Ξεκινώντας τον Σεπτέμβριο του 2020 με ένα σινε-κονσέρτο στο δημόσιο χώρο του Ταύρου, η διοργάνωση «Δυστυχώς, ήταν παράδεισος» θα διεξαχθεί με τη μορφή ενός μηνιαίου προγράμματος κινηματογραφικών εκδηλώσεων έως και το καλοκαίρι του 2021. Έπειτα από τρεις προβολές και μία παύση μερικών μηνών, το πρόγραμμα επιστρέφει από τις 31 Μαΐου στην πόλη της Αθήνας με μία σειρά ελληνικών, μεσανατολικών και βορειοαφρικανικών ταινιών, οι οποίες συνομιλούν μεταξύ τους καθώς προσεγγίζουν όμοια θέματα που ανταποκρίνονται τόσο στην ιστορία του Ταύρου όσο και των κατοίκων του. Η θεματολογία του προγράμματος καλύπτει ζητήματα που σχετίζονται με αυτούς τους νέους κατοίκους που διαμόρφωσαν- στον Ταύρο όπως και παντού- μία εργατική δύναμη και εργατικές κινητοποιήσεις για τη διεκδίκηση καλύτερων συνθηκών διαβίωσης και κοινωνικής δικαιοσύνης, αγώνες γυναικών εργατριών και διαμαρτυρίες για την προστασία του περιβάλλοντος ενάντια σε επιθετικές πρακτικές βιομηχανιών και εργοστασίων.
Σε πολιτικά και κοινωνικά ταραχώδεις καιρούς- από τον μαχητικό κινηματογράφο του 1960 μέχρι σήμερα στην Ελλάδα και τον αραβικό κόσμο- οι κινηματογραφιστές στοχεύουν να αποκαλύψουν δευτερεύουσες ιστορίες, οι οποίες συνειδητά δεν είχαν κάλυψη από τα μέσα ενημέρωσης. Διαφορετικές σε μορφή και δομή, οι ταινίες που θα προβληθούν ποικίλλουν από ταινίες φαντασίας, ντοκιμαντερ, πειραματικές έως και ένα σινε-κονσέρτο. Οι ταινίες που επιλέχθηκαν προέρχονται από σύγχρονους κινηματογραφιστές, αλλά και πρωτοπόρους, των οποίων το έργο αποτελεί μέρος της κινηματογραφικής μας κληρονομιάς. Πράγματι, το καλλιτεχνικό πεδίο του σινεμά είναι ιστορικά συνδεδεμένο με τον κόσμο της εργασίας. Είτε μέσω της φαντασίας είτε των ντοκιμαντέρ, η εργασία, οι εργάτες και η τάξη τους έδωσαν παλμό στην ιστορία του σινεμά.
Παράλληλα, ο οργανισμός AIN σε συνεργασία με τη locus athens προσκάλεσε κινηματογραφιστές, καλλιτέχνες, επιμελητές και ακτιβιστές να συλλογιστούν τα διάφορα ζητήματα που τίθενται σε κάθε προβολή και να ανταποκριθούν σε αυτά μέσω κειμένων, οπτικών δοκιμίων ή διαδικτυακών συζητήσεων. Το υλικό θα δημοσιευθεί στην ιστοσελίδα και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης του TAVROS, καθώς και μέσω newsletter. Οι Αλληλογραφίες αυτές δημιουργούν ένα ευρύτερο πλαίσιο που επιτρέπει στις πολλαπλές αναγνώσεις των προβολών να διαχέονται στο χρόνο.
Αναλυτικό πρόγραμμα
4η προβολή
Δευτέρα 31 Μαΐου 2021, 21:00 | Λαΐς (θερινός) – Ταινιοθήκη της Ελλάδος
«Μέχρι το πλοίο» του Αλέξη Δαμιανού», (1966, 93 λεπτά, Ελλάδα)
Στα ελληνικά με αγγλικούς υπότιτλους. Με τον Αλέξη Δαμιανό, την Ελένη Μπουρμπουχάκη και τον Χρήστο Τσάγκα.
Η ταινία αφηγείται το ταξίδι ενός τραχύ βουνίσιου άνδρα (τον ρόλο υποδύεται ο ίδιος ο σκηνοθέτης) που κατευθύνεται προς ξένες πρασινότερες πεδιάδες. Ο Δαμιανός καταγράφει το εσωτερικό δράμα των απόκληρων που αδυνατούν να ριζώσουν κάπου. Μέσα από τρία επεισόδια, παρουσιάζονται τα τρία στάδια της εξελισσόμενης σεξουαλικότητας ενός άνδρα: έλξη, ερωτισμός και σεξουαλική καταστολή. Βασισμένο στα διηγήματα «Δαχτυλίδι» του Σπήλιου Πασαγιάννη, «Νανότα» του Γρηγορίου Ξενόπουλου και σε ένα νεοελληνικό λαϊκό τραγούδι, το ντεμπούτο του Αλέξη Δαμιανού αποτελεί μία εκπληκτικά οικεία και ποιητική ιστορία.
