Κείμενο: Σοφία Τριάντου
Η γνωστή για πολλούς ως λουίζα, με την πιο συνηθισμένη λατινική ονομασία lemon verbena, για μένα είναι η λεμονιά των βοτανόκηπων μιας και έχει χάρισμα στο άρωμα της. Ένα άρωμα πάντα δροσερό, με έντονη τη μυρωδιά λεμονιάς, όχι μόνο στο κήπο ή σαν περνάς δίπλα της αλλά και στο φλιτζάνι μας.
Ίσως είναι το μόνο βότανο που το πήρα το θάρρος να το βαπτίσω, γιατί το όνομα της έχει την ιστορία του. Στη γλώσσα των βοτάνων η lemon verbena συμβολίζει την ευαισθησία, ίσως γιατί εύκολα, με ένα απαλό άγγιγμα μας χαρίζει το άρωμα της χωρίς απαραίτητα να τρίψουμε τα φρέσκα φύλλα της στα χέρια μας.
Η λουίζα (Aloysia citriodora), είναι ένας αρωματικός, πολυετής θάμνος εγγενής στη Νότια Αμερική. Τα εκχυλίσματα αιθέριων ελαίων και το υλικό των φύλλων της χρησιμοποιούνται στη φαρμακευτική. Πρόκειται για ένα διάσημο βοτανικό ρόφημα, σε μορφή τσαγιού αλλά και με τη μορφή κρύου βοτανικού ροφήματος, είναι όμως διάσημη για τις αρωματικές της ιδιότητες στη μαγειρική και τη βιομηχανία καλλυντικών.
Το γένος Aloysia δόθηκε σε αυτό το φυτό το 1819 για να τιμήσει τη Μαρία Λουίζα, πριγκίπισσα της Πάρμας. Όμως, το lemon verbena έχει και αυτό την ιστορία του. Ήταν πολύ δημοφιλές στις κυρίες της Βικτωριανής εποχής που έραβαν φύλλα στα φορέματά τους. Οι Ισπανοί ήταν αυτοί που έφεραν το φυτό και το όνομα lemon verbena στην Ευρώπη τον 17ο αιώνα. Από τότε η λουίζα καλλιεργείται για το λάδι της. Σήμερα, η Γαλλία, η Αλγερία και το Μαρόκο καλλιεργούν τη λουίζα για το αιθέριο έλαιό της.
Η λουίζα έχει γλυκιές και αλμυρές χρήσεις όπως: τσάγια, αρτοσκευάσματα, σαλάτες και ντρέσινγκ σαλάτας. Στολίζει μοναδικά κυρίως τις καλοκαιρινές σαλάτες, ενώ χρησιμοποιείται και σε ποτ πουρί για δροσερά αρώματα. Θα τη συναντήσουμε επίσης, να αρωματίζει κρέας ή ψάρι και στην παρασκευή αρωματικού βοτανικού βουτύρου, πουτίγκας, σορμπέ και παγωτού. Πολλές φορές βέβαια δεν τη διακρίνουμε και πιστεύουμε ότι το παγωτό μας το αρωματίζει λεμόνι.
Για αιώνες χρησιμοποιήθηκε για τις θεραπευτικές της ιδιότητες που δεν μπορούμε να παραβλέψουμε. Η λουίζα λεμονιού διακρίνεται για τα αντιφλεγμονώδη, αντισπασμωδικά και αντιοξειδωτικά της οφέλη. Έχει χρησιμοποιηθεί για τις αϋπνίες, για τις πεπτικές παθήσεις, ακόμη για την τόνωση της συγκέντρωσης.
Τα φύλλα της μπορούν να χρησιμοποιηθούν φρέσκα αλλά διατηρούν εξαιρετικά και το άρωμά τους όταν ξεραθούν. Μπορείτε να βάλετε μερικά αποξηραμένα φύλλα στην ηλεκτρική σας σκούπα ή τοποθετήστε μερικά πίσω από βιβλία ή σε ράφια, για να κρατήσετε μακριά τους σκώρους. Σκεφτείτε το για σπιτικά αρώματα και ποτ πουρί όταν πραγματικά χρειάζεται να χαλαρώσετε και να βελτιώσετε την διάθεσή σας.
Όμως πιστεύω ότι η λουίζα έχει χάρισμα ως παγωμένο καλοκαιρινό βοτανικό ρόφημα. Με ένα απλό, εύκολο τρόπο μπορείτε να την απολαμβάνετε συχνά και αυτή θα σας χαρίσει το δροσερό άρωμά της.
Φτιάξτε ένα παραδοσιακό έγχυμα με διπλάσια ποσότητα τσαγιού από την συνηθισμένη κι αφήστε το να κρυώσει για μισή ώρα. Στη συνέχεια προσθέστε παγάκια στο ποτήρι σας, λίγες φέτες από φρέσκα φρούτα, μισή φέτα φρέσκου λεμονιού και ρίξτε το τσάι στο ποτήρι σας. Ένα καλοκαιρινό ποτήρι γεμάτο ευωδιές και αρώματα.
Η λουίζα πάντα μας χαρίζει τις πολύτιμες αρετές της και τα υπέροχα αρώματά της…
