Η εικαστική έκθεση «Επαναστατικά Παλίμψηστα» παρουσιάζεται από τις 16 έως τις 29 Σεπτεμβρίου στο Πολιτιστικό Κέντρο «Μελίνα» του ΟΠΑΝΔΑ που οργανώθηκε στο πλαίσιο του ερευνητικού έργου «Επαναστατικά παλίμψηστα. Η εικαστική αναπαράσταση του δικτύου των ιδιαίτερων αστικών τόπων στο χωροχρονικό φάσμα της ελληνικής επανάστασης» με συντονίστρια την Ευφροσύνη Τσακίρη, Φορέα Υποδοχής τη σχολή Αρχιτεκτόνων Μηχανικών των Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου και συνεργαζόμενους φορείς τα ΠΑΔΑ, ΠΘ, ΠΚ.
Η έκθεση φιλοξενείται σε δύο αίθουσες του Πολιτιστικού Κέντρου Μελίνα, στο ισόγειο και τον α’ όροφο.
Στο ισόγειο οι θεατές θα εξερευνήσουν επιλογές από τις εργασίες φοιτητών που παρακολούθησαν το 2020 μαθήματα στις σχολές αρχιτεκτονικής των ΕΜΠ, ΠΑΔΑ, ΠΘ και ΠΚ και συμμετείχαν σε ένα διαπανεπιστημιακό εργαστήριο. Οι δράσεις αυτές που έγιναν υπό την καθοδήγηση των μελών της ερευνητικής ομάδας του έργου, είχαν ως αντικείμενο τη διεπιστημονική και καλλιτεχνική χαρτογράφηση επαναστατικών τόπων.
Πάνω από 300 φοιτητές διερεύνησαν 150 επαναστατικούς τόπους στην εδαφική επικράτεια της σύγχρονης Ελλάδας και παρήγαγαν περί τα 1000 έργα (χάρτες, videos, πινακίδες ανάλυσης, collages, performances), τα οποία αντανακλούν το πώς βλέπουν οι νέοι και πώς αισθάνονται σήμερα για την επανάσταση και τους τόπους της, πώς την αξιολογούν, κρίνουν, ερμηνεύουν, κ.λπ.
Στον α’ όροφο εκτίθενται τα εικαστικά έργα των 10 εικαστικών – μελών της ερευνητικής ομάδας του έργου. Οι εικαστικοί καλλιτέχνες Ηω Αγγελή, Ντέμη Κάια, Ανδρέας Καλακαλλάς & οι 5, Νικόλας Κληρονόμος, Μαρία Κονομή, Δήμητρα Μερμίγκη, Μαρία Παπαδημητρίου, Ευφροσύνη Τσακίρη και Βιβέττα Χριστούλη δημιούργησαν εγκαταστάσεις και επιτοίχια έργα που αναφέρονται σε μεμονωμένους τόπους, όπως το Ναύπλιο, το Ναβαρίνο, το Μεσολόγγι, σε ευρύτερες περιοχές, όπως η Αρκαδία, η Ρούμελη, η Πίνδος, η Μαγνησία, τα νησιά του Αιγαίου, στο σύνολο της Ελλάδας και στον Φιλελληνισμό.
Αντικείμενο του ερευνητικού έργου είναι η μελέτη και προβολή του δικτύου των ιδιαίτερων αστικών τόπων της επανάστασης του 1821 στη σύγχρονη ελληνική πραγματικότητα μέσω της αναπαράστασής τους ως «εικαστικά παλίμψηστα» με στοιχεία, εννοιολογικά και μορφολογικά, από τον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό, τη χαρτογραφία και τις εικαστικές τέχνες.
Η έρευνα εφορμά από το παρόν και κινείται προς το παρελθόν ως ένα είδος «αρχαιολογικής ανασκαφής» στη συλλογική μνήμη των τόπων, που για τον λόγο αυτό, προσδιορίζει και επανασυνθέτει σε εννοιολογικές και εικαστικές διαστρωματώσεις, πολυεπίπεδες δηλαδή δομές, δημιουργώντας τα παλίμψηστα. Η πολύσημη έννοια της «πατρίδας» νοείται υπό αυτή την έννοια ως τοιχογραφία με επιστρώσεις διαδοχικές από «κατακτητές».