριολεκτικά. Κάθε χαρακτήρας συναντιέται με την κυρία Κοματσί, την αινιγματική βιβλιοθηκάριο της κοινότητας Χατόρι, της οποίας οι συστάσεις βιβλίων ωθούν τις ζωές τους σε απροσδόκητες κατευθύνσεις.
Αν και η ίδια αρχικά εμφανίζεται ως μια αδιάφορη, μεγαλόσωμη γυναίκα, οι περίεργες προτάσεις βιβλίων που θα κάνει στους ήρωες και η επίδραση τελικά που αυτά θα έχουν στην ζωή τους, θα την μεταμορφώσουν στον κλειδοκράτορα των ονείρων τους. «Τι ψάχνεις;» θα ρωτήσει και πάλι η αγαπημένη βιβλιοθηκάριος. Η Νατσουμί θα νιώσει να της σφιχταγκαλιάζει κάποιος το κορμί με λόγια που αποπνέουν γενναιοδωρία και ζεστασιά. Δεν μπορείς παρά να εμπιστευτείς με όλο σου το είναι αυτόν τον άνθρωπο.
Όλα μοιάζουν να λειτουργούν απόλυτα, τέλεια, ισορροπημένα στην απάντηση «Αυτό που ψάχνετε βρίσκεται στη βιβλιοθήκη». Από την πρώτη κιόλας σελίδα γίνεται ξεκάθαρο το μήνυμα. Ό,τι ψάχνεις απέχει μόνο μερικές σελίδες από σένα. Το βιβλίο σαν ένα μικρό ξωτικό των Χριστουγέννων θα σου δώσει κάθε απάντηση που γυρεύεις. Όμως προσοχή: μόνο εσύ μπορείς να δώσεις ερμηνεία στις λέξεις που διαβάζεις. Μόνο εσύ μπορείς να δώσεις τα αληθινά νοήματα και τις απαντήσεις που γυρεύεις.
«Με συνεπήρε η ψυχογραφική ικανότητα της Αογιάμα, η οποία σκιαγραφεί έξι αξιομνημόνευτους χαρακτήρες (τη βιβλιοθηκάριο Σαγιούρι Κοματσί και τους πέντε επισκέπτες της βιβλιοθήκης), καθώς και η δεξιοτεχνία με την οποία αποτυπώνει, χωρίς μελοδραματισμούς, δύσκολες καταστάσεις (π.χ. ανεργία, συνταξιοδότηση, επαγγελματική στασιμότητα, το δίλημμα καριέρα ή οικογένεια) με τις οποίες θα ταυτιστούν πολλοί αναγνώστες. Πάνω απ’ όλα με μάγεψε η αισιοδοξία και η θαλπωρή που αποπνέει αυτό το μυθιστόρημα από την πρώτη σελίδα μέχρι και την τελευταία», θα μου πει η μεταφράστρια Αγγελική Τσέλιου.
Και στην ερώτησή μου για τον αγαπημένο της χαρακτήρα θα πει «όλοι οι πρωταγωνιστές είναι αξιαγάπητοι χαρακτήρες. Τρέφω όμως ιδιαίτερη αδυναμία στη Νατσουμί, που όταν έγινε μητέρα, υπέστη έναν “τιμωρητικό” επαγγελματικό υποβιβασμό, επειδή η εκδοτική εταιρεία στην οποία αφιέρωσε δεκαπέντε χρόνια θεωρούσε ότι μητρότητα και καριέρα δεν συνδυάζονται. Παρότι η Νατσουμί είδε τους κόπους ετών να χάνονται, δεν παραιτήθηκε από τις επιδιώξεις της, άλλαξε κατεύθυνση στρεφόμενη προς την έκδοση παιδικών βιβλίων και αξιοποίησε έτσι την πολύτιμη εμπειρία που της πρόσφερε η καθοριστική για τη ζωή της εμπειρία της μητρότητας».
Η βιβλιοθήκη της Αογιάμα μυρίζει ζεστασιά, συγκίνηση, ζωντάνια και ελπίδα. Ελπίδα πως δίπλα σε ένα βιβλίο όλα είναι δυνατά. Αρκεί να αφήσουμε τη δύναμή του να μας μεταμορφώσει.
Η ελc έκπληξη του Advent Calendar – To βιβλίο «Η βιβλιοθήκη των κρυφών ονείρων» της Μιτσίκο Αογιάμα
Σήμερα προσφέρουμε το βιβλίο «Η βιβλιοθήκη των κρυφών ονείρων» που μόλις κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Πατάκη.
Ένα feelgood βιβλίο, ύμνος στις βιβλιοθήκες και στους βιβλιοθηκάριους, τους αφανείς ήρωες που με τις ευαίσθητες κεραίες τους αφουγκράζονται τις βαθύτερες ανάγκες των αναγνωστών, και φυσικά στα βιβλία, που όσο απρόσμενα κι αν βρεθούν στα χέρια μας, έχουν τη δύναμη να μεταμορφώνουν τη ζωή μας.