Τετάρτη 2 Ιουνίου 2021, 21:00 | Θερινός Κινηματογράφος Φλερύ
”Poisonous Roses” του Ahmed Fawzi Saleh (2018, 70 λεπτά, Αίγυπτος/Γαλλία/Κατάρ/Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα)
Στα αραβικά με αγγλικούς και ελληνικούς υπότιτλους. Με τον Mohamed Berakaa, την Safaa El Toukhy και τον Ibrahim El-Nagari.
Ο Saqr θέλει να φύγει από την περιοχή των παλιών βυρσοδεψείων του Καΐρου όπου ζει και εργάζεται και να πάει στην Ιταλία. Η αδερφή του προσπαθεί να τον αποτρέψει πάση θυσία. Τοποθετημένο στο ίδιο περιβάλλον με το ντοκιμαντέρ του εντυπωσιακού ντεμπούτου του, το δεύτερο αυτό εγχείρημα του Saleh επικεντρώνεται στην εμμονική σχέση μεταξύ αδελφής και αδελφού. Βασισμένη στo καλτ μυθιστόρημα ”Poisonous Roses for Saqr” (1990) του Ahmed Zaghloul Al-Shiti, η τολμηρή προσαρμογή του Saleh μετατρέπει το διαυγές κείμενο του μυθιστοριογράφου σε μία ελλειπτική αφήγηση. Είναι συνάμα ένα άγριο και ανθρώπινο, βάναυσο και όμορφο πορτρέτο της εργατικής τάξης του Καΐρου. Οι εντυπωσιακές λήψεις από τα πανύψηλα ικριώματα του βυρσοδεψείου αντιπαραβάλλονται με τις συγκινητικές σκηνές στις οποίες η αιώνια
αδελφική αγάπη υπερισχύει.
Online Αλληλογραφίες: κείμενα του θεατρικού συγγραφέα και σεναριογράφου Ευθύμη Φιλίππου και του συγγραφέα και κριτικού Ismail Fayed.
5η προβολή
Τετάρτη 16 Ιουνίου 2021 στις 21:00, Θερινός Κινηματογράφος Φλερύ
”Ceuta’s Gate” της Randa Maroufi (2019, 19 λεπτά, Γαλλία/Μαρόκο)
”Pre-Image (Blind as the Mother Tongue)” του Hiwa K (2017, 18 λεπτά, Γερμανία/Ελλάδα)
«Ο πιο μακρύς δρόμος» της Μαριάννας Οικονόμου (2015, 74 λεπτά, Ελλάδα)
Online Αλληλογραφίες: κείμενα της ακαδημαϊκού και κινηματογραφίστριας Αργυρώς Νικολάου και του κριτικού τέχνης και κινηματογράφου Nicolas Feodoroff.
Μέσα από τρεις διαφορετικές οπτικές και ποιητικές προσεγγίσεις βασισμένες σε προσωπικές εμπειρίες, οι τρεις ταινίες διαπραγματεύονται τη φύση των συνόρων, την ευαίσθητη μετακίνηση των σωμάτων και την αστάθεια των μεταβατικών καταστάσεων. Κάθε ταινία μας συνεπαίρνει σε ένα φυσικό και διανοητικό ταξίδι στις πολυπλοκότητες και τους περιορισμούς της μετακίνησης και του ανήκειν, της καταγωγής και της ενσωμάτωσης.
”Ceuta’s Gate” της Randa Maroufi (2019, 19 λεπτά , Γαλλία/Μαρόκο) / Στα αραβικά και τα ισπανικά με αγγλικούς και ελληνικούς υπότιτλους.
Η ταινία ”Ceuta’s Gate” αποτελείται από μια σειρά ανακατασκευασμένων καταστάσεων βασισμένων στην παρατήρηση των συνόρων της Κεούτα, ενός ισπανικού θύλακα στο Βόρειο Μαρόκο. Το σύνορο είναι το σκηνικό μιας σφοδρής διακίνησης μεταποιημένων προϊόντων που πωλούνται σε μειωμένες τιμές. Εκεί εργάζονται χιλιάδες άνθρωποι. Η ταινία παρουσιάζει τη «χορογραφία» αυτών των ατόμων γύρω από τα σύνορα και μαρτυράει τη δυναμική της κίνησης, την οπτική αποτύπωση της διαδρομής και τις χαρακτηριστικές καταστάσεις της αναμονής.
”Pre-Image (Blind as the Mother Tongue)” του Hiwa K (2017, 18 λεπτά, Γερμανία/Ελλάδα) / Στα αγγλικά με ελληνικούς και αραβικούς υπότιτλους.
