Η Κίρκη Καραλή στο ελculture.gr

Το 2112, σε σύλληψη και σκηνοθεσία Κίρκης Καραλή, ανεβαίνει από τις 2 Νοεμβρίου για 14 παραστάσεις στο CAMP. Ας υποθέσουμε ότι σε 100 χρόνια από σήμερα πέντε ανθρώπινα όντα μας μελετούν με μοναδικό στοιχείο τα 10 πιο γκουγκλαρισμένα ερωτήματα του Διαδικτύου. Ερωτήματα του τύπου: «Ποιο είναι το μυστικό της ευτυχίας; Τι είναι αγάπη; Υπάρχει Θεός; Είναι κανείς εκεί;». Μιλάμε, δηλαδή, για προβολή στο μέλλον και δεν μπορώ παρά να σκεφτώ τη μελλοντική αναφορά των περυσινών γεγονότων, με αφορμή την τότε παράσταση της Κίρκης Καραλή «No body else». Μηδενίζουμε λοιπόν κι εμείς τα κοντέρ μας και ξεκινάμε μια κουβέντα για το εδώ και τώρα με τη σκηνoθέτρια.

ελc: Πώς εμπνεύστηκες το θέμα της παράστασης;
Κίρκη Καραλή: Γκούγκλαρα την ερώτηση: «τι γκουγκλάρεται πιο συχνά;». Το πρώτο πράγμα που βρήκα ήταν η λίστα που πραγματεύεται η παράσταση. Μου φάνηκε αρκετά φιλοσοφική για να είναι αληθινή (πιστεύω ότι στα πραγματικά στατιστικά του Ίντερνετ και οι 10 top ερωτήσεις αφορούν στο σεξ), όμως η πηγή ήταν έγκυρη κι έτσι ο συνειρμός συνεχίστηκε. Αν αυτή η λίστα είναι ιστορικό ντοκουμέντο, αρχείο που ανήκει στην ιστορία του Διαδικτύου, τότε τι θα συμβεί αν 100 χρόνια μετά κάποιοι «σερφάροντας» την πετύχουν και μας πιάσουν στο στόμα τους; Θα κατανοούν τι σημαίνει η λέξη «δίαιτα» ή κάποια σούπερ χάπια αδυνατίσματος θα την έχουν αχρηστεύσει; Θα θυμούνται ποιος είναι ο Οσάμα Μπιν Λάντεν ή θα τον μπερδεύουν με τον Μάικλ Τζάκσον; Η λέξη «αγάπη» θα εξακολουθεί να έχει την ίδια έννοια; Επιπλέον, για να μεταφερθούμε στο έτος 2112, πρέπει να φτιάξουμε το νέο πλαίσιο ζωής, η έμπνευση για το οποίο ήρθε από τη σημερινή πραγματικότητα: Ποιο είναι το ακριβώς αντίθετο του έτους 2012; Αυτό είναι το έτος 2112 και η ευτοπία του.

ελc: Πέρα από «επιστημονικής φαντασίας», πώς θα χαρακτήριζες την παράσταση;
Κ.Κ.: Δεν μπορώ να ορίσω την κατηγορία στην οποία ανήκει το έργο, γιατί συνυπάρχουν στοιχεία μιούζικαλ, ρεπορτάζ, κινηματογράφου, διάλεξης, αφηγηματικού και κλασικού θεάτρου… ελπίζω ομαλά! Θέλουμε να είναι ένα κολάζ χαρακτήρων και στιγμών, τόσο του έτους 2012 όσο και του 2112. Βλέπουμε ποιος και υπό ποια συνθήκη γκουγκλάρει το ερώτημα στο 2012, πώς το απαντά, πώς το αντιμετωπίζουν τα μελλοντικά όντα του 2112, αν το καταλαβαίνουν ή το παρανοούν, αν το συσχετίζουν με τα δικά τους δεδομένα και, τέλος, βλέπουμε πώς το ερώτημα απασχολεί ακόμη τη δική τους καθημερινότητα. Μέσα σε όλα αυτά, παρακολουθούμε βίντεο που γυρίστηκαν στους δρόμους της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης και περιέχουν τις απαντήσεις 100 ανθρώπων όταν τους τέθηκαν αυτά τα 10 ερωτήματα. Άλλοι απαντούσαν μονολεκτικά ή δήλωναν άγνοια, κι άλλοι μονολογούσαν χωρίς σταματημό ή συζητούσαν επί μακρόν με τους διπλανούς τους.

