Στη συλλογή δοκιμίων και ομιλιών, Sister Outsider, η Όντρι Λορντ καταπιάνεται με τον σεξισμό, τον ρατσισμό, την ομοφοβία, τις ταξικές διακρίσεις, τον ιμπεριαλισμό, τα τεχνάσματα με τα οποία το σύστημα στρέφει τους καταπιεσμένους τον έναν εναντίον στον άλλον.
Με γλώσσα αιχμηρή αλλά και λυρική, αναδεικνύει τις σύνθετες και αλληλένδετες πτυχές της καταπίεσης, εξωτερικής και εσωτερικευμένης, και μας θυμίζει πως δεν μπορούμε να φτιάξουμε τον καινούριο κόσμο με τα υλικά του παλιού: «Τα εργαλεία του αφέντη δεν πρόκειται ποτέ να διαλύσουν το σπίτι του αφέντη».
Μιλάει για τις φτωχές γυναίκες, για τις μαύρες, για τις λεσβίες, για τις μεγαλύτερες σε ηλικία – αλλά τελικά μιλάει για κάθε άτομο που βρίσκεται έξω και πέρα από ό,τι ορίζει η κοινωνία ως αποδεκτό και «κανονικό». Αναδεικνύοντας τις διαφορές ανάμεσά μας ως μέσο δράσης και αλλαγής, ως «ένα κοίτασμα με αναγκαίες πολικότητες, οι οποίες με τη βοήθεια της δημιουργικότητάς μας μπορούν να ανάψουν τη σπίθα της διαλεκτικής», τελικά μας καλεί να ζήσουμε τη ζωή μας όσο πιο ειλικρινά, ανυποχώρητα και συμπεριληπτικά γίνεται. Πολλά κεφάλαια της συλλογής έχουν βρει τη θέση τους σε πανεπιστημιακά προγράμματα σπουδών και έχουν γίνει αντικείμενο εκτενούς ακαδημαϊκής και πολιτικής ανάλυσης.
Ποιήτρια, συγγραφέας, φεμινίστρια και ακτιβίστρια του κινήματος πολιτικών δικαιωμάτων – ή, σύμφωνα με τη διάσημη ρήση της, «Μαύρη, λεσβία, μητέρα, μαχήτρια, ποιήτρια», η Όντρι Λορντ γεννήθηκε στη Νέα Υόρκη το 1934, κόρη μεταναστών από την Καραϊβική. Το πρώτο της ποίημα δημοσιεύτηκε όταν ήταν ακόμα μαθήτρια λυκείου. Το ποιητικό και δοκιμιακό της έργο απέκτησε σταδιακά ευρύτατη καταξίωση απο την εποχή που εργαζόταν ως βιβλιοθηκάριος στο Μανχάταν.
Της απονεμήθηκε το βραβείο ποίησης της Πολιτείας της Νέας Υόρκης το 1991, ενώ έλαβε τιμητικούς διδακτορικούς τίτλους από τα κολέγια Hunter, Oberlin και Haverford. Πέθανε από καρκίνο το 1992, σε ηλικία 58 ετών.
ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ
Οι γυναίκες που με κράτησαν όρθια εκείνη την περίοδο ήταν Μαύρες και λευκές, ηλικιωμένες και νέες, λεσβίες, αμφιφυλόφιλες και ετεροφυλόφιλες – και όλες δίναμε την ίδια μάχη απέναντι στις τυραννίες της σιωπής. Όλες τους μου έδωσαν δύναμη και νοιάξιμο, και χωρίς αυτό δεν θα είχα καταφέρει να μείνω ζωντανή και ακέραιη. Εκείνες τις εβδομάδες του φόβου, που μου έκοβε τα πόδια, ήταν που έμαθα πως –μέσα σε αυτόν τον πόλεμο που έχουμε κηρύξει όλες μας απέναντι στις δυνάμεις του θανάτου, πόλεμο ανεπαίσθητο ή ανοιχτό, συνειδητό ή όχι– δεν είμαι μόνο θύμα, είμαι και μαχήτρια.
Ποιες λέξεις δεν έχετε βρει ακόμα; Τι έχετε ανάγκη να πείτε; Ποιες τυραννίες καταπίνετε μέρα με τη μέρα και προσπαθείτε να τις κάνετε δικές σας, μέχρι που θα αρρωστήσετε και θα πεθάνετε εξαιτίας τους, πάντα μέσα στη σιωπή; Ίσως κάποιες από εσάς εδώ σήμερα να βλέπετε στο πρόσωπό μου κάποιον από τους φόβους σας. Γιατί είμαι γυναίκα, γιατί είμαι Μαύρη, γιατί είμαι λεσβία, γιατί είμαι ο εαυτός μου –μια Μαύρη γυναίκα, μαχήτρια και ποιήτρια, που κάνει τη δουλειά της– και έρχομαι και σας ρωτάω: εσείς κάνετε τη δική σας;
