Είναι χάρισμα και αρετή σήμερα η κοινή λογική και ο ανοιχτός ορίζοντας. Σε έναν τόπο μέσα στον οποίο όλα κινούνται με ρυθμό αυτοαναφορικότητας και γενικής απαξίωσης, ο λόγος του Γιώργου Κουμεντάκη στην πρώτη συνέντευξη τύπου στις νέες εγκαταστάσεις της Λυρικής Σκηνής για το πρόγραμμα από το Μάρτιο έως τον Ιούλιο του 2017 και της Εναλλακτικής Σκηνής για το 2016-17 και για το 2017-18, έδωσε έναν τόνο σοβαρότητας και μια κουλτούρα που απηχεί σαν το πλέον απαραίτητο και χρήσιμο στη δημιουργία και τη δημιουργικότητα. Και με μεγάλη σοβαρότητα, ψυχραιμία και ειλικρίνεια, είπε και τις καλές ειδήσεις και τις οικονομικές αγωνίες, που είναι σε αυτή τη φάση το σοβαρότερο πρόβλημα της Ε.Λ.Σ. Να επισημάνουμε στα καλά νέα, το εξαιρετικό πρόγραμμα της Εναλλακτικής Σκηνής.
Η Υπουργός Πολιτισμού κ. Λυδία Κονιόρδου απουσίαζε –βρισκόταν στη Ρώμη, στην κηδεία του Γιάννη Κουνέλλη– αλλά δεν παρέλειψε να εκφράσει τις πιο θερμές της ευχές και τη βεβαιότητα για τις μεγάλες προσδοκίες που γέννησε η επιλογή του Γιώργου Κουμεντάκη ως νέου καλλιτεχνικού Διευθυντή της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, ενώ ο πρόεδρος του Δ.Σ. δεσμεύτηκε για την άριστη συνεργασία με τον καλλιτεχνικό διευθυντή.
«Όταν ξεκίνησα με τη μουσική, βαθιά μου επιθυμία ήταν να γίνω πιανίστας ή μαέστρος. Συνειδητοποίησα πολύ σύντομα όμως την απόλυτη φοβία μου με το κοινό, πήρα λοιπόν την απόφαση να ασχοληθώ με τη σύνθεση προκειμένου να λειτουργώ σε ένα προστατευτικό περιβάλλον. Δυστυχώς ή ευτυχώς η ζωή αποφασίζει πάντα ερήμην μας, με αποτέλεσμα να βρίσκομαι ενώπιόν σας και να αντιμετωπίζω τον τρόμο του νεαρού πιανίστα με όλα τα μάτια επάνω μου», είπε ξεκινώντας ο Γιώργος Κουμεντάκης. «Βρισκόμαστε σε μια κομβική στιγμή για τη Λυρική Σκηνή, αφενός εξαιτίας της μετεγκατάστασης, αφετέρου γιατί το πρόγραμμα της εναλλακτικής σκηνής είναι έτοιμο εδώ και πολλούς μήνες, έτσι αποφασίσαμε να κάνουμε τη συνέντευξη τύπου λίγες ημέρες πριν την παράδοση του έργου από το Ίδρυμα Σ. Νιάρχος στο Ελληνικό Δημόσιο».
Η είδηση που περιμέναμε όλοι, έρχεται από την εναρκτήρια παραγωγή της Ε.Λ.Σ. στην κεντρική σκηνή στην Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος. Η θρυλική Ελληνίδα μεσόφωνος Αγνή Μπάλτσα σε πρώτη συνεργασία με την Εθνική Λυρική Σκηνή πρωταγωνιστεί ερμηνεύοντας το ρόλο της Κλυταιμνήστρας στην όπερα «Ηλέκτρα» του Ρίχαρντ Στράους, μετά από πρόσκληση του Γιώργου Κουμεντάκη. Σκηνοθεσία και σκηνικά θα υπογράψει ο διεθνής μας Γιάννης Κόκκος και την όπερα θα διευθύνει ο Βασίλης Χριστόπουλος. Με το μύθο των Ατρειδών και την ελληνική θεματολογία η Λυρική θα ασχοληθεί και στον προγραμματισμό της επόμενης τριετίας. Ταυτόχρονα, το ότι είναι μια όπερα του 20ού αιώνα δίνει το στίγμα του προσανατολισμού της Λυρικής με το ότι η όπερα δεν εξαντλείται στον 19ο αιώνα.
