Η έκθεση κόμικς του Ιδρύματος Μιχάλης Κακογιάννης με τίτλο «Ηλέκτρες του Κόσμου» θα φιλοξενηθεί στην Πάρο από τις 16 έως τις 20 Οκτωβρίου στον Εκθεσιακό Χώρο Μαρίνας Νάουσας και στις 23 και 24 Οκτωβρίου στο Δημοτικό Σχολείο Αντιπάρου.
Σύγχρονοι καλλιτέχνες δημιουργήσαν πρωτότυπες ιστορίες εμπνευσμένοι από τη μορφή και τον χαρακτήρα της Ηλέκτρας, τους συμβολισμούς και τα επιμέρους θέματα που πλαισιώνουν τις τραγωδίες «Ηλέκτρα» του Σοφοκλή και του Ευριπίδη και «Χοηφόροι» του Αισχύλου.
Αφορμή της μεταφοράς της έκθεσης αποτέλεσε το θέμα τόσο του φετινού 13ου Πανκυκλαδικού Συνεδρίου της Ο.ΣΥ.ΓΥ. (Γυναικοκτονίες, οι Κυκλαδίτισσες προβληματίζονται για ένα «αόρατο» έγκλημα), όσο και αυτό του 12ου Πανκυκλαδικού Συνεδρίου του 2021 σε Πάρο και Αντίπαρο (Κυκλαδίτισσες και Πολιτιστική Κληρονομιά, Δημιουργικές Θεματοφύλακες ή απλές παρατηρήτριες), μιας και οι καλλιτέχνες της έκθεσης άντλησαν τη θεματική τους για τις δημιουργίες τους από τον ατρειδικό μύθο (Τραγωδίες Ηλέκτρα και Χοηφόροι), μία βασική διάσταση του οποίου είναι και η ισότητα των φύλων, ζήτημα επίκαιρο σήμερα όσο ήταν και την εποχή που γράφτηκαν οι τραγωδίες.
Η έκθεση διοργανώνεται από τους συλλόγους Γυναικών Πάρου («Πάρου Αρηίς, Νάουσας, Μάρπησσας) και Αντιπάρου και την Ομοσπονδία Συλλόγων Γυναικών «Οι Κόρες των Κυκλάδων», σε συνεννόηση με το Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης και υποστηρίζεται από τους Δήμους Πάρου και Αντιπάρου και από την ΚΔΕΠΑΠ Πάρου και την ΚΕΔΑ Αντιπάρου. Στην έκθεση θα παρευρίσκεται η επιμελήτρια του προγράμματος Καλλιόπη Λιαδή στις 16-18 Οκτωβρίου (Πάρος) και 23-24 Οκτωβρίου (Αντίπαρος). Η κ. Λιαδή θα αναλάβει επίσης την παρουσίαση της έκθεσης στα σχολεία.
Λίγα λόγια για την έκθεση:
Οι ιστορίες τους, αν και αρκετές φορές ακολουθούν τον αρχαϊκό μύθο, τον τοποθετούν σε ένα σύγχρονο κοινωνικο-πολιτικό περιβάλλον ή στον κόσμο της φαντασίας, τον ανατρέπουν και λειτουργούν ως μέσο επανεξέτασης των άρρηκτα αλληλένδετων εννοιών που πραγματεύεται, όπως η απόδοση της Δικαιοσύνης, η εκδίκηση, η προσωπική και συλλογική ευθύνη και η ηθική συνέπεια.
Η ιστορικός τέχνης Αθηνά Εξάρχου σχολιάζει στον κατάλογο της έκθεσης: «Με αφορμή το δραματοποιημένο μύθο των Ατρειδών και τον τρόπο που διαπλέκονται χαρακτήρες και γεγονότα στο πλαίσιο της αρχαίας αφήγησης, τίθεται το ερώτημα αν παρόμοια ψυχικά τοπία επιβιώνουν στη σημερινή εποχή και τη σύγχρονη πολιτιστική παραγωγή.
Οι ενδοοικογενειακές συγκρούσεις, τα ήθη κλειστών κοινωνιών, οι γυναικοκτονίες, οι βεντέτες, τα ψυχολογικά αδιέξοδα, η κατάχρηση εξουσίας και η καταφυγή στην αυτοδικία δεν ανήκουν μόνο στο παρελθόν, αλλά συνεχίζουν να γίνονται πρωτοσέλιδα και να συγκλονίζουν την κοινή γνώμη χωρίς πάντα να επέρχεται κάποιο είδος κάθαρσης.
Τα δράματα αυτά καταγράφονται συχνά από τα ΜΜΕ όχι απλώς σαν αυτοτελή περιστατικά, αλλά σαν επεισόδια μιας ιστορίας: ο θεατής/αναγνώστης ακολουθεί την πλοκή από την αρχή μέχρι την κλιμάκωση της δράσης και την όποια κατάληξή της.
Ακριβώς αυτή η αφηγηματική δομή, η σύγκρουση των χαρακτήρων και η πορεία μέχρι τη λύτρωση είναι στοιχεία που συναντά κανείς και στα κόμικς: την εικονογραφική απόδοση ιστοριών μέσα από τις οποίες ο αναγνώστης (κοιτά)ζει πάθη, καταστάσεις οικείες και ανοίκειες, φιγούρες κωμικές και τραγικές.
Στην παρούσα έκθεση, η Ηλέκτρα ανάγεται σε πρόσωπο-σύμβολο της εκδίκησης και του ηθικού χρέους, γίνεται θύμα και θύτης, και αξιοποιείται από τους δημιουργούς για να αποδοθούν σύγχρονα διλήμματα, ιστορικά γεγονότα και κοινωνικές ανισότητες.».
Cover photo ∗Γιάννης Γαλαίος