Ως μέλος της μεταναστευτικής γενιάς που ταξίδεψε παράνομα περπατώντας από το Ιρακινό Κουρδιστάν στην Ευρώπη, το Mirror του Hiwa K προσομοιώνει μία περιπατητική εμπειρία σε ξένα εδάφη. Με ένα «αντικείμενογλυπτό» φτιαγμένο από ξύλο και καθρέπτες μηχανής να ισορροπεί στη μύτη του, ο Hiwa K επιχειρεί να βρει τον δρόμο του. Οι κλεφτές ματιές στο ευρύτερο περιβάλλον, αυτές που χαρακτηριστικά ονομάζει «προ-εικόνες» και αποτελούν θραύσματα ενός συναρμολογούμενου μέλλοντος, δεν μας αφήνουν άλλη επιλογή από το να κοιτάμε ψηλά.
«Ο πιο μακρύς δρόμος» της Μαριάννας Οικονόμου (2015, 74 λεπτά, Ελλάδα) / Στα αραβικά, κουρδικά και ελληνικά με αγγλικούς και ελληνικούς υπότιτλους.
Γυρισμένη στο ελληνικό Ειδικό Κατάστημα Κράτησης Νέων και σε μία αίθουσα δικαστηρίου, η ταινία «Ο πιο μακρύς δρόμος» ακολουθεί τις ιστορίες του Alsaleh από τη Συρία και του Jasim από το Ιράκ, οι οποίοι κατηγορήθηκαν για παράνομη διακίνηση μεταναστών. Μέσω των τηλεφωνικών συζητήσεων των νέων με τους γονείς τους στη Μέση Ανατολή, τα τραγικά γεγονότα του πολέμου εισέρχονται στο κατάστημα κράτησης και εντείνουν το άγχος των αγοριών ενόσω η ημερομηνία της δίκης πλησιάζει. Ο φόβος τους κλιμακώνεται καθώς συνειδητοποιούν πως είναι αδύνατον να πείσουν το ελληνικό δικαστήριο για την αθωότητα τους και πως μπορεί να καταδικαστούν σε 25 χρόνια φυλάκισης. Εστιάζοντας στη φιλία τους και το ανθρώπινο πρόσωπο του εγκλεισμού και του πολέμου, η ταινία αποκαλύπτει μία άγνωστη πλευρά του προσφυγικού ζητήματος και της αδιέξοδης κατάστασης στην οποία βρίσκονται πολλά ανήλικα άτομα.
6η προβολή (λεπτομέρειες θα ανακοινωθούν σύντομα), Γήπεδο Μπάσκετ (ΓΑΣΤ), Ταύρος
«Ακαδημία Πλάτωνος» του Φίλιππου Τσίτου (2009, 103 λεπτά, Ελλάδα/Γερμανία)
”My English Cousin” του Karim Sayad (2019, 122 λεπτά, Ελβετία/Κατάρ)
Online Αλληλογραφίες: podcast της επιμελήτριας, συγγραφέως και περφορμερ-εικαστικού Yasmina Reggad και βίντεο της εικαστικού και αρχιτεκτόνισσας Σοφία Ντώνα.
Με απόσταση δέκα χρόνων και μερικών χιλιάδων χιλιομέτρων, οι δύο επιλεγμένες ταινίες λαμβάνουν χώρα σε τόπους οι οποίοι, όπως και οι δύο πρωταγωνιστές τους, βρίσκονται σε μία στιγμή κρίσιμης μετάβασης. Brexit στην Αγγλία, κίνημα του Χιράκ στην Αλγερία, οικονομική κρίση στην Ελλάδα. Υπό την πίεση του οικονομικού συστήματος και της αύξησης των κοινωνικών εντάσεων, οι αποπροσανατολισμένοι Φαχίντ και Σταύρος θέλουν να αποδείξουν στην κοινωνία ότι θα φερθούν σαν «άνδρες». Με τρυφερότητα και χιούμορ, οι σκηνοθέτες εξετάζουν ένα ζήτημα που εντοπίζεται στην ευρύτερη φιλμογραφία τους: την έννοια του ανδρισμού στο σύγχρονο κοινωνικό πλαίσιο.
7η προβολή (λεπτομέρειες θα ανακοινωθούν σύντομα), Γήπεδο Μπάσκετ (ΓΑΣΤ), Ταύρος
”Roundabout in my Head” του Hassen Ferhani (2015, 101 λεπτά, Αλγερία/Γαλλία/Λίβανος/Κατάρ)
«Οι βοσκοί» του Νίκου Παπατάκη (1967, 121 λεπτά, Ελλάδα)
Online Αλληλογραφίες: κείμενα του πολιτιστικού δημοσιογράφου και δοκιμιογράφου Ammar Almamoun και της ερευνήτριας, καθηγήτριας φιλοσοφίας Σοφίας Ευσταθίου.
Δύο ανατριχιαστικά κινηματογραφικά αριστουργήματα. Και οι δύο ταινίες, μολονότι φαίνεται απλώς να παρατηρούν την καθημερινή ζωή όπως αυτή εκτυλίσσεται, προχωρούν σταδιακά προς την κοινωνική κριτική με τα ζώα να λειτουργούν στο παρασκήνιο ως σύμβολα της ανθρώπινης βαναυσότητας.