Δείτε το αναλυτικό πρόγραμμα της Εθνικής Λυρικής Σκηνής
Μια πρώτη εικόνα είναι η συνεργασία σε ενδιαφέρουσες και απροσδόκητες παραγωγές με σκηνοθέτες του θεάτρου, όπως ο Θόδωρος Τερζόπουλος σε πρώτη και αυτός συνεργασία με τη Λυρική Σκηνή και ο Γιάννης Χουβαρδάς. Παράλληλα, το ανσάμπλ των πρωταγωνιστών της Ε.Λ.Σ. θα συμπληρωθεί με τους διεθνώς αναγνωρισμένους Έλληνες τραγουδιστές, Μυρτώ Παπαθανασίου, Χριστίνα Πουλίτση, Δημήτρη Τηλιακό και Τάση Χριστογιαννόπουλο.
«Δεν μπορώ να κρύψω τη μεγάλη μου χαρά», είπε ο Γιώργος Κουμεντάκης, «που θα ξαναβρεθούμε μετά από χρόνια με τον, συνοδοιπόρο των νεανικών μου χρόνων, Δημήτρη Παπαϊωάννου, εδώ στην Εθνική Λυρική Σκηνή. Ο Δημήτρης δεν έχει ξαναδουλέψει για την Ε.Λ.Σ. και είμαι βέβαιος ότι όλα όσα θα δημιουργηθούν στο πλαίσιο αυτής της συνεργασίας θα αποτελέσουν ένα νέο ξεχωριστό κεφάλαιο στην καλλιτεχνική μας πορεία, αλλά και μια νέα πολύ ενδιαφέρουσα κατεύθυνση για την ΕΛΣ».
Τόνισε ότι έχει ξεκινήσει τη διαδικασία για το διορισμό του Οικονομικού και Διοικητικού Διευθυντή, ενώ παράλληλα προχωρούν οι εργασίες για τη σύνταξη του νέου οργανογράμματος της Ε.Λ.Σ., το οποίο ακολουθεί τα διεθνή πρότυπα των λυρικών θεάτρων, αλλά την ίδια στιγμή διασφαλίζει τα εργασιακά δεδομένα και όλες τις θέσεις εργασίας της Ε.Λ.Σ., ενώ η φιλοσοφία του συμπεριλαμβάνει τόσο την κάλυψη των κενών του ρεπερτορίου της όπερας με έργα, μεταξύ άλλων, του 20ού αιώνα, μπαρόκ, κλασικισμού, γερμανικού, ρώσικου και γαλλικού ρεπερτορίου, την τόνωση της ελληνικής δημιουργίας με αναθέσεις νέων έργων, την αξιοποίηση των εγχώριων υγειών καλλιτεχνικών δυνάμεων και την ουσιαστική ανάπτυξη της σχέσης της Ε.Λ.Σ. με την κοινωνία. Έθεσε ως προτεραιότητα την ανάδειξη των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών του Οργανισμού, προκειμένου η Ε.Λ.Σ. να συνομιλήσει επί ίσοις όροις με το διεθνές γίγνεσθαι του λυρικού θεάτρου, κατέστησε σαφές ότι θα ενδιαφερθεί για το παραστατικό μέρος της όπερας, εξίσου με το μουσικό, αναπτύσσοντας συνεργασίες με σκηνοθέτες αιχμής, αγνοώντας το ψευτοδίλημμα αναφορικά με τα σύγχρονα και τα παραδοσιακά ανεβάσματα. Για τις συμπαραγωγές έθεσε το ζήτημα της ισοτιμίας και των -από κοινού- καλλιτεχνικών αποφάσεων.
Σχετικά με τη συνύπαρξη των τριών φορέων στο ΚΠΙΣΝ (Λυρική Σκηνή, Εθνική Βιβλιοθήκη, ΚΠΙΣΝ Α.Ε.), τόνισε: «Είναι αναγκαίο να βρούμε τους τρόπους να έλθουμε κοντά, κρατώντας φυσικά ο καθένας την αυτονομία, την αυτοτέλεια και το στίγμα του, αλλά την ίδια στιγμή δημιουργώντας ένα πολύ ισχυρό συνδυασμό για το νέο θεατή / επισκέπτη, ο οποίος με αφορμή το σπουδαίο αυτό έργο, θα θελήσει να γνωρίσει αυτό που του προσφέρεται, εντός και εκτός των κτηρίων αυτών. Αν ένας από τους τρεις φορείς περιοριστεί στο μικρόκοσμό του, αυτό θα βλάψει όχι μόνο τον ίδιο, αλλά και τους δύο άλλους συγκατοίκους του. Δεν είναι πολύ ενσωματωμένη η κουλτούρα της συνεργασίας στον τόπο μας -πάντα βρίσκουμε τρόπους και λόγους για να φαγωθούμε-, αλλά εδώ πιστεύω μας δίνεται μια σπουδαία ευκαιρία να αποδείξουμε ότι μπορούμε να συνεργαστούμε γόνιμα, να συζητήσουμε τις διαφορές μας, να ακούσουμε τον άλλο και να έχουμε ένα κοινό όραμα».