ελc: Έχει διαφοροποιηθεί το έργο σε σχέση με την παράσταση που ανέβηκε την άνοιξη στο Τριανόν;
Κ.Κ.: Σε πολύ μεγάλο βαθμό. Καταρχάς, βλέπουμε τη χρονολογική ροή σε σειρά. Πρώτα τα στιγμιότυπα της 21ης Δεκεμβρίου του 2012, έπειτα την αφήγηση του «ηλεκτρονικού» Δημήτρη Πιατά (ως νέα εκδοχή της εκπομπής «Σαν σήμερα στον 21ο αιώνα») που κάνει την αναδρομή των χρόνων 2012-2112 και στη συνέχεια, το δεύτερο μέρος, με τις σκηνές του έτους 2112. Έχουμε, ακόμη, αλλαγές στη διανομή, στα ρούχα, στα σκηνικά, στα βίντεο της παράστασης με νέες συνεντεύξεις του κόσμου και, βέβαια, τη σημαντική αλλαγή του χώρου, αφού πλέον ανεβαίνουμε σε μια αίθουσα ενός παλιού νεοκλασικού με θέα την Πλατεία Κοτζιά. Αυτό σημαίνει πως το κοινό έρχεται χωρίς τακούνια, χωρίς ποπ κορν και με ζακετάκια. Έχουμε όμως κι έναν μικρό ηθοποιό μείον. Η Ευσταθία Τσαπαρέλη, που κατά τις παραστάσεις στο Τριανόν ήταν έγκυος στον 8ο μήνα, γέννησε. Απόμεινε, όμως, ο ρόλος της εγκύου κι ένα αόρατο μωρό που σηματοδοτεί την ελπίδα, που ακόμη και στην ευτοπία του 2112, βρίσκει τη σημασία της.

ελc: Το έργο μιλά για «μηδενισμό κοντέρ» σε κάθε ηλεκτρονικό μέσο το 2012. Είναι κάτι που πιθανόν εύχεσαι να γίνει;
Κ.Κ.: Στην παράσταση μιλάμε για τη διαγραφή όλων των ηλεκτρονικών δεδομένων κατά την 21η Δεκεμβρίου του 2012, γεγονός ούτε τυχαίο ούτε μαγικό. Μια πράξη που θυμίζει κάποιον που βάζει γκαζάκια σε ένα πολιτικό γραφείο ή μια τρομοκρατική επίθεση. Η Ιστορία, όπως και οι σχέσεις των ανθρώπων, δείχνει πως η αλλαγή έρχεται όταν προσεγγίζουμε ή ξεπερνάμε τα όρια. Οπότε, κατά την άποψή μου, πάντα είναι χρήσιμος ένας μηδενισμός κοντέρ, με εξαίρεση τις περιπτώσεις που ακμάζουν επ’ άπειρον, αν και δεν ξέρω καμία τέτοια. Ή λειτουργείς με συχνές επανεκκινήσεις ή φτάνεις στο όριο της Φύσης που είναι ο θάνατος. Στην παράσταση προτείνεται ένα restart της ελληνικής και της παγκόσμιας οικονομικής και πολιτικής πραγματικότητας. Για κάποια χρόνια μετά το 2012, ο κόσμος αντιδρά στην εξουσία και στην οικονομική καταπίεση, όμως το αληθινά καλό πρόσωπο της κοινωνίας αργεί να φανεί. Θα περάσουμε ένα δεύτερο Μεσαίωνα μέχρι να καταλήξουμε στην ευτοπία του 2112. Δε θέλω σε καμία περίπτωση να συμβεί ό,τι φανταστήκαμε στο μεσοδιάστημα, αλλά έπρεπε να σας πούμε ότι το φανταστήκαμε, μήπως και το ανατρέψουμε μαζί.