Ο Αλέξανδρος Ευκλείδης -νέος Καλλιτεχνικός Διευθυντής της Εναλλακτικής Σκηνής- παρουσίασε το αναλυτικό πρόγραμμα της Εναλλακτικής Σκηνής και σημείωσε: «Το πρόγραμμα που θα σας παρουσιάσουμε είναι το αποτέλεσμα της δουλειάς βάσης που κάναμε, εδώ και δύο χρόνια, για την δημιουργία από το μηδέν της Εναλλακτικής Σκηνής. Η Εναλλακτική Σκηνή γεννιέται σε μια δύσκολη συγκυρία και καλείται να υποστηρίξει έναν απαιτητικό προγραμματισμό με λίγα μέσα και περιορισμένο προϋπολογισμό».
Η Εθνική Λυρική Σκηνή αυτή τη στιγμή έχει χρέη 3.115.000 ευρώ, ανάμεσα σε αυτά και οφειλές προς καλλιτέχνες, ενώ η ετήσια κρατική επιχορήγηση, ύψους 12.500.000 επαρκεί για την κάλυψη των λειτουργικών αναγκών της. Τα χρέη που υπήρχαν τα προηγούμενα χρόνια, ύψους 17.000.000, είχαν καλυφθεί από τις έκτακτες επιχορηγήσεις του ΥΠΠΟΑ. Από το 2017 η Εθνική Λυρική οφείλει να καταβάλλει 4.000.000 ευρώ ως ενοίκιο στην εταιρεία Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος ΑΕ, ποσό – βραχνάς για τον οργανισμό, ο οποίος επιχειρεί πολλές αλλαγές και να βρει το νέο του βηματισμό στο χώρο.
—
Πρόγραμμα Εθνικής Λυρικής Σκηνής Μάρτιος – Ιούλιος 2017
Η πρώτη παράσταση της Ε.Λ.Σ. στην περίοδο δοκιμαστικής λειτουργίας στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος είναι η παραγωγή του Μπαλέτου της Ε.Λ.Σ. «Τοπία», σε χορογραφία Μπενζαμέν Μιλπιέ, Αντώνη Φωνιαδάκη, Ντάγκλας Λη, το οποίο θα παρουσιαστεί στις 31 Μαρτίου, 1, 2, 4, 5 Απριλίου & 5, 6, 10 Μαΐου 2017, στην Κεντρική Σκηνή της Ε.Λ.Σ. – Αίθουσα «Σταύρος Νιάρχος».
Η πρώτη παραγωγή όπερας της Ε.Λ.Σ. στην περίοδο δοκιμαστικής λειτουργίας στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, είναι ο «Μάκβεθ» του Τζουζέππε Βέρντι, σε μουσική διεύθυνση Λουκά Καρυτινού – Ηλία Βουδούρη και σκηνοθεσία Λορέντσο Μαριάνι, η οποία θα παρουσιαστεί στις 23, 25, 27, 29 Απριλίου & 3 Μαΐου 2017, στην Κεντρική Σκηνή της Ε.Λ.Σ. – Αίθουσα «Σταύρος Νιάρχος».
Στις 19 Μαΐου 2017, η Εθνική Λυρική Σκηνή αποχαιρετά το Θέατρο Ολύμπια με την παρουσίαση του πρώτου έργου που ανέβασε το 1944, στον ιστορικό αυτό χώρο της Οδού Ακαδημίας. Πρόκειται για την «Ρέα» του Σπυρίδωνος Σαμάρα, η οποία θα παρουσιαστεί σε ημισκηνοθετημένη μορφή, σε μουσική διεύθυνση Βύρωνα Φιδετζή και σκηνοθετική επιμέλεια Νίκου Διαμαντή.
Η πρώτη μεγάλη καλοκαιρινή παραγωγή, εντός του Φεστιβάλ Αθηνών, είναι η «Μαντάμα Μπαττερφλάι» του Τζάκομο Πουτσίνι, σε μουσική διεύθυνση Λουκά Καρυτινού και σκηνοθεσία Ούγκο ντε Άνα και θα παρουσιαστεί για πέντε παραστάσεις στις 31 Μαΐου & 2, 3, 4, 7 Ιουνίου 2017 στο Ωδείο Ηρώδου Αττικού.
Η δεύτερη καλοκαιρινή παραγωγή της Ε.Λ.Σ. στο Φεστιβάλ Αθηνών, είναι ο «Τροβατόρε» του Τζουζέππε Βέρντι σε μουσική διεύθυνση Μίλτου Λογιάδη και σκηνοθεσία Στέφανο Πόντα και η οποία θα παρουσιαστεί στις 21, 23, 25, 27 Ιουλίου 2017 στο Ωδείο Ηρώδου Αττικού.
Αναλυτικό πρόγραμμα:
Τοπία | 31/3 – 10/5/2017
Κεντρική Σκηνή Ε.Λ.Σ. Αίθουσα «Σταύρος Νιάρχος» / Κ.Π.Ι.Σ.Ν.
Χορογραφία: Αντώνης Φωνιαδάκης / Μπενζαμέν Μιλπιέ / Ντάγκλας Λη
Μουσική: Τζον Άνταμς / Γιόχαν Σεμπάστιαν Μπαχ / Έτσιο Μπόσσο
Κοστούμια: Τάσος Σοφρονίου / Πωλ Κοξ / Ντάγκλας Λη
Φωτισμοί: Σάκης Μπιρμπίλης
Μάκβεθ, του Τζουζέππε Βέρντι | 23/4-3/5/2017
Κεντρική Σκηνή Ε.Λ.Σ. Αίθουσα «Σταύρος Νιάρχος» / Κ.Π.Ι.Σ.Ν.
Μουσική διεύθυνση Λουκάς Καρυτινός – Ηλίας Βουδούρης
Σκηνοθεσία Λορέντσο Μαριάνι
Αναβίωση σκηνοθεσίας Ίων Κεσούλης
Σκηνικά Μαουρίτσιο Μπαλό
Κοστούμια Σίλβια Αϋμονίνο
Φωτισμοί Λίνους Φέλμπομ
Σχεδιασμός Βιντεοπροβολών Λούσυ Μακ Κίννον
Διεύθυνση χορωδίας Αγαθάγγελος Γεωργακάτος
Μάκβεθ Τάσης Χριστογιαννόπουλος
Λαίδη Μάκβεθ Δήμητρα Θεοδοσίου
Μπάνκο Πέτρος Μαγουλάς
Μακντάφ Δημήτρης Πακσόγλου
Ρέα, του Σπυρίδωνα-Φιλίσκου Σαμάρα | 19/5/2017
Θέατρο Ολύμπια
Μουσική διεύθυνση Βύρων Φιδετζής
Σκηνοθετική επιμέλεια Νίκος Διαμαντής
Επιμέλεια Κοστουμιών Γιώργος Πάτσας
Διεύθυνση χορωδίας Αγαθάγγελος Γεωργακάτος
Ρέα Τζούλια Σουγλάκου
Δάφνη Μαρία Μητσοπούλου
Λυσίας Γιάννης Χριστόπουλος
Γουάρχης Κύρος Πατσαλίδης
Μαντάμα Μπαττερφλάι, του Τζάκομο Πουτσίνι | 31/5 – 7/6/2017
Στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών
Ωδείο Ηρώδου Αττικού
Μουσική διεύθυνση Λουκάς Καρυτινός
Σκηνοθεσία-σκηνικά-κοστούμια Ούγκο ντε Άνα
Αναβίωση σκηνοθεσίας Κατερίνα Πετσατώδη
Φωτισμοί Βινίτσιο Κέλι
Σχεδιασμός Προβολών Σέρτζιο Μετάλλι – Ideogamma
Κινησιολογία Λέντα Λογιοντίτσε
Διεύθυνση χορωδίας Αγαθάγγελος Γεωργακάτος
Τσο-Τσο-Σαν θ.α. – Τσέλια Κοστέα
Σουτζούκι Ελένα Κασσιάν
Μ. Φ. Πίνκερτον Στέφανο Σέκκο – Δημήτρης Πακσόγλου
Σάρπλες Διονύσης Σούρμπης
Τροβατόρε, του Τζουζέππε Βέρντι | 21-27/7/2017
Στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών
Ωδείο Ηρώδου Αττικού
21, 23, 25, 27 Ιουλίου 2017
Ώρα έναρξης: 21.00
Μουσική διεύθυνση Μίλτος Λογιάδης
Σκηνοθεσία-σκηνικά-κοστούμια-φωτισμοί Στέφανο Πόντα
Διεύθυνση χορωδίας Αγαθάγγελος Γεωργακάτος
Μανρίκο Πιέρο Πρέττι
Λεονόρα Τσέλια Κοστέα
Αζουτσένα Γιελένα Μανίστινα
Κόμης ντι Λούνα Δημήτρης Πλατανιάς -Δημήτρης Τηλιακός
Φεράντο Τάσος Αποστόλου
Σχολή Χορού Ε.Λ.Σ. | 1/7/2017
Παρουσίαση της Ανώτερης Επαγγελματικής Σχολής Χορού της Ε.Λ.Σ.
Κεντρική Σκηνή Ε.Λ.Σ. Αίθουσα «Σταύρος Νιάρχος» / Κ.Π.Ι.Σ.Ν.
—
Kεντρική φωτογραφία άρθρου: ©Stefanos