ελc: Το θέμα σου εμπεριέχει ίσως και κάποια κριτική στάση απέναντι στο Διαδίκτυο;
Κ.Κ.: Από τη μια, οι ερωτήσεις σε κάνουν να σκεφτείς: «Μα καλά, στο Διαδίκτυο βρήκε να ρωτήσει τι σημαίνει αγάπη και ευτυχία;». Από την άλλη, λες για δες σε τι κατάσταση μας φέρνουν αυτά τα «διαβολοπράγματα» και σε τι μοναξιά, που για να βγούμε αληθινό ραντεβού πρέπει πρώτα να ρωτήσουμε το μηχάνημα αν μας προτείνει ξανθιά ή μελαχρινή, στρουμπουλή ή κοντή. Ναι, εμμέσως δίνει ένα μήνυμα περί αλόγιστης χρήσης. Όπως, επίσης, μήνυμα κριτικής στάσης απέναντι σε ό,τι πλασάρεται και κοινοποιείται ανεύθυνα. Πολύ περισσότερο, όμως, το μήνυμα είναι: «Χρησιμοποιείστε το ως εργαλείο καταστροφής και αναγέννησης, ως όπλο συνειδητής και συσπειρωμένης αντίδρασης». Έστω πως ήμουν ο «χάκερ» του έργου, αυτό θα έκανα!

ελc: Μετά την περυσινή εμπειρία σου από το «No body else» και τα πρόσφατα επεισόδια, πώς νιώθεις με όσα υφίσταται η τέχνη και η καλλιτεχνική έκφραση σήμερα;
Κ.Κ.: Δεν μπορώ να αισθάνομαι ειδικώς την απειλή της καλλιτεχνικής έκφρασης, όσο υπάρχει μια γενικότερη απειλή στον αέρα που αφορά τους πάντες. Αν στην περίοδο του «No body else» ο χώρος που μας φιλοξενούσε δεν είχε θέσει ως ρήτρα την πληρωμή της εξωτερικής τζαμαρίας αν έσπαγε από βανδαλισμούς, θα είχαμε συνεχίσει την παράσταση σε πείσμα των όποιων απειλών, προτού βρούμε νέα στέγη κάποιους μήνες μετά στο Bios. Ίσως, τότε, να μην είχαμε φτάσει στην κατάσταση που επικράτησε στο Χυτήριο. Ίσως, όμως, και να είχαμε φτάσει σε πολύ χειρότερα. Ούτε στην περίπτωση «No body else» ούτε στην περίπτωση «Corpus Christi» μπήκε κάποιος από εκείνους που απείλησαν ζωές, έδειραν ή εξύβρισαν στη φυλακή ή στο ψυχιατρείο. Αισθάνομαι, λοιπόν, πως οφείλω να συνεχίσω να πιστεύω σε κάθε μορφή δημοκρατίας, αλλά το σύστημα Δικαιοσύνης δε μου το επιτρέπει.

ελc: Ποια στοιχεία της σημερινής κατάστασης στην Ελλάδα σου δημιουργούν απαισιοδοξία και ποια, ίσως, αισιοδοξία;
Κ.Κ.: Λέμε αισιόδοξη ή απαισιόδοξη τη διαδικασία ενός ολοκληρωτικού γκρεμίσματος που αναγκάζει την αναγέννηση; Δεν ξέρω. Πάντως, αν το ένστικτο κοινωνικής επιβίωσης συγκλίνει, τότε σίγουρα θα τα γκρεμίσει όλα.

Το 2112 ανεβαίνει από τις 2 Νοεμβρίου και για 14 παραστάσεις στο CAMP.